Freyr - 01.11.1946, Síða 14

314
FR.EYR
em Stefánsson, fyrrv. búnaöarmálastjóri,
henni forstöSu.
Skýrsla um störf skrifstofunnar þessa
mánuði er fyrir hendi og sýnir hún glögga
mynd þess hlutfalls, sem er á milli fram-
boðs og eftirspurnar eftir fólki til land-
búnaðarstarfa. En hitt getur hún að sjálf-
sögðu ekki sýnt, hvílíkri þrælkun bændur,
húsfreyjur og börn sveitanna verða að
sæta, þann tíma ársins, sem kallast bjarg-
ræðistími. Sumarið í sumar hefir verið svo
hagstætt, að alls staðar munu störfin
hafa farið tiltölulega létt frá hendi, en
langir vinnudagar er hlutskipti sveita-
fólksins og án erfiðis verða störfin ekki
innt af hendi.
Eftirspurninni í sumar var hvergi nærri
fullnægt. Samtals snéru 236 bændur sér
til Ráðningarskrifstofunnar með óskir um
starfsfólk til landbúnaðarvinnu. Báðu þeir
um 76 karlmenn, 163 konur, 60 drengi og
12 telpur innan 16 ára, eða 311 manns
samtals.
Framboðið á fólki til landbúnaðarstarfa
var: 38 karlmenn, 79 konur, 51 drengur
og 31 telpa.
Ýmsar ástæður eru því valdandi, að ekki
ráðazt allir til starfa á vegum skrifstof-
unnar, sem einu sinni koma þangað til
þess að spyrjazt fyrir um atvinnu. Svo
hefir og orðið að þessu sinni, því að að-
eins var hægt að sinna beiðnum 130 bænda,
en þeir fengu 27 kaupamenn, 68 kaupa-
konur, 38 drengi og 25 telpur. Þessar tölur
sýna að það voru aðeins % hlutar eftir-
spurnarinnar sem hægt var að fullnægja.
Yfirgnæfandi meiri hluti eftirspurnar
eftir vinnuafli var á svæðinu frá Jökulsá
á Sólheimasandi að Haffjarðará í Hnappa-
dalssýslu.
Almennasta kaup karla er talið hafa
verið 350—400 krónur á viku, en kvenna
175—225 krónur á viku.
Er það mun hærra kaup en sumarið
1945 og svo hátt, að þrátt fyrir hátt af-
urðaverð mun það sára fágætt, að af-
köstin svari til kaupgjaldsins að verð-
mæti.
Talsverður þáttur af starfi Ráðninga-
skrifstofunnar snérist um athuganir á
möguleikum til þess að fá hingað til lands
hóp útlendinga til landbúnaðarstarfa,
manna, sem óskuðu eftir að koma hingað
og sem bændur hér einnig óskuðu eftir
að fá.
Laust fyrir áramót 1945—’46 byrjuðu að
berast hingað til lands óskir útlendinga
um að ráðazt til landbúnaðarstarfa. Komu
þær til Búnaðarfélags íslands fyrir milli-
göngu erlendra sendiráða hér, einkum
þess' danska.
Voru það um 60 danskir ríkisborgarar,
sem sendu fyrirspurnir til Búnaðarfélags
íslands, sumir beint, aðrir í gegn um
Sendiráðið.
Þá barst Búnaðarfélaginu einnig ósk
um það frá Dansk-íslandsk Samfund í
Kaupmannahöfn, að hingað til lands yrðu
ráðnir 50 danskir sveitapiltar til sumar-
starfa.
Ef ráðstafanir hefðu verið gerðar í tæka
tíð, eða löngu áður en Ráðningarskrifstoí-
an tók til starfa, til þess að fá hingað
útlendinga, sem treysta mátti á til land-
búnaðarvinnu hér á landi, hefði þetta
efalaust verið hægt.
En þegar Búnaðarfélag íslands loksins
hinn 23. apríl barst samþykki landbúnað-
arráðuneytisins fyrir því að flytja inn 150
Dani til landbúnaðarstarfa, þá voru þeir,
sem gjarnan vildu koma hingað, fyrir
löngu ráðnir í heimalandinu. Ráðnmgar
til landbúnaðarvinnu á Norðurlöndum
fara fram í janúar til marz, og vistaskiptin
eru 1. apríl.
Það var ekki fyrr en eftir að leyfi fyrir