Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1953, Blaðsíða 37

í sannanakeðjuna — og liann ekki lítinn. HvaS eftir
annaS hafSi hann tekiS mýflugur og látiS þær drekka
lyst sina úr sjúklingi meS gulu sóttina. SíSan hafSi
hann látiS þær stinga heilbrigSa menn. En enginn
þeirra hafði veikzt. Þetta hafSi hann reynt meira
en hundraS sinnum, en einlægt árangurslaust. Það
var þvi engin furða, þótt flestir væru vantrúaSir á
kenningu hans, og meSal þeirra Gorgas, sem þekkti
Finlay mjög vel og umgekkst hann daglega meSan
hann var í Havana. Gorgas mat dr. Finlay mjög mik-
ils, eins og sést af eftirfarandi línum, sem liann
skrifaði seinna um samvistir þeirra:
„Enginn gat hitt hann daglega án þess að Þykja
vænt um hann og virða vísindalegan heiðarleika
hans og hreinskilni. Ég minnist þess, hve skemmti-
leg og innileg vinátta tókst með okkur á þessum
árum og hvernig ég eyddi mörgum klukkustundum
til að sýna dr. Finlay fram á, hve fráleit kenning hans
væri, um að mýflugurnar bæru gulu sóttina. En lækn-
irinn var vanur vosinu og hafði sextán ára reynslu
um að svara mótbárum manna eins og mín, sem
„vissu“, að kenning hans var fráleit, og hann lét ekki
sannfærast.“
Loks barst dr. Finlay hjálp úr óvæntri átt. Amer-
iskur læknir, Henry Rose Carter, sem vann við
sjúkrahús flotans, hafði kynnt sér sérstaklega gulu
sóttina og reyndi meðal annars að fá svar við eft-
irfarandi spurningu: Eftir að gula sóttin kemur upp
i húsi, hversu langt líður þá þangað til hættulegt er
fyrir þá, sem næmir eru, að fara inn i húsiS? Hann
hafði séð ýmislegt, sem benti til þess, að liættan
byrjaði alls ekki strax og að nokkur tími yrði ávallt
að líða, áður en menn gætu sýkzt af að fara inn í
húsið. Hann sannfærðist betur og betur um, að þessi
tilgáta sín væri rétt. En honum gekk illa að fá sönn-
un fyrir henni. Loks tókst lionum að safna skýrslum
um, hvernig gula sóttin hagaði sér í sveitahéraði í
(35)