Dagblaðið Vísir - DV - 08.02.2005, Blaðsíða 25
DV Menning
ÞRIÐJUDAGUR 8. FEBRÚAR 2005 25
Víðfrægur bandarískur sýningarflokkur kemur til íslands í
mars og heldur hér eina kvöldsýningu. Erfitt er að skilgreina
list þeirra sem er blanda af gólffimleikum, dansi og jafn-
vægiskúnst. Flokkurinn kallar sig Pilobolus og hefur starfað
frá 1971 og nýtur mikillar hylli vestanhafs.
Það er fyrirtæki ísleifs Þórhalis-
sonar, Event ehf. sem stendur fyrir
sýningunni sem verður í Laugar-
dalshöllinni þann 12. mars og
verður sýning þeirra í Höllinni sú
síðasta fyrir sumarlanga lokun Hall-
arinnar vegna viðgerða. Sýningar-
haldari segir miklar breytingar fyrir-
hugaðar á húsnæði vegna Pílobus-
flokksins og verði hinu hráslagalega
húsi breytt í vinalegt leikhús.
Dartmouth College
Fiokkurinn er uppruninn úr hin-
um fræga skóla, Dartmouth College,
sem var á síðustu öld þekktur fyrir
tilraunakennda kennsluhætti og
frjálslega menntastefnu. Fjórir vinir
skelltu sér í danstíma hjá Alison
Chase, tuttugu og fjögurra ára göml-
um danskennara, sem tók áskorun
piltanna og fór að búa til dansa eða
stellingar með þeim. Þeir voru allir í
góðu líkamlegu ástandi og komu sér
strax upp tjáningarmiðli
sem hentaði getu
þeirra og áhuga: klif-
ur, hangs, sveiflur og
lyftur - með hvom
annan. Eitt spratt af
öðm: nemenda-
sýning, kynn-
ingarmynd,
boð á danshá-
tíð - og síðan
hefur
flokkurinn ekki
getað snúið við.
Fjögur úr upphaf-
lega fimm manna
hópnum stýra nú
flokknum og leiða
heimsókn hans hing-
að.
Robby Barnett,
Einn af stofnendum
flokksins, Robby, og höf-
undur stefnu þeirra, kom til
íslands fyrir langa löngu og ein-
setti sér að koma flokknum hingað
upp. Er það ekki síst honum að
þakka að tekist hefur að koma ís-
landsheimsókn fyrir í heimsferð
flokksins. Pilobolus-hópurinn kem-
ur hingað beint frá Bandaríkjunum
en heldur héðan til Þýskalands, svo
Ungverjalands og fleiri landa. Hóp-
urinn lendir hér að morgni fimmtu-
dagsins 10. mars og dvelur hér í 3
daga. Komið hefur fram í íslenskum
fjölmiðlum að Robby sé nokkuð
kunnugur landi og þjóð og hefur
m.a. mikinn áhuga á að semja dans
upp úr Eddukvæðum. Það er áreið-
anlega einnig honum að þakka að
miklu leyti hve spennan er mikil
í öllum hópnum fyrir íslands-
heimsókninni. Flokkurinn hef-
ur ferðast um allan heim síðast-
lið-in 30 ár og ísland er eitt
fárra landa sem þau hafa aldrei
sótt heim.
Valið prógram
Sýningin sem verður hér var
Verkin fimm
Málmhríngurinn er saminn 2002
til heiðurs íþróttamennsku: glettin
og gáskafull ferð um vinsælt afþrey-
ingarefhi Bandaríkjamanna - fjöl-
leikasýning og mennskt tívolí. Tón-
listin er bandarísk, frá Copland til
Joplin. Málmhringurinn var frum-
sýndur á Cultural Olympiad í Salt
Lake City 2002.
Svaríklædda konan frá 1999 lítur
á sjálfa sig sem konu, göngu sína í
ytri heiminum og hin blíðu og stríðu
samskipti við gagnstæða kynið.
Walklyndon frá 1971 er eitt af
fyrstu atriðum Pilobolus: þögull
dans sem sækir kímnina að miklu
leyti í ærslaleik og fjölleikasýningar.
