Straumar - 01.10.1927, Page 4

146
STRAUMAR
um framkvæmdum, meira valdi yfir náttúrunni og hinu
ytra lífi og aukinni þekking.
I
2.
En þótt menning vor sé glæsileg hið ytra, og þótt
hún hafi trygt vestrænum þjóðum allmikið vald um skeið
í heiminum, virðast þó þverbrestir hennar ærnir og sú
stefna, sem hún hefir lokkað eina þjóð af annari inn á,
tvísýn.
Samkepnisstefnan hefir aldrei birzt á jafn vitstola
hátt sem nú. Alt byggist þar á hinni hlífðarlausu baráttu,
þar sem hver reynir af megni að bola bróður sínum frá
öllum þeim eldum, er skærast loga, til þess sjálfur að sitja
þar einn óskorað að. Á milli þess, sem bræðraþjóðir ber-
ast á banaspjótum í tryltasta hildarleik, er sífelt annað
stríð háð á jörðu hér, þótt eigi fylgi slíkar þórdunur sem
hinu, það er hin eilífa barátta um lífsviðurværið. Yfir
bölvun þess stríðs virðast hin svokölluðu kristnu þjóð-
félög leggja blessun sína, því þau eru ætíð seinlát að
vernda hlut smælingja sinna eða hindra framgang okrar-
anna. Það eru einstaka menn, sem á bragðvíslegan hátt
raka að sér fjármunum, en hirða eigi um, þótt þeir um
leið hrindi fjölda fram á ystu þröm mannlegs lífs, þar sem
upp verður skorin eymdin ein og hverskonar böl. Það er
þrotlaust kapphlaup um einskisverða hluti, sem sífelt er
háð, og renna þar fylkingar manna nærri grunlausar fram
af hengiflugi algerrar glötunar þessa lífs, og láta ágirnd
og sjálfselsku vera leiðarsteina sína þangað út.
Það er efnishyggjan, sem liggur eins og rauður þráð-
ur gegn um alt líf vestrænna þjóða. Fingraför hennar
eru sýnileg í öllum hugsunarhætti manna og athafnalífi.
Hið eina nauðsynlega fyrir flestum er það, sem þægir
hversdagslegum þörfum.
Efnishyggjan hefir höggvið strandhögg hvarvetna og
spent alt helgreipum frá instu afdalakimum á annes út.
Hún hefir ráðið í skólum og breiðst þaðan um bygðir út,
og ætíð eru verk hennar ill. Hún hefir truflað bænaró
manna og lokað fyrir mönnum leyndardómum tilverunnar.