Morgunn - 01.07.1974, Síða 30

28
MORGUNN
af þvi verið í letur fært. Einnig eru margar frásagnir til af
mönnum, sem „forvitrir“ voru kallaðir og minnist ég i þvi
sambandi Gests Oddleifssonar, sem frægur var með landnáms-
mönnum, sem forvitrir voru kallaðir og minnist ég í því
aður orðinn, sótti hann haustboð til Ljóts hins spaka, er bjó á
Ingjaldssandi. Þar var staddur austmaður nokkur, fylgdi hann
Gesti á leið og studdi hann á hestinum, er hestur hans hrasaði.
Þá mælti Gestur: „Happ sótti þig nú, en brátt mun annað;
gættu að þér verði það ei að óhappi“. Austmaðurinn fann
grafsilfur, er hann fór heim og tók af tuttugu peninga, og ætl-
aði að liann myndi fela til síðar; en er hann leitaði fann 'hann
eigi, en I.jótur fékk tekið hann, er hann var að greftri og gerði
honum þrjú hundruð fyrir hvern pening.
Á söguöld er kunnastur þessara manna spekingurinn og val-
mennið Njáll á Bergþórs'hvoli. Ég leyfi mér að gizka á, að
þarna og víða annars staðar hafi dulrænir hæfileikar verið að
verki. Sjáandinn sér og heyrir það sem öðrum er hulið. Hér
eru lítil dæmi úr Sturlungu: Samtal þeirra Guðmundar Ara-
sonar, síðar biskupr. á Hólum, og Þorvarðar Þorgeirssonar.
Laugardaginn gengur Þorvarður Þorgeirsson til máls við Guð-
mund prest einn saman, ■—■ spyr, hvort það væri satt, að hann
vildi gerast einráður í því að teljast undan biskupsvígslu og
hlíta eigi 'hans forsjá og annarra vitra manna. En hann kvað
það satt vera. „Ég þykkumst,“ segir Þorvarður, „eiga að vera
forsjármaður yðar og vil ég ráða“. Guðmundur mælti: „Hvi
mun það sæta, að ég mun eigi eiga að ráða fyrir mér?“ Þá
mælti Þorvarður: „Veizt þú það, frændi, að ég hefi verið höfð-
ingi fyrir ætt vorri og minn faðir fyrir mér. Nú hlýddi þinn
faðir minni forsjá og svo aðrir frændur mínir, enda ræð ég
þér það. Nú mun þér ætlaður höfðingsskapur eftir mig“. Guð-
mundur segir: „Ekki bauðst þú mér að taka fé eftir föður
minn, og lítillar virðingar hefur þú mér leitað hér til, nema
láta berja mig til bókar — enda sýnist mér sem þú viljir held-
ur koma mér í vanda en virðing, og mun ég eigi þessu játa“.
Þorvarður svarar: „Hvað hefi ég slíkt ’heyrt, að drepa hendi
við virðing sinni? Enda mun ekki stoða, því að þú munt biskup