Bræðrabandið - 01.03.1978, Blaðsíða 12

tíma rannsóknir hafa hins vegar sýnt,
að "hægðaleysið", sem trefjaefnaskort-
urinn hefur í för með sér, veldur
seinkaðri tæmingu og harðlífi, sem
getur orðið mjög ertandi og skaðlegt
fyrir slímhúð ristilsins. Það er
margt, sem bendir til þess, að neysla
á trefjaríkri fæðu komi í veg fyrir
ýmsa harðlífissjúkdóma eins og botn-
langabólgu, ristilkrampa, pokamyndanir
í ristli og jafnvel gyllinæð. 1 dag
ráðleggja flestir læknar trefjaefna-
ríkt mataræði við þessum sjúkdómum,
a.m.k. þegar ekki er hætta á lífhimnu-
bólgu.
Tengsl trefjaefnanna við ristil-
krabbamein eru hins vegar langsóttari
og ennþá umdeild meðal vísindamanna.
Árið 1971 setti breski skurðlæknirinn
Burkitt fram þá skoðun, að orsök þess
að ristilkrabbamein væri með algengustu
krabbameiniim á Vesturlöndum en sjald-
gæft meðal frumstæðra þjóða, væri
skortur á trefjaefnum í fæðu Vestur-
landabúa. Afleiðingin er sú að fæðu-
rotnun í ristli verður meiri, einkum
af völdum loftfælinna gerla, sem mynda
krabbameinsvaldandi efni. Fæðximaukið
er lengur að skilast sína leið (skiptir
dögum) og snerting slímhúðar ristilsins
við þessi skaðlegu efni verður nánari.
Útbreiðsla æxla í ristlinum sjálfum
bendir til þess sama, en þau eru því
algengari sem neðar dregur í ristilinn,
Neysluhættir i þróunarlöndum og velmegunar-
löndum. Hjá hinum fyrmefndu fyrirfinnast vart
svokallaðir menningarsjúkdómar en þeir eru al-
gengasta heilsufarsvandamál í velmegunarlöndunu
Myndin er byggð á skýrslum frá 85 þjóðlöndum
og raðað er eftir þjóðartekjum á íbúa. (heimild
Périssé, J.,Sizaret,F., & Francois, P.,1969,
FAO Nutr.Newsl..7.No.3,p.1.)
Áhrif mölunar á innihald B- og E-vítamína i
hveiti. (Heimild: Dietary Goals for the United
States. U.S. Sentate Committee on Nutrition
and Human Needs. Washington D.C.,1977)
þ.e.a.s. nær endaþarmi og þar sem meira
af skaðlegum niðurbrotsefnum nær að
myndas t.
Þessi tilgáta Burkitts á langt í
land með að verða fullrannsökuð enn.
Hún hefur samt bent mönnum á hið flókna
samspil trefjaefna og gerla í ristli
mannsins en um þessar mundir fara
fram ítarlegar rannsóknir á þessum
þáttum víða um heim.
AÐRIR "MENNINGARSJÚKDÓMAR"
Það yrði of langt mál að telja upp
alla þá sjúkdóma sem fágætir eru meðal
frumstæðra þjóða en algengir hjá
svokölluðum menningarþjóðum. Þetta er
langur listi og umdeildur. Menn eru
þó sammála um að ólíkir sjúkdómar þess-
12