Nýtt kvennablað - 01.03.1950, Page 4

ÁSKELL LÖVE:
Skólar strj ál"býlisins
Meðan ég dvaldi við nám við háskólann í Lundi,
gafst mér tækifæri til að kynnast rækilega þeim skóla,
sem þekktastur mun vera í Svíþjóð um þessar mundir
og flesta hafa nemendurna. Það er enginn venjulegur
skóli, þar sem nemendurnir lesa undir tímana heima
á nokkrum kvöldstundum en eyða meginhluta dags-
ins í geispa og meiningarlítið stagl. Og þótt nemend-
ur skólans ár hvert séu um 150.000 talsins, er enginn
ys og læti í göngum skólahússins. Eina hljóðið, sem
fylgir manni á öllum hæðum hins stóra. gula skóla-
húss, er slátlur ritvélanna, en annars líkist skólinn
skrifstofubyggingu öðru fremur. Húsið er líka í raun-
inni fullt af skrifstofum og skrifstofufólki, en sjálfir
nemendurnir sitja heima eða úti, sumir norður í Lapp-
landi, aðrir vestur í Vermalandi og enn aðrir víðs-
vegar um Skán. Skólahúsið er nefnilega aðalbygging
hins fræga bréfaskóla Hermods í Málmey, og þótt eng-
inn skóli sænskur hafi fleiri nemendur, sjá fæstir
þeirra skólahúsið nema á myndum. Samt læra þeir
meira en félagar þeirra, sem sitja á bekkjum venju-
legra skóla.
Þegar ég fór í fyrsta sinn til Málmeyjar til að skoða
þennan volduga bréfaskóla, ætlaði ég að fá leyfi til
að kynna mér sem hezt og fylgjast sem mest með
kennslunni í landbúnaðarfræðum öllum. Ég vissi vel,
að íslenzku bændasynirnir og ungu bændurnir fátæku
hafa ekki ætíð ráð á að dvélja við bændaskólana, s?m
og að bændur yfirleitt eru ver settir með alla sér-
fræðslu en flestar aðrar stéttir á íslandi. Þekkingar-
skorturinn sést á búskaparlaginu öllu sem og verðlagi
landbúnaðarafurðanna, og mér var ljóst, að þótt ný-
beygl kné sín í auðmýkt fyrir sól hins nvbyriaða
árs? Eða eru nienn hættir að skilja það, að sólin
er lífgjafi alls, sem lifir og hrærist og vex á jörð-
ínni? Það virðist jafnvel vera svo. Fólk lítur hvað
á annað í orðlausri spurn oer furðar s.g á þeirri
heimsku að hlaupa út í hörkufrosti um hávetur
í þeim tilgangi einum að sjá sólina rísa!
Dýrðlega himinsunna, volduga drottning,
blessaða sól! Þú ert ávallt fögur: — Morgunsól,
kvöldsól, hádegissól, miðnætursól. — En sólar-
uppkoma, er fegursta og dýrðlegasta sýn, sem
til er á jarðríki! Margrét Jónsdóttir.
tízku vélar og fullkomnar vísindarannsóknir á öllu,
sem við kemur húrekstri landsins, gætu valdið tals-
verðri lækkun á framleiðsluverðinu, væri þó jafn
nauðsynlegt að hafa eitlhvert tæki til að dreifa með
þekkingunni meðal bændanna sem fljótast. Ég sá þá
enga leið heppilegri en góðan og fullkominn bréfa-
skóla, og ég sé enga heppilegri leið enn í dag.
Áður en ég held lengra, er bezt að taka |>að fram,
að þótt ég hafi í upphafi ætlað að kynna mér land-
búnaðarkennslu hréfaskólanna eingöngu, komst ég
ekki hjá því að sjá talsvert margt annað, sem er til
mikillar fyrirmyndar. Það, sem hreif mig mest, var
kennslan undir gagnfræðapróf, sem gerir jafnvel fá-
tækum börnum afskekktra staða kleift að taka gagn-
fræðapróf við góðan orðstír, þótt nær engu sé eytt I
kennsluna og ekki slegið slöku við nauðsyulega vinnu
á heimilinu. En auk þess mun iðnfræðsla hréfaskól-
anna sænsku eiga sinn þátt í því, hve haldgóða þekk-
ingu sænskir iðnaðarmenn hafa í greinum sínum.
Haldgóð þekking þeirra, er við framleiðsluna fást,
er óumflýjanleg, ef varan á að verða til fyrirmyndar.
Bréfaskólinn í Málmey var stofnsettur árið 1898.
Fyrst í stað voru aðeins kennd verzlunarfræði, en von
bráðar var fleiri námsgreinum hætt við, svo að nú er
hægt að stunda nám þar í verzlunarfræðum, iðnfræð-
um, landbúnaðarfræðum og málum, auk ýmissa ann-
arra hagnýtra fræða, að ógleymdu því, að fjöldi ungl-
inga tekur árlega gagnfræða- og stúdentspróf eftir nám
hjá Hermods-bréfaskólanum.
Bréfaskóli er, í stuttu máli sagt, bvggður á kennslu
með prentuðum kennsluhréfum í hverri námsgrein
sem og á störfum kennara, er hafa samband við nem-
andann gegnum hréf eingöngu. Bréfin í hverri náms-
grein eru mörg eða fá eftir ástæðum, en hvert einstakt
þeirra er aðeins 1—2 arkir að stærð og |>rýtt nauðsyn-
legum myndum. Þau eru að sjálfsögðu skrifuð af ýms-
um sérfræðingum, en reynslan hefur sýnt, að venju-
legir kennarar og kennslubókahöfundar eiga yfirleitt
mjög bágt með að skrifa úrvals kennslubréf. í kennslu-
bókum þarf ekki að skýra allt nákvæmlega, af því að
nemendurnir geta fengið aðstoð kennarans til að skilja
hið torskilda, en í kennslubréfunum er ekki hægt að
komast hjá að taka tillit til þess, að bilið á milli kenn-
arans og nemandans getur oft skipt hundruðum kiló-
metra. Þess vegna verður að skrifa bréfin þannig, að
NÝTT KVENNABLAÐ
2