Nýi tíminn - 11.04.1957, Blaðsíða 6
6) — NÝI TÍMINN — Fimmtudagur 11. apríl 1957
Nf I TlMINN
Ötgefandl: Sóslalistaflokkurinn. Hltstjon og aoyrgBannoBur: Asmundur
Sigurðsson. — ÁskrlftareJald kr. 50 & ftrl. PientsmlBJa Þjóðviljans b.í.
s.
Heilbrigður þjóðarbúskapur
Fáir munu þeir vera, sem
neita því, að efnahagsþró-
un okkar íslendinga hafi þró-
azt mjög óheppilega nú um
lengri tíma. Ástæður þær, sem
þessu valda virðast máski fleiri
en ein, en þó mun mega rekja
þær allar til einnar megin-
ástæðu, sem verið hefur gild-
andi í atvinnulífi okkar nú all-
mikið á annan áratug.
Hún er sú að allan þann tíma
hefur þjóðin að nokkru
leyti og stundum mjög miklu
treyst á aðra tekjuöflun, en þá
einu heilbrigðu, að vinna fyrir
sér með því að nytja gæði síns
eigin lands. Ekki er það vegna
þess, að þau séu svo rýr, því
allir vita að séu þau rétt not-
uð geta þau gefið þjóðinni
miklu meira en hún þarf til
þéss að lifa blómlegu menn-
Ingarlífi. í raun og veru er
fcézt að segja það umbúðalaust,
áé þessi óheillaþróun hófst
stfax með komu hins brezka
hers í byrjun stríðsins, því þótt
við græddum offjár á dvöl hins
erlenda hers á stríðsárunum,
þá fylgdi í kjölfar þess sú þjóð-
arógæfa, að meðal allt of
margra, ekki sízt hinna voldug-
ustu, þróaðist sú skoðun að hér
væri um að ræða góða vertíð,
sem sjálfsagt væri að halda í
sem lengst. Af þeim toga var
spunnin sú ákvörðun, að þiggja
Marshaligjafirnar, þegar útlit
var fyrir að við mjmdum geta
íoshað við allan erlendan her.
Og þeir sem kunnugir voru í
Innsta hring stjórnmálanna
1951, vita það vel, að sú á-
kvörðun, sem þá var tekin, að
hlýða þeim tilmælum að biðja
,lim erlenda hersetu áfram, var
Von um meiri peninga, þ.e.
að herstöðvavertíðinni skyldi
• baldið áfram.
■f?n hver er svo afleiðing þess-
" arar óhgilbrigðu fjáröflun-
ar, eftir i,eiðum, sem eru í
hreinni andstöðu við eðlilega
efnahagsþróun í þeilbrigðu
þjóðfélagi. Hún er sú, að sívax-
andi verðbólguþensla hefur átt-
sér stað, sem hefur eyðilagt
trúna á gjaldmiðilinn. Því hef-
ur aftur fylgt fjárfestingar- og
eyðsluæði, þar sem ekki er
hirt um fyrir hvað peningarn-
ir fara, sem aftur hefur skap-
að óeðlilega eftirspurn eftir
. gjaldeyri til óþarfra hluta. En
miklu hættulegra er þó það,
, að þetta ástand hjálpar til að
. skapa vantrú á gildi þeirra at-
vinnugreina, sem þjóðin hefur
.. hingað til lifað á og land henn-
ar hefur að bjóða. í þess stað
hefur magnazt aðdráttarafi
aUra þeirra braskgreina, sem ó-
hjákvæmilega fylgja í kjölfar
atvinnuþróunar sem þessarar.
Bezta dæmi um þetta er sú
staðreynd að í sívaxandi mæli
h^fur fiskiskipaflotanum verið
haldið á veiðum með erlendu
vinnuafli hin síðari ár. Og nú
£Í; þessi þróun að færast yfir á
Bréi Bulganins til
Einars Gerhardsens
fiskiðnaðinn lika. Ennfremur
má minna á það að á sjálfu
búnaðarþingi er í alvöru rætt
um það að fá útlendinga til
að setjast á eyðijarðimar, sem
íslenzkir bændur yfirgefa. Virð-
ast slíkar umræður og sam-
þykktir bera vott um furðu-
lega lítinn skilning þeirrar
merku stofnunar á því, hvað
það raunverulega er, sem veld-
ur þróuninni í þessa átt, og
hefði verið nær að gera sam-
þykkt um að uppræta þá á-
stæðu. En sú ástæða er eins
og fyrr er sagt, þenslan sem
stafar af því fjármagni, sem
þjóðinni hefur í hendur borizt
á vegum þeirrar óheillastarf-
seirúi sem hér hefur farið
fram undanfarin ár og ekki |
byggist á eigin framleiðslu úrj
auðlindum landsins. Og enn
hefur hjálpað drjúgum til það
gjafafé, sem sett var á sín-
um tíma inn í fjárhagskerfið.