Sex litríkir dansarar ólmast, hossast,
sparka og slöttólfast. Walklyndon er
klassískt atriði.
Symbiosis eða Samhjálp er frá
2001. Það er dúett karls og konu sem
rekur upphaf sambands
milh tveggja vera sem
bindast saman á ástríðu-
þrunginn hátt. Þetta
er bæði darwim'sk
fhugun og ástar-
saga, en Sam-
hjálp kemur sí-
fellt á óvart með
mikilfengleika
og tilfinn-
ingalegri
dýpt. Að
hluta samið
við Fratres eftir
Arvo Part.
Megavött (2004)
Rafmögnuö upplifun.
Kraftmikiö verk meö
öllum dansflokknum,
sem hrærir saman magn-
aðri orku ogskoplegri sýn
á óhófíð ogháspennuna í
nútímasamfélaginu. Of-
virkar hreyfingar í takt viö
tónlist Primus, Radiohead
og Squarepusher. Þetta er
sláandi sönnun á líkamlegu út-
haldi oghreysti dansaranna.
Breytt hús
Það er víst óhætt að lofa því að
12. mars, sem er þá síðasta kvöld
Hallarinnar í núverandi mynd,
verði hún klædd í áður óþekktan
búning. Pilobolus gerir miklar
kröfur um allan aðbúnað, hvort
sem um ræðir það sem snýr
að dönsurunum eða áhorf-
endum. Stólar þurfa að vera
góðir, allir þurfa að sjá vel á
sviðið o.s.frv. Höllinni verður
breytt úr íþróttasal í glæsilegt
leikhús þessa einu kvöldstund.
Ahorfendur munu sjá breytinguna
um leið og gengið er inn og allt þar
til þeir fá sér sæti. Þessum breyting-
um verður ekki lýst í smátriðum
hér, en þó er upplýst að um 30
manna starfslið mun starfa í Höll-
inni í þrjá daga til að koma breyt-
ingunum á og sjá um hina nýju
ásýnd Laugardalshallar.
sett saman með hliðsjón af því að
hér er um fýrstu heimsókn flokksins
að ræða og íslendingum hefur aldrei
áður gefist kostur á að sjá töfra
Pilobolus.
Lagt var upp með að velja fjöl-
breytt úrval úr 30 ára sögu flokksins,
en ekki síður að velja létt, hröð,
kraftmikil, nútímaleg og fyndin verk
- til að tryggja að allir skemmti sér
konunglega: fimm vinsælustu verk
Pilobolus frá ferli þeirra.
Robby Barnett orðar þetta svo:
„Þetta er ein glæsilegasta dagskrá
sem við höfum sett saman. Við get-
um ekki beðið eftir að koma til ís-
lands og ég er viss um að áhorfendur
ykkar eiga eftir að skemmta sér stór-
kostlega."
Nýlegt leikrit eftir írsku skáldkonuna
Marinu Carr verður frumsýnt á
fimmtudag á Stóra sviði Þjóðleikhúss-
ins. Edda Heiðrún Bachman leikstýr-
ir þar í fyrsta sinn og hefur með í för
einvalalið og fara tveir grískir töfra-
menn fyrir flokknum: annar býr til
gervi, grímur og búninga, hinn stýrir
röddum og hreyfingum.
Mýrarljós
Halldóra Björnsdóttir I aðal-
hiutverkinu Hester Svan er alin
upp við Kattamýri og er tengd
þeim stað órjúfanlegum böndum.
En nú vilja allir koma henni burt.
DV-mynd Valli
"M
Saga verksins er sótt í grísku
goðsöguna af Medeu, en Carr flyt-
ur hana til írlands. Aðstandendur
vilja leggja áherslu á tímaleysi
verksins. Sagan sem það greinir
frá getur gerst hvar sem er: Hester
Svan er alin upp við Kattamýri og
er tengd þeim stað órjúfanlegum
böndum. En nú vilja allir koma
henni burt. Hún virðist vera
dæmd til þess að vera yfirgefin;
móðir hennar fór þegar hún var
sjö ára, og nú ætlar barnsfaðir
hennar að taka frá henni dóttur
þeirra og kvænast ungri dóttur
stórbóndans við mýrina. Hester er
komin að ystu mörkum sárs-
aukans.
