Freyr - 01.12.1940, Blaðsíða 17
FRE YR
191
Þessi veðurspá skaut mér heldur en ekki
skelk í bringu, meðfram fyrir þá sök, að
ég var orðinn svangur, mun hafa etið heldur
lítið um morguninn vegna tilhlökkunar,
eins og gerist um unglinga, þegar svo stend-
ur á. Kirkjan var ofnlaus og köld, og hafði
sett að mér hroll í henni. Ég var áþekkur
ofni, sem kólnar þegar eldsneyti hans er
orðið að fölskva. Leiðin frá kirkjustaðnum,
Nesi, lá vestur um Garð og þaðan norð-
vestur í Aðaldalshraun, um Langasand að
Hellnaseli. Nú var í ferðinni með okkur
Jónas bóndi í Hraunkoti, er síðar fór til
Ameríku og varð þar tengdafaðir Rögn-
valdar Péturssonar. Hann var göngugarpur
mikill, skreflangur og svo fóthvatur, að ég
þurfti tvö skref móti hans einu. Þegar við
höfðum gengið nokkurn spöl frá Garði, var
dagsskíman á þrotum og komin mokandi
hríð. Nú hertu leiðtogarnir á göngunni og
veittist mér örðugt að fylgja þeim. Stúlkan
var þrekmikil og hélt sínum hlut. Þegar við
komum á Langasandinn, áttum við eftir
svo sem % hluta leiðarinnar til Hellnasels,
en þá skipti um veður í einni svipan. Vestan
hioldviðrisbylur skall yfir okkur formála-
laust, svo að kalla. Tvær, þrjár rennings-
rokur sungu inngöngusálminn.
Mér varð ekki bilt við þetta. Ég vissi, að
faðir minn og Jónas myndu rata. Og ekki
var ég þrotinn svo að kröftum, að mér yrði
skotaskuld úr því að bera fyrir mig fæturna.
Veðrið var ekki frosthart, en af því ég var
yfirhafnarlaus, næddi í gegnum mig, en þó
ekki svo að mér yrði meint af. Við náðum
Hellnaseli á vökunni og börðum þar að dyr-
um og fengum húsaskjól — það sem til var.
Þetta heimili var á þeim dögum fátæk-
asta kotið í sveitinni, kýrlaust, ef ég man
rétt, minnsta kosti mjólkurlaust í þetta
sinn — og kaffilaust. Hjónin voru greið-
vikin, en höfðu eigi aðrar góðgjörðir að
bjóða en laufabrauðsköku og soðið vatn,
hverjum gestanna. Kalt var í baðstofu-
kytrunni og birtan dauf af kertaljósi. Við
sátum þarna fram í svokölluð vökulok eða
lengur, og munu umræðunnar hafa verið
um daginn og veginn og óstilling veðrátt-
unnar. Húsfreyjan þarna í Selinu hét Sig-
ríður, valkvendi og verðug góðrar aðstöðu
í lífinu, ef hún hefði boðizt. Hún bjó
síðar að Syðri-Skál í Köldukinn ásamt
manni sínum, Benedikt Oddssyni. Indriði
Þorláksson á Fjalli kvað um hana látna
snilldarlegt erfiljóð og heitir það í kvæða-
bók hans Sigríður í Skál.
Vestan garrinn fló um nóttina hríðar-
belginn af himninum og gerði þá tunglskin
svo að vegljóst varð. Við héldum þá heim-
leiðis, höfðum Skjálfandafljót á vinstri
hönd en Aðaldalshraun á hægri og náðum
heim á miðnætti.
Daginn eftir varð ég þess áskynja, að
kvenfólkið á Sandi stakk saman nefjum um
það, að stúlkan sem fór með okkur til
kirkjunnar, hefði búið sig barnalega: „verið
óklædd innan undir pilsunum", svo ég beri
mér nú í munn orðalag eins skáldsagnahöf-
undar, sem stundum ber sér í munn nýmæli.
Nærri má geta, hvernig stormur og
renningur hafa blásið um hana bera upp
að mitti, og má það heita furða, að henni
skyldi ekki líða í brjóst.
Margar sögur heyrði ég í æsku um svaðil-
farir, sem kirkjufólk lenti í um hávetur, en
hér er ekki tækifæri til að fara út í þá
sálma. Enda var ég ekki þátttakandi í
neinni þeirra.
Þess má geta að endingu, að þegar ég kom
heim um nóttina, varð ég feginn matnum.
Mér þótti illt að fasta um jólin eins og
Glámi heitnum. Ég vildi hafa mat minn
ogengar refjar. _ „ . _ ,
Guðmundur Fnðjónsson.