Morgunblaðið - 19.08.2011, Page 41

AF KOMMÚNISMA
Arnar Eggert Thoroddsen
arnart@mbl.is
Ég dvaldi í um mánaðar-skeið í Berlín, þeirri mögn-uðu borg, ásamt fjölskyld-
unni í sumar. Meðfram rólóheim-
sóknum, „currywurst“-áti
(þjóðarréttur Berlínar ef svo mætti
segja) og almennum spásseringum
um borgina dúkkuðu eðlilega upp
vangaveltur um pólitíska sögu borg-
arinnar. Hér voru heimkynni Berl-
ínarmúrsins sem er líklega sterkasta
– og um leið þekktasta – tákn kalda
stríðsins. Múrinn deildi borginni í
tvennt og á meðan hefðbundinn,
vestrænn kapítalismi fékk að þrífast
vestan megin var austurhliðin undir
járnhæl kommúnismans.
  
Það hefur verið mörgum fræð-ingnum umhugsunarefni
hvernig þetta sundraða samfélag
borgarbúanna hóf að þróast í mis-
munandi áttir, og var þá enginn
þáttur mannlegrar tilvistar undan-
skilinn. Saga austur-berlínskrar/
austur-þýskrar dægurtónlistar er
t.a.m. athyglisverð og í raun óskilj-
anleg manni sem er alinn upp í vel-
ferðarríki. Á sjötta og sjöunda ára-
tugnum var poppið litið miklum
óvildaraugum af austurþýskum
stjórnvöldum enda léttúð þess talin
lítið annað en framlenging á mark-
aðsdýrkun Vesturlanda og tæki til
að rugla fyrir ungmennum sem
skyldu alast upp við sósíalíska hug-
myndafræði.
Á áttunda áratugnum urðu þó
tilslakanir, ákveðnar sveitir fengu
að spila en þurftu að fá samþykki
ríkisins til þess. Textar voru lúslesn-
Byltingin étur börnin sín …
Ljósmynd/Motor
Austurrokk Feeling B á æfingu í árdaga ferils síns. Flake, nú meðlimur í Rammstein, fyrir miðju. Sveitin var ein
vinsælasta rokksveit Austur-Þýskalands á 9. áratugnum og starfaði með samþykki stjórnvaldanna.
ir og samþykktar sveitir þóttu ekki
beint fínn pappír hjá listunnendum.
Ein vinsælasta sveitin í landinu, The
Klaus Renft Combo, var þá leyst upp
af stjórnvöldum, kölluð á teppið þar
sem henni var tilkynnt að hún væri
„ekki lengur til“.
  
Pönkið skaut rótum í Austur-Þýskalandi eins og annars stað-
ar en það var ekki auðvelt að vera
pönkari. Þér var hent í steininn fyrir
það eitt að vera með hanakamb og
Stasi kom njósnurum fyrir í pönk-
sveitunum. Gengu þær aðgerðir svo
langt reyndar að ein sveitin sam-
anstóð eingöngu af njósnurum!
Upptakturinn að falli múrsins
fólst m.a. í tónleikum sem haldnir
voru í Vestur-Berlín árið 1987 með
nokkrum af risum rokksins. Austur-
Þjóðverjar reyndu að komast eins
nálægt veggnum og hægt var til að
heyra það sem fram fór og lenti
þeim saman við lögregluna af þeim
sökum. Í kjölfarið ákváðu stjórnvöld
að halda eigin tónleika árið eftir,
svona til að róa mannskapinn, og lék
Bruce Springsteen m.a. á þeim tón-
leikum. Austurþýsk stjórnvöld
reyndu þannig af veikum mætti að
koma til móts við vilja fólksins en í
raun var löngu orðið ljóst í hvað
stefndi.
  
