Nýi tíminn - 11.04.1957, Blaðsíða 7

Fhnmtudagur 11. apríl 1957— NÝI TÍMINN—
Það mun hafa verið um
miðjan ágústmánuð sl. sum-
ar, að Kristinn E. And-
résson hringdi til mín
tjáði mér, að nú lægi fyrir
boð um að senda 5 manna
foændasendinefnd til Sovétríkj-
anna, á vegum MÍR.
hann mér að vera einn þátt
takandinn, sagði einnig ac
Búnaðarfélagi Islands mund
verða boðið að velja tvo menn,
sem mér fannst æskilegt. Hin
ir tveir væru ekki valdir em
þá. Auðvitað tók ég boðini
með mestu þökkum. Síðai
réðist mannavalið þannig, ar'
frá Búnaðarfélaginu varé
Þorsteinn Sigurðsson bóndi i
Vatnsleysu, formaður þess, of
Haraldur Árnason verkfæra
ráðunautur, en hinir urðu aui
mín Kristófer Grímsson ráðu
nautur Búnaðarsambands
Kjalarnesþmgs og Þorannn Qosbrunnur á torgi samyrkjubúanna á landbúnaðarsýningunni í Moskva. Bakatil sjást
Kelduhverfi. Allt voru þetta synmgarhalhr Urals, Austursibenu og Usbekistan.
hinir ágætustu félagar, og
mun mér verða ógleymanlegt
þetta ferðalag með þeim
bæði vegna þeirrar gestrisni,
er við nutum og góðrar fyrir-
greiðslu við að kynna okkur
það sem við óskuðum helzt,
af því sem tíminn leyfði og
itök voru á, og einnig vegna
samverunnar með þessum
ferðafélögum, er ég hafði lítið
eða ekkert kynnzt áður, en
urðum þegar í stað allir eins
og um gamlan kunningjahóp
væri að ræða.
ákváðum við að fá okkur mið-
degisverð á járnbrautarhótel-
inu meðan lestin stæði við.
Við okkur blasti allstór bygg-
ing og fórum við Haraldur
að leita að matsal. Brátt hitt-
um við á sal einn aljmikinn
þar, sem dúkuð voru borð,
með drifhvítum dúkum, upp-
standandi „serviéttum" og
þremur eða f jórum vínglösum
við hvem disk. Á leiðinni
höfðum við fengið að vita, að
í lestinni með okkur væri hinn
rússneski íþróttaflokkur, sem
var að koma frá London, og
nokkuð var umtalaður á þess-
um tíma. Við Haraldur álykt-
uðum í snatri að þarna hlyti
þessu fólki að vera búin mót-
tökuveizla og við værum að
gera veizluspjöll og yrðum
að hypja okkur hið ‘skjótasta
burtu. Það gerðum við líka,
fundum hina og sögðum okk-
ar farir ekki sléttar. En
Vatnsleysubóndinn var ekkert
á því að gefast upp. Hann
lagði af stað, náði fljótlega í
einn boldangskvenmann og
tókst að gera henni skiljan-
legt að hann væri svangur.
Hún hafði engar vöflur á því,
heldur tók bara trausta
taki í hans hægri handlegg og
aðir að gera matnum skil, var
allt í einu opnað útvarpstæki
og yfir okkur flæddi sá
gljmjandi hávaði af amerísk-
um jass, að við urðum bók-
staflega að kalla hver í ann-
ars eyru ef nokkurt orð átti
arlega vel við alla jasshljóm-
list, En hin ágæta unga frú,
sem síðar varð túlkur okkar
sagði okkur að stutt væri síð-
an jassinn hefði haldið þangað
innreið sína, en vinsældir hans
væra vaxandi hjá unga fólk-
Ásmunáur Sigurðsson:
Eftir nokkurra daga venju-
legan undirbúning lögðum við
af stað sunnudaginn 2. sept-
ember með flugvél til Hafn-
ar. Flugum í glaða sólskini
fyrir ofan öll ský. Komið við
I Osló og stanzað klukkutíma
á Fornebyflugvelli, en ekki
tími til að fara inn í borg-
ina. Síðan var haldið beint
til Hafnar, komið þangað í
rökkrinu. Fengum við strax
ágæt hótelherbergi, en lítill
tími var til að skoða þá fal-
legu borg, því næsta dag um
hádegi var aftur lagt af stað
til Helsinki í Finnlandi, er
vera skyldi næsti næturstaður.
