Freyr - 01.09.1954, Page 24

276
FREYR
HALLDÓR PÁLSSON:
Frjósemistilraunir að Hesti
Síðastliðinn vetur voru gerðar tvíþættar
frjósemistilraunir á ám á fjárræktarbúi
Búnaðardeildar Atvinnudeildar Háskólans
að Hesti í Borgarfirði. Annars vegar voru
gerðar tilraunir með, hvaða áhrif mismikið
eldi fyrir og um fengitímann hefði á frjó-
semi ánna, en hins vegar var reynt að auka
frjósemina með hormónagjöf. Allar ærnar,
sem notaðar voru í þessar tilraunir, voru á
þriðja vetri.
Eldistilraunirnar.
Þrír flokkar af ám á þriðja vetri voru ald-
ir á mismunandi hátt fyrir og um fengitim-
ann. Ánum var skipt sem jafnast í flokk-
ana eftir uppruna þeirra og frjósemi und-
anfarin ár, þ. e. þegar þær voru gemling-
ar og tvævetlur. Skipt var í flokkana 13.
desember,.en tilraunin hófst 16. desember
og stóð yfir til 11. janúar, en þá hafði öll-
um ánum verið haldið. Ærnar voru allar
vegnar 1. október 1953, 12. desember 1953
og 11. janúar 1954. Allt fóður var vegið í
þær á tilraunaskeiðinu.
Tafla 1 sýnir þyngdarbreytingar ánna í
hverjum flokki frá 1.10.—12.12. og frá 12.12.
—11.1., fóðureyðsluna i fóðureiningum á til-
raunaskeiðinu og hve mörg prósent af án-
um urðu tvílembdar og einlembdar. Engin
þeirra varð algeld.
óvalda hjörð, þar sem taka varð allt, er
fengizt gat.
Nú er mikið verkefni fyrir hendi hjá Mýr-
dælingum að velja úr og kynbæta þennan
nýja fjárstofn, og vonandi verða ekki nein-
ar hömlur lagðar á, að þeir fái leyfi til
áframhaldandi innflutnings af því svæði,
sem lömbin voru tekin af síðastliðið haust.
Gæti þá kynbótabúið í Seglbúðum komið í
góðar þarfir, og ættu Mýrdælir að sitja fyr-
ir kaupum á kynbótafé þaðan næstu árin.
Tafla 1. Meðalþyngdarbreytingar, fóður-
eyðsla og frjósemi ánna á Hesti í eldistil-
rauninni veturinn 1953—54.
S . • S ' n i
llíikkur Tala áa Létting ár 'tt ‘. O H 2 4 £5 •g bfc 5. •$» bb ^ A <£! <^ Fóðureyðsl frá 16.12.- F. E. Einlembui jy
A-flokkur 60 5.04 1.31 11.1 20 80
B-flokkur 100 5.42 3.32 25.9 .55 45
C-flokkur 39 4.42 2.41 21.8 38.5 61.5
Ánum í A-flokki var beitt fyrir og um
fengitímann, þegar veður leyfði, og kind-
inni gefið rúmlega viðhaldsfóður með beit-
inni, 0.8 kg af heyi og 60 gr af síldarmjöli á
dag, en þegar inni stóð, sem aðeins var 4
daga á tilraunaskeiðinu, var heygjöfin auk-
in í 1.17 kg, en fóðurbætisgjöfin höfð ó-
breytt. Af heyinu, sem A-flokks ærnar
fengu á tilraunaskeiðinu, var rúmlega y3
hluti góð taða, en hinn hlutinn tæplega
meðalgott stararúthey. Þessar ær þyngdust
um 1.31 kg að meðaltali frá 12. des. til 11.
janúar og fóðureyðslan pr. á frá 16.12.—11.1.
nam 11.1 fóðureiningu eða jafngildi 22.2 kg
af meðaltöðu. Af þessum ám urðu 12 ær eða
20% tvílembdar, en 48 ær eða 80% ein-
lembdar, sjá töflu 1.
Ærnar í B-flokki voru kappaldar á inni-
stöðu frá 16. desember eða 10 dögum fyrir
fengitímabyrjun (26. des.) og til fengitíma-
loka 11. jan. Þeim var gefið 1.7 kg af töðu á
dag ánni og auk þess vaxandi skammtur af
fóðurblöndu, frá 60 gr í byrjun, sem var svo
aukinn um 10 gr annan hvern dag, þar til
dagskammturinn var kominn í 150 gr 3.
janúar. Var honum haldið óbreyttum úr
því. Af þessum ám urðu 55% tvílembdar og
45% einlembdar. Fóðureyðslan pr. á frá
16.12.—11.1. varð alls 25.9 fóöureiningar eða
14.8 fóðureiningum meiri en í A-flokki(beit-
arflokknum). Þessi munur á fóðureyðslu