Eining - 01.08.1954, Side 2
2
Eg sá í gær á unglingaregluþinginu,
hver fengur var fyrir æskufólkið, að
komast í snertingu við hinn hjartahlýja
ágætismann dr. Richard Beck. Eg sá
það í svip unglinganna, að minningin
um það verður langlíf í hugum sumra
þeirra.
Eg minntist á það, að ég teldi bág-
indi æskunnar nú eiga orsakir sínar í of
miklu hóglífi, of auðsóttum verðmætum,
of miklum peningaráðum. I því sam-
bandi vil eg minnast á atvik, sem fyrir
kom í gærkveldi. Svo sem ykkur er
kunnugt, bræður og systur, eru þessi
ungmenni, sem með mér eru, á skóla-
ferðalagi sínu jafnframt því sem þau
sækja þing Reglunnar. Vegna þessa læt
ég ekkert tækifæri ónotað, sem verða
megi þeim til fróðleiks og skemmt-
unar.
I gærkveldi fór ég með unglingana
hér inn fyrir bæinn, til þess að sýna
þeim hin einu jarðgöng, sem til eru á
Islandi. Eg fór þetta svo síðla kvölds-
ins, af því að mig langaði til að þau
fengju jafnframt að sjá dýrð miðnætur-
sólarinnar, sem einmitt er sýnileg á þess-
ari leið um lágnættið, ef bjart er. En
við vorum nú svo óheppin að ský huldu
okkur sólarsýn um lágnættið. En börn-
in fengu samt í ferðinni reynslu, sem eg
tel nokkurs virði. Er við héldum heim á
leið aftur, sáum við fyrir neðan veginn
einn hinn hrörlegasta mannabústað. Bif-
reiðarstjórinn nam staðar og sagði:
„Krakkar, langar ykkur ekki til þess að
heimsækja hann Berg gamla. Eg sé, að
hann er þarna úti“. (Þess skal getið, að
Bergur gamli er einsetukarl, sem býr
þarna í þessum hrörlega kofa. Ekki eru
húsakynni hans svona hrörleg né að-
stæður svo þröngar, af því að skort hafi
boð um betri húsakost og aðbúð, en
gamli maðurinn vill nú hafa þetta svona.
Hann á fáeinar kindur og hefur eitthvað
af görðum og á þessu lifir hann að
mestu leyti, stoltur í sínu ,,óðali“, og
vill enga hjálp þiggja, en góðviljað fólk
annazt um að hann sé þrifinn, þegar
þess er nauðsyn.
Unglingarnir tóku þessum orðum
bifreiðastjórans með fögnuði og þustu
út úr bifreiðinni. Bifreiðarstjórinn kall-
aði til gamla mannsins: „Bergur, mega
börnin ekki heimsækja þig?“ Gamli
maðurinn veifaði glaðlega og galt jáyrði
við spurningu bifreiðarstjórans.
Unglingarnir þutu niður brekkuna og
voru brátt komin að kofa gamla manns-
ins, sem tók þeim opnum örmum. —
Hann bauð þeim inn í ,,óðalið“ sitt,
hinn lágreista og fátæklega kofa, með
stolti og ánægjubrosi þess manns, sem
á allt, sem hugurinn girnist. Heimsókn-
in var stutt, með gleði og brosi var
kvaðzt, og gamli maðurinn bauð ungl-
ingana velkomna aftur sem fyrst. Og
við héldum af stað aftur. Unglingarnir
sögðu nú sitt á hvað um hin fátæklegu
húsakynni og því um líkt. Sum töluðu
um, hvað unnt væri að gera til að gleðja
Æskulýðsþáftlur
Einu sinni var ungur maður, er stund-
aSi nám viS <zðri skóla. Hann bjó einn
sér í herbergi sínu.. Hann átti kærustu.
Hún var ung, falleg og góð stúlka, eins
og margar ungar stúlkur eru.
fJnga manninum sóttist námið seint
og hann fékk ekki góðan vitnisburð. —
Þetta hryggði kœrustu hans, og hún
hugleiddi ráð til að hjálpa honum.
Svo var það dag einn, að hún gekk
að heimsœkja hinn unga vin sinn. Er
hún kom inn í herbergið, tók hún eftir
því fyrst af öllu, að á þiljunum hengu
leiðinglegar og nœstum ósiðlegar mynd-
ir. Hún undraðist þetta. Gat það verið,
að hugur vinar hennar vceri bundinn
einhverju slíku? Hugsaði hann um eitt-
hvað þess háttar? Og hví hafði hann
valið sér svo leiðinlegar myndir? Þcer
voru ekki hollir félagar. Það þóttist hún
skilja.
