Freyr - 01.09.1969, Blaðsíða 50

könnunar er ekki hægt að búast við því, að
fyrirtæki og stofnanir leggi fram þá tugi
milljón dollara, sem leggja verður í skip,
útbúnað og annað slíkt.
Genfarráðstefnan 1958 setti reglur um
réttinn til að hagnýta landgrunnið, en sátt-
málinn, sem samþykktur var, kveður í
rauninni ekki endanlega á um, hvar ytri
mörk lögsögu hverrar þjóðar skuli liggja.
Þörf mundi vera á alþjóðlegri eftirlits-
stofnun með víðtækum heimildum til að
veita leyfi til rannsókna og hagnýtingar og
til að krefjast afgjalda og umboðslauna.
Fæða úr hafinu
í öðrum kafla skýrslunnar segir, að við
mundum geta sótt miklu meira af fæðu
handa mönnum og skepnum úr heimshöf-
unum. Þá eru það ekki fyrst og fremst fisk-
veiðar, sem menn hafa í huga, heldur miklu
fremur veiði hrygglausra dýra og spen-
dýra sem og jurtarækt.
Skilyrði þess er þó, að við fáum meiri
vitneskju um umhverfi hafsins. Veiðitækn-
in er ófullnægjandi. Margar dýrategundir,
sem eru ekki nýttar nú, mundu með lækk-
uðum veiðikostnaði geta orðið arðvænlegar.
Ennfremur eru veiðireglur í mörgum tilvik-
um óþarflega strangar. Flestar dýrategund-
ir í höfunum mætti að skaðlausu veiða
meira en gert er.
í skýrslunni er lögð rík áherzla á ýmiss
konar kolkrabba. Þessi sædýrategund er
mikil og nálega óunnin matvælaauðlind.
Það er einungis í Japan, Suður-Evrópu og
á örfáum svæðum öðrum, sem kolkrabbi er
hagnýttur til manneldis. Kolkrabbinn er
bæði bragðgóður og næringarríkur, en út-
litið er honum andstætt.
Ástæða þess að svo lítið af fæðu mann-
kynsins er sótt í greipar hafsins er fyrst og
fremst sú, að við látum okkur nægja að
veiða hina villtu dýrastofna. Með sædýra-
rækt undir ströngu eftirliti og ræktun jurta
í „hafyrkju“ yrði ástandið allt annað en það
er nú.
Sauðfjórrœkt er
á þróunarbraut í Svíþjóð
Um undanfarin ár hefur framleiðsla lambakjöts
aukizt nálægt 15% árlega.
en frekar hefur gengið treglega að kenna unga
fólkinu að borða lambakjöt.
Svo sögðu sænsk tímarit fyrir fáum árum,
að bændur á Nýja-Sjálandi hefðu sent
gefins 20—30 tonn af lambakjöti til Sví-
þjóðar til þess að fólk gæti lært að borða
slíka vöru, og auðvitað var þetta gert í
von um að þarna fengist markaður. Veit-
ingastaðir fengu vöruna og matreiddu á
viðeigandi hátt, en unga fólkið var ekki
fíkið, gamla fólkinu þótti maturinn góður
enda hafði það vanizt slíku hnossgæti í þá
daga er Svíar voru vanir að hafa um 2
milljónir fjár á fóðrum, nú aðeins 3—400
þúsundir og er þó miklu fleira fólk þar í
landi en fyrir svo sem mannsaldri.
En hvað um það, sauðfé fjölgar þar ört
nú, mælt er með því, að það sé haft til þess
að hreinsa allgresið í kring um sem flest af
þeim tugum þúsunda bændabýla, sem þar
eru í eyði.
Jordbrukarnas Föreningsblad sagði frá
því um sólstöður í vor, að ársþing sauð-
fjárræktarmanna hafi haft mörg mál á
dagskrá og fjárræktarbændur horfi þar
með bjartsýni fram á leið. Fjölgun fjár-
ins er ör, frjósemin vex og framleiðsla
lambakjöts fer ört vaxandi. Um 400 þús-
und fjár voru á fóðrum s. 1. vetur en fram-
leiðsla á lambakjöti sl. ár var um 3000 t.
í sambandi við vandamálin um markaðs-
færzlu kjötsins var sitthvað til umræðu.
Umrædd framleiðsla var ekki nema 300 g
af kjöti á hvern íbúa landsins og ætti því
ekki að vera vandi á höndum þar eð magn-
ið allt nemur ekki heilli máltíð á mann.
En með vaxandi framleiðslu hlýtur neyzl-
an að aukast og þá þarf að kenna fólki að
matreiða á fleiri vegu. Rætt var um stærð
364
F R E Y R