Morgunblaðið - 22.12.2009, Síða 30
30 Umræðan
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 22. DESEMBER 2009
ÉG BÝ í gjaldþrota
sveitarfélagi og það
er ekki góð tilfinning.
Tilraunir Álftanes-
hreyfingarinnar til að
byggja upp glæsilegt
sveitarfélag, sem væri
stolt af sögu sinni,
náttúru og menningu,
brotlentu harkalega í
hruninu með fyrr-
greindum afleiðingum
sem þjóðin hefur
fylgst með í fjölmiðlum. Ég kaus
Á-listann í síðustu sveitar-
stjórnarkosningum, því að í fyrsta
sinn eftir að ég flutti á Álftanes
árið 1997 var í framboði listi sem
hafði einhverjar hugsjónir og sýn
á hvernig sveitarfélagið gæti
þróast og blómstrað.
Eftir hrunið á haustmánuðum
2008 blasti við skelfilegur fjár-
hagsvandi sveitarfélagsins, þegar
mestallt lausafé tapaðist. Meiri-
hluti Álftaneshreyfingarinnar reri
lífróður til að halda sveitarfé-
laginu á floti. Í haust kom svo
hvellurinn mikli og meirihlutinn
féll, þegar Margrét Jónsdóttir
söðlaði um og yfirgaf Álftanes-
hreyfinguna og myndaði nýjan
meirihluta með Sjálfstæðisfélag-
inu. Fyrsta verk þeirra var hinn
langþráði draumur Sjálfstæð-
isfélagsins að reka Sigurð Magn-
ússon úr stóli bæjarstjóra. Eftir
það tók við ákaflega sérstakur
tími í stjórnmálasögu Álftaness,
því hinn nýi meirihluti hvarf
hreinlega af yfirborðinu og hefur
vart sést síðan.
Þegar fólk stendur
frammi fyrir því að
missa aleiguna gerir
það allt sem í þess
valdi stendur, berst
um á hæl og hnakka
og leitar allra mögu-
legra leiða til þess að
koma í veg fyrir þrot.
Hinn nýi meirihluti
gerði ekkert, reyndi
ekkert. Nýi sveitar-
stjórinn hljóp sveittur
á milli fjármálastofn-
ana til þess að skrapa
saman fé fyrir launagreiðslum, á
meðan meirihlutinn hafði hægt um
sig og gerði góðlátlegt gys að
minnihlutanum fyrir að vera enn
að berjast fyrir leiðréttingu á út-
hlutun jöfnunarsjóðs sveitarfélaga
og vera yfirleitt enn að reyna að
koma sveitarfélaginu til hjálpar.
Meirihlutinn leiddi einnig hjá sér
umleitan PrimaCare að lóð fyrir
einkasjúkrahús, sem hefði getað
fært sveitarfélaginu millj-
ónatekjur. Þegar hin svarta
skýrsla Eftirlitsnefndar með fjár-
málum sveitarfélaganna, EMFS,
barst fór meirihlutinn með hana
líkt og hún væri kosningaplagg frá
honum sjálfum. Nákvæmlega eng-
ar athugasemdir voru gerðar við
þessa skýrslu og engar tilraunir
gerðar til að leiðrétta rangtúlkanir
eða uppspuna í fjölmiðlum. Eng-
inn áhugi var á því að koma íbúum
sveitarfélagsins til varnar. Allar
hugmyndir um niðurskurð sem
birtust í skýrslunni, um lokun tón-
listarskólans og niðurskurð í
grunnskólanum, voru notaðar til
að magna upp reiði gagnvart nú-
verandi minnihluta. Athugasemdir
fulltrúa minnihlutans voru dæmd-
ar léttvægar, útúrsnúningar eða
hreinar lygar. Allt var gert til
þess að mála myndina af ástand-
inu sem dekksta fyrir íbúafundinn
sem haldinn var 17. desember sl.
Ástæðan fyrir þessum kaldhæðn-
islega leikþætti meirihlutans er
því miður nokkuð augljós.
Það hefur lengi verið æðsti
draumur margra sjálfstæð-
ismanna að sameinast Garðabæ.