Það hlýtur að liggja ljóst fyr-
ir hverjum einasta manni
með óbrjálaða skynsemi, að ef
þjóð vor ætlar sér að lifa öðr-
um óháð bæði efnahagslega og
stjómmálalega í eigin landi,
þá verður að snúa við þeirri j
þróun sem undanfarin ár hef-1
ur átt sér stað. Fyrsta skrefið
er að skipa atvinnutæki okk-!
ar eingöngu íslenzku vinnuaflii
og hætta að greiða stórar f jár- I
fúlgur í erlendum gjaldeyri
fyrir þá vinnu, sem við eigum j
að vinna sjálfir. Næsta sporið
þarf að vera það, að afla nýrra
framleiðsluaukandi atvinnu-
tækja til þess að hægt verði
að auka gjaldeyrisframleiðsl-
una, því á þann eina hátt er
hægt að undirbyggja þann
efnahag, sem getur tryggt til
frambúðar nægar tekjur til að
standa undir nauðsynlegum
fjárfestingarframkvæmdum á-
samt þeirri neyzlu sem þjóðin
krefst og telur skilyrði til
ménnirígarlífs. Og jafnframt
þessu þarf að tryggja eftir
mætti að verðþenslan taki ekki;
stökk á ríý, þótt þvi miður
verði ekki ráðið við erlend
áhrif í því efni.
Sú ríkisstjóm sem tók við
völdum sl. sumar hefur þeg-
ar sýnt fullan vilja til að stefna
að þessu marki. Slíkt átak til
stöðvunar verðbólgunni sem
hún gerði, var meira en nokkru
sinni hefur verið rætt um áð-
ur hvað þá reynt. Iiún hefur
þegar samið um kaup á mörg-
um nýjum, ágætum fiskiskip-
um til að efla gjaldeyrisfram*
leiðsluna, og stendur til að
lengra verð.i gengið á þeirri
braut. Hún hefur ákveðið að
verja á þessu ári 15 millj. kr.
til að bæta úr atvinnuörðug-
leikum í landinu og mun því
öllu verða varið til að efla!
gjaldeyrisframleiðslu. En það'
ríður á að þjóðin skilji þetta'
og fýlkl sér til stuðnings þess-!
ari stefnu. u 1
Framhald af 5. síðu. 1956; ráðstafanirnar til að
En slíkir úreikningar eiga sér bæta sambúðina við þýzka sam-
enga stoð á okkar dögum. Þróun bandslýðveldið; tillagan um, að
hernaðartækninnar, sérstaklega Sovétríkin, Bandaríkin, Bret-
eldflaugatækninnar, hefur leitt land og Frakkland taki að sér
til þess, að engar þær fjarlægðir í sameiningu að ábyrgjast frið
eru lengur til á hnetti okkar sem og öryggi í löndunum fyrir
vopn af nýjustu og fullkomnustu
gerð komast ekki yfir.
botni Miðjarðarhafs.
17ið leggjum sérstaka áherzlu
Það er ekki erfitt að gera sér ’ á afvopnunarmálið, þar sem
í hugarlund, í hve gífurlega j lausn þess er orðin lífsnauð-
hættu Norðmenn stofna sér með (syn öllum þjóðum, *stórum og
því að leyfa, að árásaröfl vissra í smáum. I þessu sambandi vil
stórvelda fái að nota land þeirra í é£> gera það fullkomlega ljóst,
til að koma sér upp herstöðvum að sovétstjómin telur afvopn-
unarmálið fullkomlega raun-
hæft og hún fordæmir því ein-
sem beint er gegn Sovétríkjun-
um. Tortímingarmáttur nýtízku
vopna er svo mikill, að þau: dregið tilraunir til að gera sér
högg, sem greidd yrðu til að, mat úr því í áróðursskyni. Sov-
leggja stöðvar árásarmannanna í étstJórnin hefur ^ fram á'
kveðnar tillögur í málum, eins
eyði, myndu óhjákvæmilega
bitna á stórum svæðum um- j
hverfís þessar herstöðvar og
leiða af sér hinar ógurlegustu
hörmungar jafnvel fyrir
sem eru stærri en Noregur.
raunir, sem gerðar hafa
sanna að svo er í rauninní, og
sýna, að vetnissprengja getur
valdið eyðileggingu á svæði,
sem hefur mörg hundruð kíló-
metra radíus. Það er því spurt,
hvað verða muni, ef mörgum
slíkum sprengjum verður beitt.
Það er einlæg ósk okkar, að
þróunin muni verða í allt
aðra átt.
¥»að er ekki langt síðan, að þér,
herra forsætisráðherra, vor-
uð í Sovétríkjunum og gera má
ráð fyrir því, að þér hafið að
vissu marki haft tækifæri til að
sannfærast um, að sovétþjóðim-
ar vinna af öllum mætti að
og t.d. um minnkun herafla
stópveldanna að því marki, sem
stjórnin vill, sem kunnugt er,,
að þessari skiptingu verði
hætt, og hún leggur til, að ör-
yggisvandamál landanna í Evr-
ópu verði leyst með samstarfi.
allra þeirra ríkja, sem hlut eiga
að máli. 9
Sovétstjórnin hefur ævinlega.
talið það eitt höfuðverkefni
sitt að tryggja varanlegan.
frið í Norður-Evrópu og að
efla vináttuböndin milli Sovét-
rikjanna og Norðurlanda. Alda-
gömul hefð er fyrir vináttu og
góðri nágrannasambúð okkai’
og Norðmanna. Það er ekki
langt síðan sú vinátta var
treyst enn betur, á þeim ár-
um þegar við börðumst hlið við
hlið gegn hersetumönnum
Það hefur, sem kunnugt er,
verið reynt að koma af stað
misklíð milli landa okkar, koma
sen og Nikolai Búlganln undirritnðu sameiginlega tilkynningia
um viðræður sínar.
lausn hinna geysilegu verkefna Myndin er tekin í Moskva í nóvember 1955, þegar þeir Einar Gerhard-
við hina friðsamlegu uppbygg-
ingu.
