Íslenskt mál og almenn málfræði - 01.01.1992, Blaðsíða 10

8
Guðrún Kvaran
til náms í Osló og nú til þess að skrifa meistaraprófsritgerð. Jafhframt
kenndi hann sanskrít. Ritgerðinni lauk Jörundur vorið 1977 og bar hún
titilinn Om kvalitativ avlyd i indoeuropeisk.
Um haustið hélt Jörundur aftur til Vilníus en honum hafði á ný
áskotnast sovéskur styrkur. Veturinn 1978-1979 kenndi hann við Há-
skóla íslands en fékk þá styrk frá Alexander von Humbolt-stofnuninni í
Þýskalandi til námsdvalar í Kiel frá 1979-1981. Þar lagði hann einkum
stund á tokkarísku sem varð honum svo hugleikið viðfangsefni að hún
átti hug hans nær allan fram á síðasta dag. Vorið 1988 dvaldi hann aftur
í Kiel í rannsóknaleyfi á styrk ffá stofnuninni.
Haustið 1981 var Jörundurráðinn stundakennari við Háskóla íslands
og vann við þau störf allt til ársins 1989 að hann var ráðinn dósent
að skólanum. Á þessum ámm lagði hann réttindabaráttu stundakennara
gott lið og tók þátt í störfum fyrir samtök þeirra. Hann hélt rannsóknum
síhum áfram af kappi og hóf á þessum árum að vinna að doktorsritgerð
sinni um hljóðþróun í tokkarísku sem hann síðan varði haustið 1986
í Leiden í Hollandi undir heitinu Studies in Tocharian Phonology,
Morphology and Etymology with Special Emphasis on the o-Vocalism.
Fyrir ritgerðina hlaut hann ágætiseinkunn og titilinn dr. litt.
í ritgerðinni sneri Jörundur sér að sérhljóðakerfinu, einu erfiðasta við-
fangsefhi tokkarískrar málffæði. Þar ræðir hann m.a. um ýmis vandamál
er upp koma við rannsóknir á uppmna tokkarísks o, bæði við þróun án
utanaðkomandi áhrifa og við skilyrta þróun. í ritgerðinni er einnig gerð
rækileg grein fyrir u- og o-hljóðvörpum í tokkarísku.
Árið 1987 var Jömndur ráðinn til Orðabókar Háskólans til þess að
lesa yfir og gera athugasemdir við handrit Ásgeirs Blöndals Magnús-
sonar að íslenskri orðsifjabók. Lauk hann því verki á átta mánuðum og
áttu þeir Ásgeir ágæta samvinnu allt fram að andláti Ásgeirs, þar sem
hvor mat skoðanir hins þótt ekki fæm þær alltaf saman. Þess má geta
að Orðabókin fól Jömndi að skrifa um íslensk viðskeyti, sem Ásgeiri
hafði ekki tekist að ljúka við, og var þeim kafla bætt inn í bókina.
Jömndur setti markið hátt. Hann var sannfærður um mikilvægi tokk-
arískrar málfræði til rannsókna á indóevrópskum orðsifjum og vildi
veg hennar sem mestan. Til þess að auðveldara yrði að koma greinum