Ekki var heldur mikill tími
til að skoða höfuðborg Finn-
lands, því enn skyldi lagt af
stað um hádegi næsta dag og
þá með járnbrautarlest áleið-
is til Moskvu. Þó gengum við
út bæði um kvöldið og morg-
uninn til að skoða borgina
eftir því sem timi vannst til.
en það varð að nægja, þótt
lítið væri.
Flótti — Matur —
ftmerískur jass
Jámbrautarferð er fremur
tilbreytingarlítið ferðalag, og
svo fannst okkur hér, öllum
eins að ég held. Þó sáum við
nokkuð af hinum miklu skóg-
um Finnlands og nokkrar
ræktaðar akurspildur, þar sem
bændabýli stóðu eða rjóður
með smá þorpum. Það sem
einna helzt vakti eftirtekt Gosbrunnur sá sem nefndur er
mína, þar sem landið er fram-
ræst, voru hinar örmjóu skák-
ir milli skurðanna, og litlir
skurðir. Sennilega er eðli jarð-
vegsins ástæðan til þessa, a.
m. k. virtist okkur sem heppi-
legra væri að hafa skurðina
dýpri og spildurnar breiðari
en Finnar gera.
Þegar til Viborgar kom,
sem var fýrsta aðaljámbraut-
arstöðin austan landamæranna
Bændaíör til
Sovétríkjanna
Greinarjlokkur pessi, sem hefst i dag
er erindi sem höfundur flutti um förina í félaginu
MÍR snemma í marzmánuði s.l.
að heyrast af því sem við
sögðum. Þó heyrði ég að Þor-
steinn vinur minn stundi upp
„ja, ef ég á að hlusta á þenn-
an ófögnuð, við hverja máltíð
þann tíma, sem við eigum
að vera hér í Sovétríkjunum,
inu. En
dúr.
þetta var nú útúr-
,vinátta sovétpjóðanna“
uppljómaður að kvöldlagi.
teymdi hann með sér að hin-
um sömu dyrum, sem við
Haraldur höfðum flúið frá,
og lét hann skilja að væri
hann svangur, þá ætti hann
að fara þar inn. Þar með var
málið upplýst. Matinn fengum
við en létum ógert að panta
í glösin.
En þegar við voriim nýbyrj-
þá verð ég vitlaus.“ Og sjálf-
ur verð ég að viðurkenna að
ég hugsaði a. m. k. mjög hið
sama, þótt ég segði það ekki.
En sem betur fór þá slupp-
um við báðir við þau ömur-
legu örlög, að verða vitlausir
af amerískum jassi þarna aust-
ur í Sovétríkjunum, því eft-
ir þetta sluppum við blessun-
Koman til Moskvu
Var þá haldið áfram til
Leningrad og þar farið í næt-
urlest áfram til Moskvu. Eftir
nokkurra klukkustunda svefn
vöknuðum við í glaðasólskini
komnir langt inn á hinar við-
lendu rússnesku sléttur. Ekið
var um skóga með nokkrum
rjóðrum og mannabústöðum
sumstaðar fram með braut-
inni. Hvort þar bjuggu ein-
hverskonar eftirlitsmenn braut
arinnar skal ekki fullyrt, en
þykir þó sennileg.
Þegar kom austur á hinar
skóglausu sléttur jókst byggð-
in. Og klukkan eitt renndi
lestin inn á aðaljárnbrautar-
stöðina í Moskvu. Þar voru
fyrir tveir fulltrúar frá land-
búnaðarráðuneytinu, en í þess
boði vorum við þarna komnir.
