Nýtt kvennablað - 01.02.1946, Blaðsíða 9

um, að margt mætti gera, sem til bóta mætti
verða, og sem jafnvel þegar er byrjað á, aðeins
þarf skilning og vilja forráðamanna þjóðarinnar.
að koma þar til sögu.
Þar sem ég bér tala aðallega um konuna, hús-
móðurina og hennar líf og afkomu, mun ég telja
hér upp nokkrar umbótatillögur, sem ég álít
að myndi gera henni lííið léttara og þægilegra.
Fyrsta skilyrði fyrir þægilegu og góðu heimili
er, að íbúðin sé hlý og góð. En það er nú meira
en hægt er að segja um allflesta sveitabæi Gaml-
ir dimmir, kaldir og saggafullir torfbæir eru
enn mjög tíðir í sumum sveitum landsins, sums
staðar eru gisnir timburhjallar, með lítilli upp-
hitun. Og jafnvel þó, að sveitafólk hafi yfirleitt
ekki gert eins miklar kröfur til lífsþæginda og
kaupstaðafólk, þá er mjög skiljanlegt að inni-
fyrir búi löngun og þrá hjá því líka, að lifa við
sæmileg lífsskilyrði. Og þegar leiðin opnast til
þeirra, þá er ógn eðlilegt að margur fari hana.
þess vegna finnst mér að nú þyrfti að hefja
markvissa baráttu að því, að byggja upp í sveit-
um þar sem þess gerizt brýn þörf. Það er vitað
máj, að fengju sveitirnar sæmilegar íbúðir,
bjartar með góðum upphitunartækjum, þá
mundi viðhorfið breytast fljótt. Ég tala nú ekki
um, ef rafmagnsmál sveitanna kæmist í það horf
sem um hefur bæði verið ritað og rætt, þá virð-
ist mér örðugasti hnúturinn vera leystur. En nú
er þess tæplega að vænta, að slíkt gerizt á stutt-
um tíma, en aftur virðist skjótra úrbóta þurfa
við, ef ekki á illa að fara í þessum málum. Ég
hef áður tekið fram að ég álít að konan eigi
þarna allra örðugast. Það hefur verið mikið gert
að því, að hjálpa bændum, með að fá sér vélar,
til að létta og flýta fyrir með vinnuafköst. Mér
er ekki kunnugt um að slíkt hafi verið gert fyrir
konuna. Það hefur allt fram að þessum tíma,
verið sorglegt sannyrði, að víðast hvar er t. d.
eldavélin á heimilinu mjög slæm. Eldsneyti er
eins og flestum er kunnugt, sem til þekkja, oft
bæði lítið og illbrennanlegt, og þegar við það
bætist slæm eldavél, sem reykir og svælir, í stað
þess að brenna og hita, þá virðist hlutur konun-
ar ekki vera sem beztur. Við þetta á hún að
elda, baka brauð og jafnvel kökur, oft að þrot-
um komin með kjark og þolinmæði. Og hvað
hefur svo verið gert til úrbóta? Fyrir nokkum
árum var farið að smíða hér vélar fyrir mó, ég
veit að þær hafa reynst ágætlega, í sambandi við
þær hafa og verið 2—3 miðstöðvarofnar, sem
hafa nægt til að hita upp lítil hús eða baðstofur.
Ég hef komið á heimili, þar sem þessar vélar
NÝTT KVENNABLAD
hafa verið, og mér virðist það vera mjög ánægju-
legt hvað þær hafa hitað vel upp og reynst vel.
En gallinn er sá, að eftirspurnin hefur verið
svo mikil á þessum vélum að henni hefur ekki
verið hægt að fullnægja nemá að litlu leyti. Mér
er ekki kunnugt um hvort að ríkið stendur
nokkuð á bak við þetta. En í sannleika sagt, er
góð eldavél lífsskilyrði heimilisins, það vita all-
ar þær konur, sem við eldhússtörf hafa fengist,
hvort heldur er í sveit eða kaupstað, þar sem
ekki er að tala um rafmagn. Og það virðist ekki
nema sanngjörn krafa að það opinbera sæi um
að nóg yrði framleitt af þessum vélum fyrir
sveitirnar, ef að þær reynast að öllu leyti vel
og geta brennt því eldsneyti, sem í sveit er notað
að meira eða minna leyti, ásamt kolum, sem er
mórinn. Vindrafstöðvar eru nú sem óðast að
ryðja sér til rúms, en þær þykja dýrar og ekki
endingargóðar. Um endinguna'er víst ekkert að
segja, en mundi ekki vera hægt að fá þær ódvr-
ari ef ríkið tæki að sér útvegun á þeim?
Þeim, sem búið hafa í sveit, og bæði hafa
kynnst vellýstum og illa lýstum bæjum, þeir
geta dæmt um hversu mikið framfaraspursmál
sveitanna, þarna er á döfinni.
(framh.)
Gístíhús
Stungið hefur verið upp á að ekki færri en
tíu gistihús verði byggð á' næstunni víðs vegar
um landið, sem taki á móti 50 dvalargestum
hvort: í Borgarfirði, Skagafirði, S. Þingeyjar-
sýslu, á Fljótsdalshéraði og austanfjalls. Mundi
ekki hver sýsla vilja eiga slíka gersemi? Vissu-
lega væri það nauðsynlegt að í það minnsta
risi veitingastaður í hverri sókn og hverjum
hrepp. Þar sem góður matur væri lagaður og
fínt framreiddur. Gætu sveitungarnir svo borð-
að þar sunnudagsmatinn. Það væri góð tilbreyt-
ing fyrfr alla, ekki hvað sízt fyrir húsmæðurnar,
sem ættu þá hvíldardag eins og hitt fólkið.
7