Freyr - 01.07.2002, Side 18

Forsláttur og múgþroskun
byggs
- sagt frá athugun í Skagafirði haustið 2001
Haustið 2001 var gerð dálítil
athugun á Hvanneyri með
þroskun og þurrkun byggs á
akri. Var þar endurgerð aðferð
sem m.a. hefur verið notuð í
töluverðum mæli við korn-
skurð í Vesturheimi. Frá til-
rauninni var sagt í 9. tbl. Freys
2001. Framsæknustu korn-
bændur landsins um þessar
mundir virðast vera meðal
söngvinnra Skagfirðinga. Félag
þeirra, Þreskir ehf., undir rögg-
samri stjórn Þórarins bónda
Leifssonar í Keldudal, réðst í
að kaupa vélar til kornskurðar
með þessum hætti. Komu þær
síðsumars 2001 og voru notað-
ar á 100 hektörum byggs þá
um haustið. Verður nú lauslega
sagt frá fyrstu reynslu af að-
ferðinni.
VIÐFANGSEFNIÐ
Þegar byggkomið hefúr safnað
í sig meginhluta næringarefnanna
er það enn vatnsríkt og deigt. Þá
er það mjög viðkvæmt til þresk-
ingar og auk þess vandmeðfarið
og dýrt í verkun og geymslu,
einkum þurrkun. Fái byggið frið
þomar það og fullþroskast á sín-
um tima. Við íslenskar aðstæður
er þetta lokaskeið komþroskans
áhættusamt; haustveður geta lam-
ið kom úr öxum og spillt upp-
skerunni til stórra muna. Bygg-
yrki era misveðurþolin eftir ár-
ferði og staðháttum. Uppskeratap
vegna foks getur numið tugum
1. mynd. Sláttuvélin sker öxin og fellir þau saman I reglulegan múga. Afköst
við múgslátt voru 3-4 ha/klst við góð skilyrði.

eftir
Bjarna Guðmundsson,
Landbúnaðar-
háskólanum
á Hvanneyri
prósenta í slæmum haustveðram.
Grátlegt er að horfa upp á akur-
inn hafa skilað 4-5 tonnum þurr-
efnis upp í öx sem fáeinna stunda
stórviðri spillir til skaða.
VÉLARNAR TVÆR
OG AFKÖST ÞEIRRA
Við uppskerana vora notaðar
tvær vélar; sláttuvél og þreskivél.
Sláttuvélin, sem er af gerðinni
Cereal Implements, er með
greiðu og ljá og hefur 6,0 m
vinnslubreidd. Aftan við greiðuna
eru færibönd til beggja enda
hennar (sjá 1. mynd). Nýslegnar
komstangimar falla aftur á bönd-
in og berast með þeim inn að
miðlínu sláttuvélarinnar þar sem
þær falla í snyrtilegan múga, um
1,5 m á breidd. Vélina má því
kalla múgsláttuvél. Múginn
leggst ofan á strástubbana, sem
gjaman eru hafðir h.u.b. 25 cm á
hæð (sjá 2. mynd). Þannig getur
golan leikið um komstangimar
og öxin í múganum, og bygg-
komið þomað og þroskast áfram.
Þreskivélin (MF 550) er hefð-
bundinnar gerðar að öðra leyti en
því að í stað ljás og greiðu
18 - Freyr 6/2002 ,_______,_______,
— GYAN MAGENTA | BLACK
FREYR JULI , Plate:6