Þeir hafa gert tvær tilraunir til
að nálgast nágranna okkar, en
íbúar Álftaness fellt tillöguna í
bæði skiptin. Eftir að nýr meiri-
hluti náði völdum og hörmulegt
efnahagsástand sveitarfélagsins
komst í hámæli sáu sameining-
armenn hér nýtt tækifæri sem
gat hreinlega ekki brugðist:
Sveitarfélagið skyldi keyrt í þrot
og eftir einhvern tíma í hreins-
unareldinum yrði paradísarvistin í
Garðabæ tryggð. Í það minnsta
gullu við húrrahróp og ham-
ingjustunur líkt og á trúar-
samkomu þegar Garðabær var
nefndur á nafn á áðurnefndum
íbúafundi. Ég er einnig þess full-
viss að þegar reynt verður að
lokka Garðbæingana til þess að
taka við sveitarfélaginu okkar
verður rykið pússað af at-
hugasemdum Álftaneshreyfing-
arinnar þess efnis að skýrsla
EMFS sýni kannski ekki alveg
rétta mynd af skuldastöðu sveit-
arfélagsins, skuldbindingarnar séu
sennilega nær fjórum milljörðum
en þeim 7,4 sem hentaði svo af-
skaplega vel á íbúafundinum.
Ég sjálfur er alls ekkert á móti
sameiningu við annað sveitarfélag
og held að flestir íbúar Álftaness
hafi fyrir nokkru verið búnir að
átta sig á að rekstur á þessu
barnmarga samfélagi gengi ekki
til frambúðar. Sameining við
stærri einingu væri besti kost-
urinn. Á sama tíma vilja flestir
íbúanna fá að taka sjálfstæða
ákvörðun um það hvort eigi að
stefna að sameiningu og þá með
hverjum, en vera ekki þvinguð til
sambýlis við eitthvert af þeim
ágætu sveitarfélögum sem eru hér
í nágrenninu. Það er mjög líklegt
að Álftaneshreyfingin hefði á end-
anum siglt skútunni í strand líkt
og nú er orðið staðreynd. Núver-
andi meirihluti, sem stundum hef-
ur verið kallaður kamikaze-
meirihlutinn, rak hins vegar skip-
perinn úr brúnni þar sem hann
barðist við að halda skipinu frá
svörtum klettaveggnum, stillti sér
síðan stoltur upp í brúnni og gerði
ekki nokkra tilraun til að afstýra
hinu óumflýjanlega. Þessi hróp-
andi þögn og áhugaleysi um fram-
tíð sveitarfélagsins og íbúa þess
var fyrir mér það sorglegasta við
að sjá á eftir sveitarfélaginu mínu
inn í myrkrið.
Eftir Tryggva M.
Baldvinsson » Athugasemdir full-
trúa minnihlutans
voru dæmdar léttvægar,
útúrsnúningar eða
hreinar lygar.
Tryggvi M.
Baldvinsson
Höfundur er tónskáld á Álftanesi.
Að sökkva sveitarfélagi
Framundan eru
dagar sem skipta
miklu máli fyrir
fjárhagslega
undirstöðu björg-
unarsveita í land-
inu. Flug-
eldasalan er
hafin og hvet ég
þig til að kaupa
flugeldana af
þeim. Vel þjálf-
aðar og vel búnar björgunarsveitir
eru okkur nauðsynlegar. Það gera
hin miklu og fjölbreyttu öfl náttúr-
unnar. Óvíða í heiminum þurfa íbú-
ar að glíma við óveður, jarðskjálfta,
eldgos, snjóflóð, sjó- og vatnsflóð,
jafnvel allt á sama árstíma. Ég, í
mínu starfi, þarf mikið að leita til
björgunarsveita til aðstoðar við
landsmenn og eins fyrir hina er-
lendu ferðamenn sem fara um
landið og rata í vandræði. Þó svo
að fjöldi verkefna sem þeir sinna
rati í fjölmiðla þá eru mörg verk-
efni sem aldrei koma fyrir almenn-
ingssjónir. Það vitum við lög-
reglumenn því oft á tíðum er um að
ræða öryggisviðbúnað, þ.e. björg-
unarsveitir eru ræstar út til örygg-
is en síðan afturkallaðar. Eins er
um verkefni þar sem harmleikur
hefur átt sér stað, sem ekki er
fjallað um í fjölmiðlum. Allt eru
þetta verkefni er snerta ein-
staklinga, fjölskyldur, vinahópa.
Enginn dagur er undanskilinn þeg-
ar leita þarf aðstoðar.