Sovétþjóðimar og ríkisstjóm
þeirra vinna að því að fram- vesturveldin sJálf legðu til á af stað hatri og tortryggni
kvæma áætlanir, sem gera ráð sínum tíma! um stöðvun t11’ manna í Noregi í garð Sovét-
fyrir að haldið verði áfram að ,raUna með kjarnorku‘ og ríkjanna- Við minrmmst Þess
auka auðlindir lands okkar, stór- vetnisvoPn ÞeSar 1 stað. algert orðróms, sem komið var á
bæta lífsskilyrði almennings og ?ann Vlð °g eyðÍleggÍngU kreik 1 Þessu skyni- að
efla vísindi og menningu. Þeirra birgða’ S6m tÚ erU af;land ætlaði að le^a undir si£
_ . . . þessum vopnum; um að fram-. norskar hafnir á Atlanzhafs-
Sovetnkm eiga allt sem þarf kvæma þegar árið 1957 veru. strönd« og svipaðs rógburðar,
til að na þessum morkum ! lega minnkun á herafla Banda-|sem átti rót sína að rekja til
rnikið landflæmi, stóríelld nátt- ríkjanna) Bretlands, Frakk- nazista og annarra erlendra of-
uruauðæfi og haþroaðan íðnað lands og Sovétríkjanna, sem er beldismanna, sem leituðust við
og landbúnað og við óskum ; þeim íöndum, sem eru aðilar
einskis annars af öðrum en að að Atlanzhafsbandalaginu og
Sovétþjóðimar verði ekki hindr- Varsjárbandalaginu, og um að
aðar í friðsamlegu skapandi j ieggja aigerlega niður allar er-
starfi sínu.
ö
11 utanrikisstefna sovétstjórn-
legan skerf til lausnar þessara
mála, ekki sízt vegna þess, að
hinar stöðugt vaxandi vígbún-
lendar her-, flota- og flugstöðv-
ar í landi annarra ríkja.
Við teljum að ekki aðeins stór-
arinnar er miðuð við þetta j veldin, heldur einnig tiltölulega
meginverkefni — að vernda og ; lítil ríki geti lagt fram veru-
efla friðinn milli þjóðanna Við
teljum að varast beri, að sam-
búð ríkjanna versni, að þau
haldi áfram að standa hvert
gegn öðru, vegna þess að hinum
núverandi hemaðarlegu ríkja-
bandalögum verði haldið áfram,
heldur eigi að stefna að því að
draga úr viðsjám á alþjóðavett-
vangi og koma á friðsamlegri
samvinnu allra þjóða, við hvaða
þjóðfélagskerfi sem þær búa.
Núverandi skipting flestra
landa Evrópu í tvö hernað-
undanförnu stefna eihmitt I arbandalög, sem standa á
í þessa átt, t.d. tillögurnar um. öndverðum meið, hlýtur að
að draga úr vígbúnaði og við- í teljast fullkomlega óeðlileg ogi
sjám á alþjóðavettvangi, sem | hún veldur stöðugum viðsjám
voru lagðar fram 17. nóveinberj í samskiptum ríkjanna. Sovét-
að flækja Noreg x bandalög,
sem voru Sovétríkjunum fjand-
isamleg.
Öll saga tengslanna milli Sov-
étríkjanna og Noregs sýnir,
hve ástæðulausar slíkar stað-
hæfingar hafa verið. Sovéther-
inn dvaldist á norskri grund
einungis til að berjast við hlið
norsku þjóðarinnar gegn liin-
um fasistísku hernámssveitum,
aðarbyrðar eru þjóðum þess- og hann hélt þaðan burt, um
ara ríkja stöðugt þungbærari leið og hann hafði leyst það
og leiða, þegar allt kemur til verk af hendi. Það er alveg ó-
alls, ekki til aukins öryggis hætt að fullyrða, að milli Nor-
þeirra, heldur magna þær þvert egs og Sovétríkjanna er ekkert
á móti hættuna á nýju styrj
aldarbáli með öllum þess
hörmulegu afleiðingum.
það deilumál, þar sem hags-
munir þeirra rekast á. Og séu
þau atriði til, sem torvelda.
þróun vinsamlegra tengsla.
milli okkar, þá eiga þau rætur
sínar að rekja til annarra að-
ila.
Úg vil gjarnan fyrir mitt leyti
fullvissa yður, herra for-
Framhald á ll. eíðu.