Morgunblaðið - 09.03.2010, Qupperneq 11

MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 9. MARS 2010
Eftir Kristján Jónsson
kjon@mbl.is
RAGNAR Ingólfsson flugvirki og rafeindavirki var
ásamt Unnþóri Torfasyni vélstjóra í Concepcion í Chile á
vegum Landhelgisgæslunnar í tengslum við smíði varð-
skipsins Þórs þegar jarðskjálftinn mikli reið yfir á laug-
ardagsmorgninum. Hann segir þá aldrei hafa verið í
neinni hættu þótt óeirðir hafi verið í borginni fyrst eftir
hamfarirnar. En Ragnar, sem bjó uppi á níundu hæð í
hótelblokk, segir það hafa verið hrikalegt að vakna við
skjálftann.
„Allar myndir hrundu af veggjunum, spegillinn og
annað, klósettkassinn brotnaði. Mér skilst að fyrsti
skjálftinn hafi ekki staðið yfir í nema 17 sekúndur en
þetta virtist vera lengri tími,“ segir Ragnar. „Verst var
að húsið sveiflaðist í lokin á skjálftanum til um marga
metra, það fannst mér að minnsta kosti. En tímaskynið
ruglast og erfitt að lýsa þessu með orðum.
Það hrundu engar blokkir, ein datt að vísu á hliðina en
hinar stóðu þetta af sér. En innandyra var auðvitað allt á
tjá og tundri og milliveggir hrundu.“
Hafðist við utandyra fyrstu nóttina
Hann klæddi sig í snatri og kom sér út eins og aðrir
íbúar í húsinu en fékk að fara inn seinna um morguninn
til að sækja það sem hann átti í íbúðinni. Um nóttina
hafðist hann eins og fleiri við utandyra við hótelið en
fékk strax á sunnudeginum að leigja íbúð í húsi handan
við götuna. „Hún var uppi á fimmtu hæð og líklega fékk
ég hana þess vegna en þetta var miklu skárra en að vera
á níundu hæð,“ segir Ragnar hlæjandi.
Rafmagn fór af í borginni og símalínur rofnuðu, einnig
féllu margar endurvarpsstöðvar fyrir farsímakerfið auk
þess sem reikisamningar farsímakerfanna virtust ekki
virka. Hann segir að verst hafi verið að geta ekki látið
vita strax af sér heima á Íslandi en það tókst honum loks
fyrir tilviljun í nokkrar mínútur á laugardagskvöldinu.
Hægt var þá að ná sambandi um hríð á litlu svæði í Con-
cepcion og svo vildi til að Ragnar var staddur á því
svæði.
Ragnar var búinn að vera í Chile í um þrjár vikur og
vann við að koma alls kyns eftirlitstækjum fyrir í brúnni
á skipinu. Unnþór var hins vegar átta mánuði í Chile,
hann verður vélstjóri á nýja Þór. Ragnar segir að-
spurður að samfélagið í Chile virðist vera vel skipulagt
og margt myndarlegt þar en sums staðar séu þó stór fá-
tækrahverfi og misskiptingin sé mikil. Hann er spurður
um viðbrögð almennings og segir að fólk hafi almennt
tekið hlutunum af æðruleysi fyrst í stað. Það hafi komið
sér vel að veðrið hafi verið gott, kannski 25 stiga hiti yfir
hádaginn og farið niður í 15 á nóttunni, ekkert hafi rignt
fyrstu dagana.
„En það breyttist auðvitað allt þegar fólk fór að skorta
mat og drykkjarvatn. Margir höfðu líka misst húsnæði
sitt og voru bara á götunni. Maður horfði á fólk fara inn í
verslanir og ná sér í mat, þetta byrjar með því að einn
brýtur rúðu og svo fer næsti bara inn og eftir smá-tíma
tíma er þetta orðinn straumur. En fólkið átti ekki kost á
öðru, þarna var neyð. Þetta var bæði gamalt fólk og
krakkar. Svo er þetta eins og alltaf að til er annars konar
fólk, það komu menn á stórum bílum og hreinlega
tæmdu heilu verslanirnar.“
–Var lögreglan á götunum?
„Hún var ekki áberandi, maður sá lögreglumenn
fyrsta daginn, þeir stóðu fyrir utan búðirnar en á sunnu-
dagsmorgninum voru þeir farnir. Herinn kom ekki fyrr
en seinnipart dags á sunnudeginum og eftir það voru
hermenn alls staðar, útgöngubann var frá sjö á kvöldin
til 12 á hádegi. Á mánudeginum tók herinn í rauninni
völdin í miðborginni og rak fullt af fólki út úr henni, þeir
vildu ekki að fólk væri á götunum.“
Fólkið reiðubúið að verja heimili sín
–Var beitt vopnum þarna?
„Það var eiginlega bara herinn sem var með vopn, það
er ekki mikið um skotvopnaeign hjá almenningi þarna og
þess vegna fannst manni aldrei að maður væri í mikilli
hættu. Þeir sem áttu vopn létu aldrei sjá sig með þau
vegna þess að herinn hefði strax skotið þá.
Unnþór var hjá vinafólki í borginni, hann var búinn að
vera þarna svo lengi og þekkir fullt af fólki. Fólk reyndi
að safnast sem mest saman og hafa sem flesta karlmenn
á staðnum ef eitthvað kæmi upp á.
Ég var í eina nótt í íbúð eins Danans frá verk-
fræðistofunni sem hefur eftirlit með smíði Þórs, fór
þangað á mánudeginum af því mér fannst ég ekki geta
verið lengur niðri í bæ. Maður vissi aldrei hvernig þetta
myndi þróast. Við vorum ekki sjálfir með nein skotvopn
en eitthvað af fólkinu í hverfinu, sem vildi verja heimili
sín, var reiðubúið.“
Morgunblaðið/Golli
Heima Starfsmenn Gæslunnar, Unnþór Torfason (t.v.) og Ragnar Ingólfsson, komu loks frá Chile á sunnudag.
Langar 17 sekúndur
á níundu hæð í Chile
 Ragnar Ingólfsson flugvirki segir hrikalegt að upplifa
jarðskjálfta upp á 8,8 stig og finna hvernig húsið sveiflast til
Þeir félagar voru orðnir óþolinmóðir eftir að komast
til höfuðborgarinnar Santiago til að geta haldið
flugleiðis heim til Íslands. Tókst þeim að komast
með rútu á þriðjudeginum en leiðin er um 500 km
og voru þeir um 14 stundir á leiðinni. Síðan tók við
löng flugferð á föstudag með millilendingum og
voru þeir ekki komir heim fyrr en á sunnudag.
„Það var mikið tjón á umferðarmannvirkjum og
víða voru vegbrýr hrundar. Þess vegna varð rútan að
fara langar krókaleiðir. Sveitavegir voru helst í lagi
en steyptar hraðbrautir voru víða illa nothæfar. En
við sáum að víða var byrjað að gera við brautirnar.
Við komumst til Santiago á miðvikudagsmorgni.
Þetta er mjög flott borg, þar voru líka talsverðar
skemmdir en samt miklu minna en í Concepcion.
Þegar við komum var flugstöðin enn lokuð, við
bjuggum á hóteli þar til flug hófst aftur.“
Hraðbrautirnar illa farnar
Reuters
Hamfarir Íbúar í borginni Talcahuano í Chile ná
sér í drykkjarvatn eftir skjálftann.