Skólablaðið

Árgangur

Skólablaðið - 01.05.1951, Blaðsíða 18

Skólablaðið - 01.05.1951, Blaðsíða 18
Vitringurimi griski — DÆMISAGA Eitt sinn var grískur vitringur. í sjö ár sat hann með lærisveinum sínum og las og færði í letur menntir þjóðar sinnar. Og er sjö árin voru á enda mælti vitringurinn við lærisveina sína: ,,Synir mínir. Nú hafið þér hlýtt á mín arð með alúð og athygli í sjö ár. Farið nú og reynið gæfu yðar í veröldinni. Megi fræði þau, sem þér hafið af numið, verða yður til gagns og ánægju.‘’ Þeir héldu brott og kenndu öðrum það. sem vitring- urinn hafði sagt þeim. En vitringurinn tók sér staf í hönd og lagði land undir fót. Hann gekk lengi um ókunn lönd, unz hann kom að klaustri einu. Hann gekk á fund ábótans og mælti: „Faðir, ég hef lengi gengið, fætur mínir bera mig senn ekki lengur. Leyf mér að hvílast nokkrar vikur í klaustri þínu, og þá mun ég geta hafið göngu mína á ný.“ Ábótinn mælti: „Ferðamaður, þau eru lög í klaustri voru, að enginn fær svo hér að dveljast, kunni hann eigi skil á speki einhverri. — Hafir þú numið fræði nokkur, skal þér hér heimill beini allur.“ „I sjö ár hef ég lesið grískar menntir með sveinum mínum,“ sagði vitringurinn gríski. Ábótinn kallaði fyrir sig þann af munkum sínum. er vísastur var í því máli, og mælti: ..Bróðir, gestur er kominn, og hyggzt sá freista speki sinnar í meðferð grískrar tungu. Tak þú hann með þér og spyrðu hann spurninga sem þeirra, er þú leggur fyrir sveina þína.“ Og vitringurinn fylgdi munkinum eftir inn í sal mik- inn, og voru bækur með öllum veggjum. Munkurinn dró handrit mikið úr hillu og sagði við vitringinn: „Bók þessa hef ég saman tekið um hina grísku tungu. Mun ég spyrja þig nokkurra spurninga úr efni hennar.“ Munkurinn fletti bókinni um hríð, unz hann kom að pistli einum. Drap liann fingri á bókina og spurði vitringinn: „Hvað kannt þú að segja af orði þessu?“ Og vitringurinn sagði frá meðferð orðsins í kvæðum og sögum, hjá skáldum og spekingum, og hann vitn- aði í Hómerskviðu, Sapphó, Plató og Aristóteles. En munkurinn hristi aðeins höfuðið. „Nei, ekkert af þessu er hér ritað,“ sagði hann. Síðan tók hann fjöður, dýfði í kálfsblóð, og skrif- aði nokkur orð um þekkingu vitringsins. Svo hristi hann aftur höfuðið. „Stíl skaltu og skrifa,'1 sagði munkurinn. Las hann vitringnum nú fyrir setningar, en vitring- urinn beitti allri þeirri ritsnilld, er hann hafði drukk- ið í sig úr ritum skáldanna. Og munkurinn leit yfir stíl spekingsins og mælti: „Góða grísku ritar þú, ferðamaður.“ Vitringurinn hugsaði með ánægju til hvildarinnar í klaustrinu. Þá mælti munkurinn: „Ferðamaður, eitt er eftir. Þú átt eftir að skýra frá hvaða málfra'ðireglum þú hafðir beitt við stílgerðina.“ Vitringurinn gríski mælti: „Sjö ár ein hef ég stund- að lestur grískra bókmennta. 011 þau ár var ég önnum kafinn við að njóta stílfegurðar skáldanna, ritsnilli heimspekinganna. Mér gafst enginn tími til að lesa málfræði.“ Þá hristi munkurinn höfuðið og mælti: „Snú við. ferðamaður, og lestu önnur sjö ár. Hér færð þú ekki inni.“ Og vitringurinn gríski hélt hryggur brott. Kveöið undir nóttina Hrynja vetrarhúmsins tjöld, hljóðnar kœti á vörum. Það er liðið langt á kvöld, ljósin kvika á skörum. Kulnar eldur enn á ný, andlit varpar skugga. Silfurstjömur sindra í svölum héluglugga. Nœturmyndir þyrpast þétt. Það er gott að vaka, gegnum hugann lœðist létt löngu kveðin staka. Hannes Pétursson. 18 SKÖLABLAÐIÐ

x

Skólablaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Skólablaðið
https://timarit.is/publication/782

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.