Morgunn - 01.07.1974, Síða 80

78
MORGUNN
,,allt er í heiminum hverfult“, og að enginn getur verið óhult-
ur um sína jarðnesku hamingju. — Allir viti bornir menn við-
urkenna þetta að vísu í orði kveðnu, en það er ekki sama sem
að verða sjálfur fyrir barðinu á þessum óþægilega sannleika.
Sorgin er allt i kringum oss, eins og vér vitum, en það er að-
eins þegar hún heimsækir oss og verður að þvi, sem kalla
mætti persónulega uppgöívun vor sjálfra, að hún fer að hafa
eitthvert veruleikagildi fyrir oss og verða oss að viðfangsefni,
sem vér verðum að fá lausn á. Alveg sérstaklega á þetta þó
við um dauðann. Og þvi er það, að hann er oft fyrsti andlegi
vekjarinn í lifi margra manna. Og hann er vekjari, sem stund-
um er svo magnaður að hann getur læknað það, sem kalla
mætti hreina andlega svefnsýki. En nú skulum vér athuga
ofurlítið það vigslugildi, sem dauðinn hefur fyrir þann, sem
hann tekur burt, — og má ekki minna vera, en að því efni
séu nokkur skil gerð, því að auðvitað er hinn „dáni“, sem svo
er nefndur, hinn raunverulegi vígsluþegi, jafnvel þótt þeir,
sem eftir lifa, fái oft sína vígslu um leið. —
I hverju er hún þá fólgin, þessi vígsla, sem vér eigum öll í
vændum, — Þessi nýja reynsla, sem áreiðanlega er ólík öllu,
sem vér eigum að venjast á hinu jarðneska tilverusviði? Er
hún kvíðvænleg eða er hún ef til vill tilhlökkunarefni, eða
eitthvað þar á milli? Og hvernig eigum vér að búa oss undir
hana? — Á þessa leið hefur oft verið spurt, og er víst óhætt
að fullyrða, að síðan homo sapiens (hinn hugsandi maður)
varð til, einhvern tíma í árdögum, hafi hann fram á þennan
dag alltaf við og við verið ónáðaðir af slikum spurningum.
Þessar spurningar eru ekki vottur um sálsýki, eins og sumir
yfirborðsmenn nútímans halda fram, heldur eru þær þroska-
merki. Hver sá, er í fullri alvöru og af innri þörf spyr slíkra
spurninga, er að minnsta kosti farinn að rumska, og þó að
svefnhöfgi jarðhyggjunnar falli ef til vill yfir hann aftur, hef-
ur ekki verið til ónýtis spurt. Svefninn verður ekki eins djúp-
ur og þekkingarþörfin mun sækja á með meira afli síðar. —
Ég bið engrar afsökunar á því, að ég svara þessum spurn-
ingum hiklaust, og að svo kynni að virðast, að ég talaði eins og