Mér er það minnisstætt þegar ég
þurfti að kalla eftir aðstoð tuga eða
hundraða björgunarsveitarmanna á
aðfangadagskvöld. Á sama tíma og
landsmenn voru að taka upp jóla-
gjafir var mikill fjöldi björgunar-
sveitamanna að leita að einstaklingi
sem hafði farið út í óveður, í ölæði,
og fáklæddur. Það mátti ekki miklu
muna að illa færi en það endaði
farsællega, þökk sé björg-
unarsveitum. Þær hafa einnig verið
til staðar á hálendi landsins, ferða-
mönnum til aðstoðar, yfir sum-
artímann. Björgunarsveitirnar
þurfa að sinna mann- og tímafrek-
um verkefnum og þó svo að nánast
allt starf sé unnið í sjálfboðavinnu
er ljóst að mikill kostnaður hlýst
af. Þeir forðast þá umræðu hvað
hver leit kostar, þeir eru bara
boðnir og búnir að bregðast við.
Við, lögreglan, um land allt njótum
starfskrafta og reynslu björgunar-
sveita í æ ríkara mæli. Við erum
fagmenn á okkar sviðum og þurf-
um að vinna náið saman og treyst-
um hver á annan. Við þurfum að
leita í meira mæli eftir aðstoð
þeirra vegna aðstoðarbeiðna borg-
aranna þegar aðstæður eru slíkar
að venjuleg farartæki komast ekki
um. Þeir ganga til slíkra verka með
bros á vör því slík verkefni, þar
sem líf liggur kannski ekki við, eru
ágætis æfing og þjálfun. Ein-
staklingurinn leggur ekki bara
fram tíma sinn í sjálfboðavinnu.
Hann þarf að búa sig út með
ákveðinn búnað og hver og einn
leggur út fyrir slíkum búnaði. Það
er því ekki bara blóð, sviti og tár
sem hver og einn leggur fram,
heldur einnig fjármunir.
Þegar kemur svo að far-
artækjum, sérhæfðum búnaði og
rekstrarkostnaði er eðlilegt að hinn
venjulegi björgunarsveitarmaður
geti treyst á okkur, mig og þig. Við
vitum ekki hvenær kemur að okkur
að þurfa að treysta á þá. Um leið
og ég hvet ykkur til að versla við
björgunarsveitirnar þegar þið
kaupið flugelda þá hvet ég ykkur
einnig til að nota þá ykkur og öðr-
um til skemmtunar og ánægju,
ekki til að valda skaða eða skapa
samfélaginu tjón með skemmd-
arverkum
Guðmundur Fylkisson,
aðalvarðstjóri á fjarskiptamiðstöð
ríkislögreglustjóra.
Flugeldasala
björgunarsveitanna
Frá Guðmundi Fylkissyni
Guðmundur
Fylkisson
– meira fyrir áskrifendur
ÍS
L
E
N
S
K
A
/S
IA
.I
S
/S
A
L
48
08
9
11
.0
9
Vááá, krakkar!!
Andrés og Mikki og Jóakim og
Gúffi og allir hinir koma með
Disneyblaðinu um hverja
einustu helgi!
Nýtt blað fyrir börnin, DISNEYBLAÐIÐ, fylgir með
Sunnudagsmogganum sem borinn
er út með laugardagsblaði Morgunblaðsins.
Myndasögur, leikir, þrautir og skemmtun.
Fáðu þér áskrift á mbl.is/askrift
eða í síma 569 1122
RÍKISSTJÓRNIN vill veita
Björgólfi Thor Björgólfssyni
sérstaka ríkisaðstoð að fjár-
hæð um 250 milljónir króna.
Fyrirtæki sem ætlar að reisa
gagnaver á Suðurnesjum fær
670 milljóna króna eftirgjöf af
sköttum og gjöldum. Novator,
fyrirtæki Björgólfs, á þar 40%.
Mér er fyrirmunað að sjá hvað
maðurinn hefur unnið þjóð-
félaginu til gagns sem rétt-
lætir sérstakt framlag úr rík-
issjóði til hans í
viðurkenningarskyni. Ábyrgð-
arleysi, óráðvendni, ófyr-
irleitni og jafnvel sviksemi
undanfarinna ára koma fram í
þungum klyfjum sem verða
lagðar á herðar almennings á
næstu árum. Óumdeilanlega á
Björgólfur Thor stóran þátt í
þessari ógæfu. Hann á vissu-
lega þann rétt að dómstólar og
aðrir til þess fengnir aðilar
meti ábyrgð hans og sekt. En
ríkissjóður hefur engar skyld-
ur við Björgólf, sérstaklega
ekki að veita honum verðlaun
fyrir að ávaxta fé sitt hér á
landi. Nóg hefur hann fengið.
Það kemur ekki til mála að
veita eina krónu í umrætt
verkefni með hann innan-
borðs.
Kristinn H.
Gunnarsson
Ekki eina
krónu
Höfundur er fv. þingmaður.
BRÉF TIL BLAÐSINS