Með þeim var ung kona, er
vera skyldi túlkur okkar. Þau
fylgdu okkur þegar á hótel,
og eftir að við höfðum borð-
að var haldið á fund I. full-
trúa í landbúnaðarráðuneyt-
inu. Þar var ráðgast um
hvernig dvöl okkar skyldi
hagað, og vorum við m. a.
spurðir hvers við óskuðum
helzt. Við svöruðum því til
að við vildum kynnást land-
búnaði Sovétríkjanna og öðru
því sem mest væri um vert,
í menningar og þjóðlífi þeirra,
eftir því sem tök væru á mið-
að við þann stutta tíma sem
við höfðum til umráða. Mér
var það fyllilega Ijóst, og
sennilega okkur öllum, að sá
tími var allt of stuttur til
þess að skyggnast nema ör-
skammt inn í þjóðlíf og menn-
ingarlíf, og það mundi reyna
allmjög á heilbrigða dóm-
greind að meta það, sem okk-
ur ynnist tími til að sjá, eink-
um þar sem við vorum komn-
ir inn í þjóðlíf, sem ekki að-
eins byggir á öðru hagkerfi
en við, heldur einnig mjög
ólíkri þjóðmenningu, siðum
og erfðavenjum, sem um alda*
skeið hafa mótazt af þeim
skilyrðum sem löndin og aðr-
ar aðstæður hafa borið.
Þarna var strax ákveðið að
eyða því sem eftir var dags-
ins í bílferð um borgina, og
byrja næsta dag með því að
skoða landbúnaðarsýninguna
frægu, en jafnframt skyldi
gerð frekari áætlun um ferða-
lagið framvegis. AUir höfim
við óskað eftir að fara suður
til Kákasus og skyldi áæt'un-
in jafnframt miðuð við það..
' ' i'- .
Landbúnaðarsýningin
Sýning þessi er, að því er
ég hygg, einstök sinnar ieg-
undar þótt víða væri um ver-
öldina leitað. I raun og \ eru
má teljast ógerlegt að gefa
það fullkomna lýsingu í.ieð
orðum að lesandi fái full*
komna hugmynd um það em
þar er til staðar. Góðar i.jós-
myndir geta nokkuð bætt úr,
en fullkomin kvikmynd í !it-
um er þó hið eina sem r. gir
til að gefa skýra hugm. ad,
bæði um útlit og fjölbre> ‘ni.
Hún er staðsett á svæði í út-
jaðri Moskvuborgar, og er
svæðið 207 ha. að stærö. á!
þriðja hundrað byggicjar
standa á þessu svæði og oru
að vísu misjafnar að stærð
en flestar stórar á ol.'car
mælikvarða. í raun og \ eru
er þarna sérstaklega skipu-
lögð lítil borg, að því er r.iér
virtist mjög vel bæði frá ’.ist-
rænu og hagrænu sjónarr.úði
miðað við tilgang sýningarinn-
ar. Auk bygginganna er þar
fyrirkomið blómareitum, gos-
brunnum, minnismerkjum og
líkneskjum, sem allt er 1. tið
mynda eina samræmda heild.
Þá er sérstakur júrtagarður
með hinum fjölbreytt- ;tu
jurtategundum. Enn frernur
allstór auð svæði eða torg og
tjarnir og smá stöðuvötn með
fiskum í.
Byrjað hafði verið á bygg-
ingu sýningarinnar 1939.
Þegar Sovétríkin lentu í
styrjöldinni féll byggingar-
starfsemin niður og hófst ekki
aftur fyrr en 1950. Fullgerð
var hún svo 1954 og hofur
verið opin síðan, ár hvert frá
1. apríl til 1. nóvember. Þar
sem hér er um að ræða heild-
arsýningu fyrir landbúnaðinn
í Sovétríkjunum með sínu f jöl-
breytta landslagi og loftslagi
og náttúruskilyrðum h'era
konar, má nokkuð auðveldlega
gera sér í hugarlund hvort
ekki hafi verið æði margt að
skoða. Enda fór svo fvrir okk-
ur að þeir fáu dagar sem við
höfðum þar til umráða ent-
ust illa til að skoða allt sem
við vildum.
Framhald á 11. §íðU>