Eining - 01.05.1956, Qupperneq 3

EINING
3
Jónas Tómasson
lónskáld hálfáltræðnr
Jónas er Þingeyingur að ætt og upp-
runa, fæddur í Fnjóskadal, og var fað-
ir hans listfengur fræðimaður. Lengst
ævinnar hefur Jónas átt heima á ísa-
firði. Hann hefur sannarlega sett svip
á þann bæ og unnið þar margháttað
menningarstarf. Templar gerðist hann
snemma, gekk í St. Dagsbrún, og hefur
unnið langt og farsælt reglustarf á Isa-
firði. — Atvinna hans hefur verið bók-
sala, og hljómlistin hefur verið yndi
hans og eftirlæti. Kirkjuorganisti hefur
hann verið frá 1911 og lengi stjórnandi
hins landskunna ,,Sunnukórs“. Organ-
isti í Stórstúkunni hefur hann verið
mörg ár við hinn bezta orðstír.
Hann hefur lifað í heimi reglunnar,
hljómlistarinnar og bókanna og unað
þar vel. Hin gáfaða og listfenga kona
hans, Anna Ingvarsdóttir, var honum
samhent, og fagurt og yndislegt var
heimili þeirra.
Jónas sameinar hið listræna og hag-
ræna, horfir á stjörnurnar, en gleymir
því þó ekki, að hann gengur á jörðinni.
Ég þakka Jónasi Tómassyni vináttu
hans og bræðraþel í 43 ár, og bið hon-
um blessunar Guðs á merkum tíma-
mótum í ævi hans.
Stórstúka íslands samfagnar heiðurs-
félaga sínum.
Pétur Sigurðsson, ristjóri þessa blaðs,
lét svo mælt um Jónas sjötugan, og er
það enn í gildi:
,,Jónas lætur menn ekki verða fyrir
vonbrigðum. Hann býr yfir meiru en
sýnist við fyrstu kynni. Hann efnir
miklu meira en hann lofar. Hann er ekki
seinn í snúningum, því að hvorki er
hann stórvaxinn né holdugur. Hann er
ekki fasmikill, en þeim mun drýgri og
traustari“.
Jónas hefur alltaf lagt meiri stund á
að vera en að sýnast.
B. T.
Ólafur Ólafsson
fyrrv. skólasljóri sjölugur
Ólafur Ölafsson fyrrv. skólastjóri á
Þingeyri varð sjötugur 13. apríl síðastl.
Ólafur er einn þeirra manna, sem ég
hef ávallt hlakkað til að hitta. Það er
margt í fari hans, sem er gesti mjög
hugþekkt. Ári áður en gæfuárið mitt
rann upp, bar mig að garði þar sem
Ólafur Ólafsson átti heima í Haukadal
í Dýrafirði, og frá þeirri stundu er mað-
urinn mér minnisstæður. Hann söng og
lék við hvern sinn fingur. Hann var
enn ungur, vorlíf í sálu hans og gæfu-
ár hans var þegar upp runnið, en því
geta menn sjaldan leynt. Ólafur var þá
trúlofaður. Hann fékk góða konu, mann-
kostum búna, og hefur hún búið hon-
um og börnum þeirra slíkt heimili, er
hlúir vel að sálum manna.
Ólafur hefur hlotið skemmtilegar
gáfur og einnig menntun, með honum
hefði ég viljað sitja í leshring mánuð
eftir mánuð, lesa Eddurnar og aðrar
fornar bókmenntir* okkar, rabba um
slíkt og einnig móðurmálið. Þetta hef-
ur verið yndi Ólafs, tungan og kjarna-
bókmenntir. Hann er ekki aðeins bók-
lærður maður, heldur og menntaður
vel í reynsluskóla daganna. Hann hef-
ur stýrt knerri og stundað sjómennsku,
fengist við búskap, við sveitarmál, ver-
ið hreppstjóri, oddviti, í sýslunefnd,
tekið þátt í félagsmálum, stjórnað söng-
kór, og góður liðsmaður hefur hann
verið um áratugi í sveit okkar Góð-
templara. Hann er heill og hvergi hálf-
ur. Hann tók rösklega þátt í bannlaga-
baráttunni og hefur alltaf verið örugg-
ur málsvari bindindis og annarra góðra
málefna. Skólastjórnin og kennslumálin
hafa verið hans aðalævistarf, og þar
hefur hann verið góður leiðsögumaður.
Ég hef gist heimili Ólafs og notið þar
hvað eftir annað góðrar gestrisni, ég
hef verið áheyrandi hans á mannfund-
um og hann hefur verið nokkrum sinn-
um góður áheyrandi minn. Öll hafa
kynnin við þann mæta mann og hans
ágætu fjölskyldu verið mér til uppbygg-
ingar og mestu ánægju. Ég sendi hon-
um og heimili hans beztu kveðjur mínar
og þakkir, bið afsökunar á þessum fáu
línum, sem hefðu þurft að vera meira
og veglegra mál.
Eining flytur Ólafi þakkir fyrir mikið
og gott starf og óskar honum allra
heilla á björtu ævikvöldi.
Pétur Sigurðsson.
Úr göntlum blöðum
Árið 1947 kom frakkneski prófess-
orinn, Alfred Jolivet, til Islands og flutti
hér háskólafyrirlestra. Þá birti Morgun-
blaðið, 3. október, samtal við prófess-
orinn. Þar segir m. a.:
,,Enginn háskólamaður í víðri ver-
öld ætti að láta sér detta í hug að kenna
germanska málfræði, án þess að kunna
sjálfur íslenzku. íslenzkan getur frætt
mann meira um germönsku en nokkurt
annað mál. Hún hefur líka þann mikla
kost umfram t. d. gotneskuna, að hún
er lifandi mál“.
Blaðið spurði prófessorinn um her-
námsárin í Frakklandi. „Ástandið í
Frakklandi var ógurlegt“, sagði hann,
„enginn gat verið óhultur um líf sitt
nokkra stund. Sífelldar aftökur. Menn
teknir og skotnir án dóms og laga, vita-
skuld saklausir“.
Þá spurði Morgunblaðið, hve marga
Nazistar hefðu tekið af lífi í FrakkJandi.
,,Tvö hundruð þúsundir“, svaraði
prófessorinn. ,,En svo var sandur af
fólki flutt til Þýzkalands og hneppt í
þrældóm. Sumir þeirra hurfu, ekkert
spurðist um afdrif þeirra. Aðrir komu
aftur, seint og síðar meir, og þá kann-
ske berklaveikir eða lamaðir á líkama
og sál, svo að þeir bíða þess aldrei bæt-
Vel mættu menn hugleiða það,
hversu þekking, lærdómur, kunnátta og
verklegar framfarir, hafa enn orkað
litlu gegn villidýrseðli mannskepnunn-
ar. Engir slíkir stórglæpamenn sem ein-
valdsherrar 20. aldarinnar hefðu getað
stjórnað heilum þjóðum og þvegið lönd-
in í blóði, ef framfarir mannkynsins á
andlega sviðinu og í siðgæðismálum, og
þroski hins guðlega eðlis hefði mátt sín
meira. En þetta mikilvægasta, æðsta og
göfugasta verður aldrei ræktað með
guðlausri efnishyggju, andlausu fræða-
stagli og fíflslegri manndýrkun.
Mannkynið á alltaf um tvennt að
velja, að lúta holdsgirndum og dýrseðl-
inu og farast, eða vígjast andanum og
lifa.