Dagblaðið Vísir - DV - 06.10.2006, Blaðsíða 38

58 FÖSTUDAGUR 6. OKTÓBER 2006
Helgin PV
«8

Jt
*
Ungir menn frá borginni Tipton í Bretlandi sátu í fangabúðunum í Gvantanamó á Kúbu í tvö og hálft ár án
þess að þeim væri birt ákæra. Þeir voru pyntaðir og þeim haldið í einangrunarklefa, hlekkjuðum við gólf í
annarlegum stellingum. Sú saga er sögð í kvikmyndinni Leiðin til Gvantanamó, en þeir sögðu Önnu Kristine
söguna fyrir, í og eftir Gvantanamó.
Hlekkjuðum á höndum og fótum, föstum í krjúpandi stellingu í
einangrunarklefa, skella biikkandi ljós og ærandi þungarokks-
tónlist á honum. Hann öskrar en enginn heyrir. Tveimur sólar-
hringum síðar er hann dreginn á brott og hent inn á staðinn sem
hann hefur búið á í rúm tvö ár. Búr úr vírum með járngólft.
Laugavegur- október2006
Asiflqbal, 25 ára, kemur niður
stigann á hótelinu, klceddur gráum
jogginggalla. Hann er syfjulegur að
sjá, enda lenti vélin eftir miðncetti
á Islandi og ncetursvefninn því í
skemmra lagi. Hann heilsar feimn-
islega og bankar á herbergisdyr.
Fram kemurRhuhelAhmed, grann-
vaxinn með skegg. Hann brosir hlý-
lega, virkar feimnari, og þrátt fyrir
að þeir hafi verið um allan heim að
kynna heimildarmyndina Leiðin til
Gvantanamó, sem fjallar um veru
þeirra í hinum illrœmdu fanga-
búðum, hefur kastljósinu ekki ver-
ið beint að persónulegu lífi þeirra.
Fyrir Gvantanamó.
Tipton í Bretlandi - haust
1991
I kaþólskum barnaskóla kynn-
ast tveir strákar. Annar er níu ára,
hinn tíu. Báðir eru fœddir og ald-
ir upp í Bretlandi, annar af pak-
istönskum uppruna, hinn cettaður
frá Bangladess. Með þeim tekst góð
vinátta og þeir hafa ekki hugmynd
um hvað kynþáttafordómar eru.
„Tipton er lítil verksmiðjuborg
sem skiptist í fjögur hverfi. í okk-
ar hverfi búa margir litaðir og þar
þekkja allir alla. Við bjuggum ná-
lægt hvor öðrum og sóttum sama
skólann. Kennararnir okkar, sem
Léku vitringana í skólaleikritum
Rhuhel og Asifhafa veriö vinir frá
barnsaidri. „Viö vorum kærulausir
strákar sem voru á röngum staö á
röngum tíma."
i eigin urgangi
allir voru hvítir, sögðu okkur aldrei
frá því að til væri eitthvað sem
héti kynþáttafordómar. Við vorum
glaðir strákar; prakkarar, sem sáu
framtíðina ekkert öðruvísi fyrir sér
en tíðkaðist í Tipton. Við myndum
vinna í verksmiðju."
/ hinum hverfunum viðgekkst
kynþáttahatur, eitthvað sem Rhuh-
el og Asifvissu ekkert affyrr en þeir
skiptu um skóla í ellefu ára bekk.
„Sumum hvítu krökkunum úr
hinum hverfunum líkaði ekki við
okkur. Við vorum uppnefndir „Paki"
og „Blackie" og þar heyrðum við í
fyrsta skipti á ævinni að við værum
„öðruvísi". Sumir kennaranna voru
ekkert betri en börnin. En svona er
nú lífið og við urðum að venjast því.
Það þýddi ekki að reiðast eða láta
þessi orð særa sig. Við vorum sam-
an flestum stundum. Bæjaryfirvöld
í Tipton gerðu sitt besta til að út-
rýma fordómum og í hverfmu okkar
var stór skemmtigarður, félagsmið-
stöð og æskulýðsklúbbur sem buðu
upp á skemmtanir fýrir öll börnin í
Tipton."