Verkið er hlaðið dulúð og
spennu; fjölmargar heillandi,
skemmtilegar persónur og
óvenjulegt fólk koma við sögu. Þar
segir af ást, svikum og fórnum.
Síðast en ekki síst ljallar verkið um
nauðsyn hvers einstaklings að vita
hver hann er.
Höfundurinn
Marina Carr er meðal fremstu
leikskálda samtímans á frlandi.
Meöal frægustu leikrita hennar
eru Low in the Dark, The Deer's
Surrender, Ullaloo, This Love
Thing, The Mai, Portia Coughlan,
By the Bog of Cats eða Mýrarljós,
On Raftery's Hill og Ariel. Hún
hefur unnið til ýmissa verðlauna
íyrir verk sfn og er meðlimur í
írsku Aosdána-listaakademíunni.
Verk hennar hafa verið þýdd á fjöl-
mörg tungumál og leikin víða í
Evrópu og Ameríku. Meðal leik-
húsa sem sýnt hafa verk hennar
eru Abbey-leikhúsið eða írska
þjóðleikhúsið og Royal Court-leik-
húsið í London. Mýrarljós var
frumflutt í Abbey-leikhúsinu árið
1998.
Nýr vettvangur
Leikstjórinn, Edda Heiðrún
Backman, hefur leikið fjölmörg
hlutverk bæði á sviði og í kvik-
myndum frá því húnlauk námi frá
Leiklistarskóla íslands 1983. Hún
hefur meðal annars leikið hjá
Leikfélagi Reykjavíkur, Hinu leik-
húsinu og Frú Emilíu, auk þess
sem hún hefur leikiö fjölmörg
burðarhlutverk við Þjóðleikhúsið,
bæði í söngleikjum, gamanleik-
ritum og dramatískum verkum.
Edda Heiðrún hlaut verðlaun
bæði sem besta leikkona í aðal-
hlutverki og besta leikkonaí auka-
hlutverki þegar Gríman - íslensku
leiklistarverðlaunin voru veitt í
fyrsta sinn vorið 2003. Hún erfast-
ráðin við Þjóðleikhúsiö. Edda
ILeiðrún leikstýrði Svikum sem
frumsýnt var nýveríð hjá Leikfé-
lagiAkureyraren ernú sýntíBorg-
arleikhúsinu. Mýrarljós er fyrsta
leikstjómarverkefni Eddu Heið-
rúnar við Þjóðleikhúsið.
Aðstandendur
Hlutverk Hesterar er í höndum
Halldóru Björnsdóttur en með
önnur hlutverk fara Baldur
Trausti Hreinsson, Kristbjörg
Kjeld, Guðrún S. Gísladóttir, Edda
Arnljótsdóttir, Vigdís Hrefna
Pálsdóttir, Kristján Franklín
Magnús, ívar örn Sverrisson, Sig-
urður Sigurjónsson, Lilja Guðrún
Þorvaldsdóttir, Ragnheiður Stein-
dórsdóttir og Arnmundur Ernst
Björnsson. Þá skipta tvær stúlkur
með sér veigamiklu hlutverki í
sýningunni, þær Kristbjörg María
Jensdóttir og Bríet Ólína Kristins-
dóttir auk þess sem tveir hljóð-
færaleikarar taka þátt í henni,
þeir Hjörleifur Valsson og Tatu
Kantomaa.
Þýöingu gerði Arni Ibsen, Atli
Heimir Sveinsson semur tónhst,
búninga og grímur gerir Thanos
Vovolis, lýsingu hanna Björn Berg-
steinn Guðmundsson og Hörður
Ágústsson, höfundur leikmyndar
er Jón Axel Björnsson og dans- og
sviðshreyfingar eru í höndum
Giorgos Zamboulakis sem einnig
sér um radd- og grímuleikstjórn.