Freyr - 01.11.1937, Síða 9

PREYE
167
að nota að miklum mun meira a£ innlendri
framleiðslu, en nú er gert, til úelztu lífs-
þarfa. — Það má fullyrða, að ekkert er auð-
veldara en að minka neyzlu þjóðarinnar á
erlendum lífsnauðsynjum um lieþning, og
ýmsum öðrum varningi til stórra muna, ef
þjóðin vildi gera það, og er það næsta ótrú-
legt, að hún vilji þaS ekki. þar sem það er
eini vegurinn til eflingar efnahagslegu sjálf-
stæði.
Þannig mætti spara stórmikinn gjaldeyri,
sem nota mætti til kaupa á efnivörum til
bygginga húsa, skipa og annarra hluta, sem
nauðsynlegir eru atvinnurekstrinum. — Með
þessu er hrundið mótbárunum um getuleysi
okkar til stór aukningar atvinnutækjanna. —
Bætt afkoma atvinnuveganna hefir það í för
með sér, að lán þau, er á þeini livíla endur-
greiSast ört. Bankarnir losna við töp á at-
vinnurekendum. Þetta hvorttveggja, losar fé
til nýrra framkvæmda. Kaup á löndum og
lóðum eru aðeins tilfæzla á kröfum. sem eldii
krefja nýrra fjármuna, en nægur vinnukraft-
ur í landinu til framkvæmda, sem ekld hafa
fullkomið starfsvið nú.
ísland komst í tölu fullvalda ríkja 1918,
en þó vantaði nokkuð á að þaö færi með
öll sín mál. Nú ríður á því, að þjóðin eigi
þess kosti, að endurheimta lagalegt sjálfstæði
sitt að fullu. — Sé litið á fjárhagslega af-
stöðu þjóSarinnar útávið 1918, og hún borin
saman við fjárhagslega afstöðu þjóðarinnar
útávið nú, verður það ljóst, að hún er nú
stórkostlega (mildð lakari.
I undanförnu máli hefi ég að nokkru gert
þess grein, hvers vegna svo er komið. Það er
liiS rangláta eignarnám er gengishækkunin
liafði í för með sér, á eigum og tekjum fram-
leiðendanna og varð að falskri kaupgetu hjá
þeim er fengu, en þeir notuðu til kaupa á
íerlendum vörum, framyfir það, er útflutt
verðmæti leyfðu, og sköpuðu þannig erlend-
av eyðsluskuldir. Það þarf stór, sameiginleg
átök, til þess að bæta svo afkomu þjóðarinn-
/
Oþurrkarnir og við.
Ennþá er eitt sumar liðið með erfiðleika
sína og viðfangsefni. Það heyrir til hinum
.iðna tíma, sem liggur að baka og minningin
geymir. Það mun álmennt vera sagt, að þetta
sumar hafi verið erfitt fyrir 'bændastéttina,
um mikinn hluta landsins. Hún hafi að þessu
sinni þurft að berjast við langvarandi ó-
þurrka. Heyin liafi skemmzt, svo að orðið
hafi milljónaskaði. Það eru uppi ýmiskonar
ráðstafanir til að bæta úr því tjóni, sem orðið
er, eftir því sem föng eru á. En skeð er skeð.
Orðinn skaði verður ekld bættur, svo að hans
sjái livergi stað. En skaðinn á að gera menn
hyggna. Og eftir svona sumar og jafnan síð-
an, ættu bændur að vera minnugir þess sann-
leika, að þeir þurfi aldrei framar að bíða
slíka hnekki, sem nú af óþurrkunum. Það er
hægt að bjóða rigningum sumarsins byrginn
og bjarga heyjum sínum, þó að illa viðri. Það
fer að verða sjálfskaparvíti að liggja varn-
arlaus og ráðþrota undir rigningunum. Þetta
verða allir bændur að gera sér ljóst,
I minni sveit eru hey yfirleitt lítið hrak-
in. Þó held ég, að hér um slóðir liafi ekki
viðrað betur, en víða annarsstaðar, þar, sem
hey eru lítil eða hrakin. Það er aðeins vegna
þess, að tún spruttu seint og illa, og töðufall
varð lítið, að heyfengur er með minna móti
ar útávið, að hún verði þess megnug fjár-
hagslega, að taka að fullu viö sjálfstæði voru,
þegar þess verður kostur að lögum.
En til þess er ekki önnur leið en sú, að bú-
io sé svo að framleiðslustéttunuön, að sem
ftestir vilji helga þeim krafta sína.
Þjóðarhagsmunirnir krefjast þess, aö svo
sé gert.
Hvítárbakka 10. marz 1937.
Guðmundur Jónsson.