Lærdómurinn? M.a. að mann-leg þörf til tjáningar og sköp-
unar verður ekki hamin. Ennfremur
að öfgar eru aldrei góðar … hvorum
megin á skalanum sem þær eru.
» Stasi kom njósn-urum fyrir í pönk-
sveitunum. Gengu þær
aðgerðir svo langt
reyndar að ein sveitin
samanstóð eingöngu af
njósnurum!
MENNING 41
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 19. ÁGÚST 2011
Franski leikarinnn Gerard Dep-
ardieu hefur beðist afsökunar á því
að hafa pissað á gólfið í flugvél á
leið frá París til Dyflinnar, að því er
fram kemur á vef dagblaðsins Tele-
graph. Depardieu reyndi að pissa í
flösku án þess að tekið væri eftir en
var gripinn glóðvolgur við athæfið.
Atvikið átti sér stað þegar flugvélin
var í flugtaki og því óleyfilegt að
fara á salernið. Depardieu var rek-
inn frá borði fyrir uppátækið.
Reuters
Mál Depardieu var rekinn frá borði.
Biðst afsökunar á
þvaglátum í flugi
Tríóið GRM, þ.e. Gylfi Ægisson,
Rúnar Þór Pétursson og Megas,
fékk í gær afhenta gullplötu fyrir
plötuna MS GRM sem kom út í fyrra
og hefur nú selst í yfir 5.000 eintök-
um. Önnur plata er væntanleg með
GRM, tileinkuð Rúnari Júlíussyni
sem og mynddiskur með upptökum
af útgáfutónleikum GRM í fyrra.
GRM Gylfi, Rúnar og Megas.
Fyrsta plata GRM
komin í gull
FRÁBÆR FJÖLSKYLDUSKEMMTUN
Þróun sem
varð
að byltingu
„Svona á að gera þetta.“
- H.V.A. FBL
SÝND Í EGILSHÖLL
SÝND Í EGILSHÖLL
MÖGNUÐ SPENNUHROLLVEKJA
SÝND Í 3D
FORSÝNING Í EGILSHÖLL
MIÐASALA Á SAMBIO.IS
LARRY CROWN kl. 5:50 - 8 - 10:10 7
LAST DAYS OF THE ARTIC kl. 6 - 8 L
STRUMPARNIR 3D M. ísl. tali kl. 3:40 - 5:50 L
STRUMPARNIR Með ísl. tali kl. 3:40 L
GREEN LANTERN 3D kl. 10:30 12
HORRIBLEBOSSES kl. 10 12
HARRYPOTTER7-PART2 3D kl. 8 12
BÍLAR 2 3D Með ísl. tali kl. 3:30 L
LARRY CROWN kl. 8 7
GREEN LANTERN 3D kl. 5:40 - 10:30 12
BÍLAR 2 Með ísl. tali kl. 5:40 L
HORRIBLE BOSSES kl. 8 12
HARRY POTTER 7 - PART 2 kl. 10:10 12
LARRY CROWN kl. 8 7
CONAN THE BARBARIAN kl. 10:20 16
STRUMPARNIR 3D Með ísl. tali kl. 5:40 L
BÍLAR 2 Með ísl. tali kl. 5:40 L
HORRIBLE BOSSES kl. 8 12
BAD TEACHER kl. 10:10 14
/ AKUREYRI / KEFLAVÍK
CONAN THE BARBARIAN kl. 8 - 10:20 16
FRIENDS WITH BENEFITS kl. 8 12
COWBOYS & ALIENS kl. 10:20 14
BÍLAR 2 Með ísl. tali kl. 5:30 L
GREEN LANTERN kl. 5:30 12
/ SELFOSSI/ KRINGLUNNI
SÝND Í ÁLFABAKKA, EGILSHÖLL
OG SELFOSSI
SÝND Í EGILSHÖLL
SÝND MEÐ ÍSLENSKU
OG ENSKU TALI
ATHUGIÐ GLÆNÝ STUTTMYND SÝND Á UNDAN CARS 2
FRÁ HÖFUNDUM
"SVALARI BÍLAR
OG MEIRI HASAR"
- T.D. -HOLLYWOOD
REPORTER
H H H H
- J.C. -VARIETY
H H H H
- P.T. -ROLLING STONES
H H H H
LEIFTUR MCQUEEN OG KRÓKUR
ERU AFTUR MÆTTIR, BETRI EN
NOKKURN TÍMANN
SÝND Í ÁLFABAKKA, EGILSHÖLL, KRINGLUNNI,
AKUREYRI, KEFLAVÍK OG SELFOSSI
JENNFIER ANNISTON JASON BATEMAN JAMIE FOXX JASON SUDEIKIS COLIN FARRELL
KEVIN SPACEY CHARLIE DAY
SÝND Í ÁLFABAKKA, EGILSHÖLL, KRINGLUNNI,
AKUREYRI OG KEFLAVÍK
FRÁÁÁBÆ
R
GAMANM
YND
88/100
- CHICAGO SUN-TIMES
91/100
- ENTERTAINMENT WEEKLY
100/100
- ST.PETERSBURG TIMES
ÞAÐ GETUR VERIÐ ERFITT AÐ LOSA SIG
VIÐ LEIÐINLEGAN YFIRMANN EN ÞEIR ÆTLA AÐ REYNA...
HÖRKU SPENNUMYND FRÁ
LEIKSTJÓRA IRON MAN
HHH
M.M.J. - KVIKMYNDIR.COM
HHH
„BRÁÐSKEMMTILEGUR HRÆRIGRAUTUR
AF SCI-FI Í SPIELBERG-STÍL OG KLASSÍSKUM
VESTRA. CRAIG OG FORD ERU EITURSVALIR!“
T.V. -KVIKMYNDIR.IS/SÉÐ OG HEYRT
á allar sýningar merktar með appelsínuguluSPARBÍÓ 750 kr.
SÝND MEÐ
ÍSLENSKU TALI
SÝND LAUGARDAG
OG SUNNUDAG