Unga stúlkan var eins hyggin og hún
var góð, og hún minntist ekkert á þetta
við kcerastann sinn, en var alúðleg við
hann sem áður. Svo fór hún og keypti
yndislega Kristsmynd í fallegri umgjörð
og fcerði unga manninum hana nokkru
síðar.
Auðvitað setti hann myndina á vegg-
þenna gamla einbúa. En mest var nú,
heyrðist mér, undrun æskunnar yfir
því, hve glaður og sæll hann Bergur
gamli var í allri sinni fátækt og einfald-
leik. — Þá skyldi eg fyrst, að þessi
heimsókn hafði verið stórgróði fyrir
unglingana.
Mér kom í hug sagan um austur-
lenzka höfðingjann, sem átti aðeins eina
úrbót meina sinna, sem sé þá, að fara
í skyrtu af manni, sem væri algerlega
ánægður. — Æsku, sem búin er að
glata hæfileikanum þeim, að gleðjast af
litlu, hæfileikanum þeim, að finna, að
leggur og skel eru auðæfi, og sóley og
fífill í varpa gefa sælu og unað. Æsku,
sem er að sökkva í bágindi vegna of-
gnótta á ýmsum sviðum, henni er hollt
að koma í kofann hans Bergs við veginn
og læra þar. Meginþorra íslenzku þjóð-
arinnar væri sönn þörf að koma í kof-
ann hans Bergs við veginn og læra þar
hina dýrmætu speki nægjuseminnar.
Bræður og systur. Guð gefi okkur
náð og mátt til þess, að geta orðið sann-
ir bræður og systur og bjargvættir, ís-
lenzkrar æsku, sem er í bráðum voða af
bágindum velgengninnar.
Guð gefi reglu vorri sigur.
EINING
inn hjá sér. Myndin var fcdleg, hún var
gjöf frá kcerustunni, og einnig vissi ungi
maðurinn, að Kristur var sannasti og
bezti mannvinurinn.
En nú gerðist nokkuð sérstakt. Ungi
maðurinn kunni ekki við myndirnar á
þiljunum hjá sér. Þar var komið mikið
ósamrœmi. Kristmyndin átti ekki heima
hjá hinum. Átti hann að taka hana
burt? Nei, hann tók hinar myndirnar
burt. — Þegar kcerastan hans kom ncest,
voru allar leiðinlegu og Ijótu myndirnar
horfnar.
Hvað haldið þið, ungu vinir, að ungi
maðurinn hafi séð í Ijótu og leiðinlegu
myndunum?
Ekkert uppörfandi né fallegt. Nei,
þcer voru ekki hollir félagar.
Hvað haldið þið að hann hafi séð í
Kristsmyndinni?
Þar gat hann ekki séð annað en
mannást, hreinleika og hina fegurstu
fyrirmynd. — Þar var hetjan, þar var
mannkostamaðurinn, vinurinn, leiðtog-
inn, og þar var sigurvegarinn.
Myndir af mestu mönnum heimsins
eru góðir félagar, en bezt er að eiga
myndir þeirra grópaðar í huga og hjarta.
Ef hin hreina og fagra Kristsmynd —
myndin af lífi hans er greipt í hjörtu
okkar, þá víkja þaðan á brott allar Ijót-
ar myndir, allar Ijótar hugsanir. En
það eru einmitt Ijótar hugsanir, hcettu-
legir félagar og skaðlegar fyrirmyndir,
sem leiða óreynda œskumenn út á braut-
ir ógczfu og þjáninga.
Ungur sveinn eða svanni getur ekki
valið sér betri sálufélaga en meistarann
sjálfan. Hann er umburðarlyndur og
vczgur í dómum. Hann veit, að mann-
anna börn eru veik. Hann kastar ekki
steinum að hinum seka. Hann réttir
honum vinarhönd, styður hann og leið-
ir á veg hamingjunnar. Kristur er ekki
nöldursamur. Nei. Hann segir, að yfir
okkur vaki ástríkur faðir í himnunum,
sem vilji veita okkur „vonarríka fram-
tíð“. Hann bendir okkur á blóm vallar-
ins og fugla himinsins, og hvetur okkur
til að lifa áhyggjulausu lífi í guðstrausti,
og njóta tilverunnar eins og blómin og
frjálsu fuglarnir, og gleðjast við allar
hinar hollu og góðu gjafir lífsins, eins og
blómin fagna sólargeislunum.
Kristur kallar ekki hátt, eins og hinir
mörgu, sem lofa öllu fögru, hann birtir
ekki ginnandi auglýsingar, en hann svík-
ur engan. Vinátta hans er örugg og for-
dæmi hans er vegur lífsins.
t
♦
f
f