Freyr - 01.03.1958, Blaðsíða 17

FRE YR
101
BJÖRN JÓHANNESSON:
Fljótandi áburður
í sænska tímaritinu „Lantmannen“, nr. 2,
þ. á. hefur Bertil Hylmö tilraunastjóri ritað
grein um notkun tilbúins áburðar i fljótandi
ástandi, en kynni af því fyrirkomulagi öðl-
aðist hann í U.S.A. fyrir skömmu. Segir hann
í greininni frá því, að samtök ræktunar-
manna hafi hlutazt til um það framtak á
vissum stöðum, að uppleysa N. P.K.og stund-
um einnig snefilefni, aka upplausninni síðan
í stórum tankbílum út til bændanna og úða
henni með dreifiröri yfir ræktunarlöndin.
Rétt er að segja frá nýjung sem þessari í
Frey, en það eð hitt væri þó meira upplýsandi
ef hægt væri að segja ákveðið hvort við þætti
eiga að leysa öll áburðarefni upp í vatni og
bera þau á í einu í þannig ástandi hér á
landi, hefur Freyr snúið sér til dr. Björns
Jóhannessonar og mælzt til þess að hann
segði álit sitt á gildi nýmælis þessa miðað
við aðstöðu okkar íslendinga.
Fer hér á eftir það, sem hann hefur um
þetta að segja:
Það eð búast má við, að ýmsum leiki
forvitni á að fá því svarað, hvort notkun
áburðar í vatnsupplausn muni eiga fram-
tíð hér á landi, hefur ritsjóri „Freys“ beðið
mig að setja fram nokkrar athugasemdir í
sambandi við grein Bertil Hylmö.
Spurningar.
Einkum tvær spurningar krefjast svars:
1) Eru hin ýmsu jurtanæringarefni virk-
ari eða nýtast þau betur séu þau borin
á í vatnsupplausn en ef þeim er dreift
í föstu formi eins og venja er að gera
hér á landi?
2) Er hugsanlegt, að jurtanæringarefni
yrðu bændunum ódýrari í vatnsupp-
lausn en í pokum?
Svör.
1) Áburðarefni nýtast ekki fyrr en þau
hafa leyzt upp í jarðvatninu. Áburður verk-
ar því ætíð fljótar, sé hann borinn á í
vatnsupplausn, og getur þetta atriði skipt
verulegu máli í þurrkatíð og í einstaka til-
felli jafnvel riðið baggamuninn um það,
hvort gras skrælnar eða ekki. Notagildi
áburðarefnanna mun hins vegar allajafna
áþekkt, hvorn veginn, sem þau eru borin á.
Þó má ætla, að fosfórsýra bindist öllu meir
í jarðveginum, sé hún borin á í upplausn en
ef henni er dreift í kornuðum áburði. Ef
verð áburðarefnanna, komnum í jörðina,
væri hið sama yrði væntanlega æskilegra að
bera þau á í vatnsupplausn en í föstu formi
eins og nú er gert. Þó er sá hængur hér á,
að áburðarupplausnir brenna lifandi gróð-
ur, nema þær séu mikið þynntar. Slíkar
þynningar hafa svo mikinn kostnað í för
með sér, að naumast er gerlegt. Það kæmi
því fyrst og fremst til greina að bera þær
á að vori áður en gróður tekur að lifna að
ráði, en síður á milli slátta.
2) Þessari spurningu verður að svara
neitandi, eins og nú horfir. Fosfórsýru yrði
að flytja inn á tönkum, og þó að það sé
kleift yrði hún naumast ódýrari en hún er
nú í þrífosfati.
Hitt skiptir þó meginmáli, að aðstæður
til dreifingar áburðarupplausna eru óhag-
stæðar hér á landi. Tæki til flutninga yrðu
dýr miðað við skamma árlega notkun, því
að áburðinn þyrfti að bera á snemma vors.
Býli liggja dreift og vegakerfi ekki gert fyrir
þunga tankvagna og sízt heimreiðar. Raun-
ar eru vegir stundum með öllu ófærir á því
tímabili, sem flytja þyrfti áburðinn. Loks
eru tún og flög oft það blaut snemma vors,
að illfært eða ófært er um þau með þungar
bifreiðar, en það mun frumskilyrði fyrir
notkun umræddrar áburðaraðferðar, að
dreift sé á túnin beint úr tankbifreiðum
eða tankvögnum. Fleiri annmarka mætti
nefna, svo sem þann, að bóndinn ræður
minna um áburðartíma á einstakrar tún-
spildur, ef hann er háður þjónustu annars
aðila, en ef hann ber sjálfur á túnið. Fram-
angreindar aðstæður myndu valda því, að
áburður í vatnsupplausn yrði bóndanum
dýrari en áburður í pokum.
Gjörólíkar aðstæður varðandi flutning og
dreifingu áburðar valda því, að notkun