Á heimilum þeirra var líf og
fjör, fullt hús affólki og strákarnir
heimagangar hvor hjá öðrum. Rhu-
hal er þriðji í röð sex systkina og Asif
á tvcer systur og einn bróður.
„Hálfsystir mín er tuttugu árum
eldri en ég," segir Asif. „Hún er
kristin og börn hennar bera öll
kristin nöfn."
Þeir segjast hafa grætt á uppeld-
inu þar sem þeir hafi bæði haldið
múslímajól og kristin jól.
„Á jólum kristinna tókum við
þátt í uppsetningu skólaleikrita
um fæðingu Jesú og fengum stund-
um að leika vitringana. Við gáfum
hvor öðrum alltaf jólagjafir. Litla
bíla eða annað sem okloir fannst
spennandi."
Verksmiðjulíf- 1998
Þeir voru of miklir fjörkálfar til
að hafa áhuga á að sinna bóklegu
námi. Asiffór í framhaldsskóla en
gafst upp eftir mánuð og fékk sér
vinnu á pósthúsi. Rhuhel brosir og
viðurkennir svo að hann hafi enst
ennþá skemur.
„Ég var í framhaldsskóla í einn
dag," segir hann og hallar sér bros-
andi aftur í stólnum. Feimnin er al-
veg horfln.
„Ég hef alltaf haft gaman af bók-
um, en skólabækurnar áttu bara
ekki við mig. Ég vildi fara að vinna.
Núna sé ég eftir þessari ákvörðun.
Án menntunar er maður ekkert og
enga vinnu að fá. Verksmiðjulífið
er einhæft."
Áhugamálin
Eitt afþvífáa sem þeir áttu ekki
sameiginlegt var áhugi á fótbolta.
Asiffylgdist af miklum áhuga með
Manchester United en Rhuhel hafði
engan áhuga áfótbolta.
„Asifheldurbara með því liðisem
vinnur," segir Rhuhel stríðnislega og
vísar til þess að Asif segist nú vera
mikill Chelsea-maður.
„Fyrir Gvantanamó var ég mik-
ill Manchester United-maður, en
nú finnst mér Chelsea best, liðið
sem ykkar maður, Guðjohnsen, lék
með."
Fyrir Gvantanamó. Þessi orð
eiga eftir að koma oft upp í sam-
rœðum okkar nœstu klukkustund-
irnar. Fyrir og eftir Gvantanamó.
„Fyrir Gvantanamó var lífið
gott," segir Asif. „Lífið var friðsælt.
Við hlustuðum á tónlist, ég rapp-
aði mikið, við horfðum á sjónvarp,
kíktum á kaffihús og fórum í bíó.
Eftir Gvantanamó er allt breytt.
Eftir að hafa verið lokaður í búri í
tvö og hálft ár er ekkert eins."
Rhuhel segist ekki hafa áhuga á
neinu eftir Gvantanamó.
„Eftir svona lífsreynslu hef
ég misst áhugann á því sem mér
fannst áður skipta máli."
Sem dcemi nefna þeir að einu
sinni á cevinni hafi þeim boðist frí-
miðar á úrslitaleik í breska fótbolt-
anum. Það var eftir Gvantanamó.
„En við höfðum ekki áhuga.
Hvaða máli skiptir hvort maður er í
stúku á úrslitaleik?"
Afganistan - nóvember 2001
/ októbermánuði árið 2001 fór
Asiftil Pakistans til aðganga að eiga
stúlku úr þorpi föður hans. Tveir
bestu vinir hans, Rhuhel Ahmed og
Shafiq Rasul, komu nokkrum dög-
um síðar ásamt Munir Ali til að
vera viðstaddir giftinguna. Saman
ákveða þeir að fara yfir til Afgan-
istans með bílalest sem þangað ber
vistir, fatnað og lyf.
Með poka yfir höf ðinu „ Við vorum merktir meö númerum, poki setturyfir höfuð okkar og
okkur fleygt eins og drasli i lokaða gáma. Flestir dóu úr súrefnisskorti.'
*