Freyr - 01.09.1954, Qupperneq 5

FREYR
257
Sveitin (Miklaholtshreppurinn), þar sem
við erum stödd í dag, er fögur og búsældar-
leg. Farðu einnig um Staðarsveitina á björt-
um vordegi og þú hrífst af fegurð hennar og
landkostum. Og líttu yfir Breiðuvíkina af
Axlarhyrnu á sólríkum sumardegi, þá veit
ég, að þú skilur vel skáldið, sem fæddist á
Arnarstapa (Steingrím):
„Hér andar Guðs blær og hér verð eg
svo frjáls,
í hæðir ég berst til ljóssins strauma.“
Farðu líka um Eyrarsveitina og líttu yfir
Grundarfjörðinn og sveitina umhverfis
hann, með Stöðina, Kirkjufellið og fleiri
tignarlega fjallatinda. Og síðast en ekki sízt,
farðu um Kerlingarskarð á kyrrum og björt-
um sumardegi. Það má heita sama hvort
þú kemur um sólarlagsbil vestur á brúnina
og rennir augum vestur og norður um
Breiðafjörð, með búsældarlegu eyjunum og
Barðastrandafjöllin í baksýn, eða þú kem-
ur á suðurbrúnina ofan Hjarðarfell um sól-
arupprás og sérð hinar grösugu og fögru
sveitir baðast í geislum morgunsólarinnar,
og hinn fisksæla Faxaflóa speglast fram-
undan.Slík sýn, yfir fagurt og frjósamt land,
og fiskauðuga firði, gerir meira en fylla
hugann fegurðartilfinningu. Það gefur
manni einnig nýja von og aukna trú á
framtíð sveitanna og landsins i heild. —
Flest öll störf sveitamannsins eru lífræn
störf, og það gefur þeim mest gildi. Það er
mest lifandi verzlun við náttúruna sjálfa.
Verzlun við jörðina er sannheiðarleg verzl-
un. Þar uppsker hver eftir því sem hann
sáir.
„Sveit er sáðmannskirkja,
sáning bænargjörð,"
segir Bjarni Ásgeirsson. Starf sveitamanns-
ins er starf biðjandi manns. Þegar bónd-
inn sáir í akur sinn, vaknar óhjákvæmilega
bæn í hug hans um fagran og frjósaman ak-
ur. Sama er að segja um búfjáreignina, þar
snýst allt um frjósemi og vellíðan bústofns-
ins. Það er, sem sé, ýmist verið að hlúa að
nýgræðingi eða annast um ungviði. Hvort-
tveggja er sannarleg bænargjörð. Um þetta
er hugsað og að þessu er unnið í sveitinni,
oft nótt með degi, en ekki alltaf hugsað um
að „alheimta daglaun að kvöldum". í þessu
liggur meginkostur sveitalífsins, að störfin
eru fyrst og fremst að hjálpa áfram lífinu
sjálfu. Það er sönn nýsköpun. Þetta veitir
sveitafólkinu gleði þrátt fyrir erfiðið, því
„hjartaö heimtar meira,
en húsnæði og brauð.“
En sveitasælan og sveitavelferðin er í
hættu, ef félagsþroska fólksins er ábóta-
vant. Bæði til leiks og starfa þarf félags-
skap. Af samhuga átaki og félagsvilja gát-
um við haldið þessa samkomu fyrir alla
sýsluna. Við vitum, að einhuga félagsskap-
ur fólksins getur lyft Grettistaki. Slíkur fé-
lagsskapur þarf að eflast og vinna mark-
visst að meiri framförum og auknum þæg-
indum í sveitinni.
En hamingja heimilanna á hverjum stað
byggist á því, að húsráðendur og heimilis-
fólk lifi saman í kærleika, sannleika og
góðu samlyndi. Þar sem samlyndi er gott
og óskir og bænir falla saman bæði á sorg-
ar- og gleðistundum, og trúin á lífið og
eilífðina er sameiginleg og vakandi, þar rík-
ir sönn gleði og lífshamingja. Komirðu á
slíkt heimili, muntu hitta í hlaðvarpa úti,
eða við vinnu sína, glaðan bjartsýnan
bónda, sem býður þér til stofu, og inni hitt-
ir þú fyrir gestrisna, milda og lífsglaða hús-
freyju, sem hefir yndi af að buga að gest-
um þrátt fyrir annríki heimilisins. —
Þetta eru heimilin, sem haldið hafa uppi
þjóðlegri, kristilegri menningu í sveitum
þessa lands, og þau munu halda áfram að
vera til og fjölga með fjölgandi býlum og
búendum, og breyttum og batnandi lífs-
skilyrðum.
Og enn „verður það bóndabærinn, sem
ber af öllu þó.“