Nýi tíminn - 05.10.1961, Blaðsíða 2

Ásmundur SigurSsson:
rr\
MOÐFYLKING GEGN
ERLENDRI ÁGENGNI
I
Fyrir rúmum tveimur árum
var haíizt handa um stofnun
allsherjarsamtaka hér á landi
gegn hinni erlendu hersetu, sem
varað heíur síðan 1951. En þá
gerðist sá minnisverði atburð-
ur, að x-íkisstjórn hinna þriggja
borgaralegu flokka kallaði þing-
menn sína saman til fundar í
Alþingishúsinu í Reykjavík til
þess að láta þá samþykkja ósk
um bandaríska hersetu. Reynt
var að láta líta svo út, sem hér
væri um að í'æða sjálfstætt mat
hinnar íslenzku ríkisstjórnar á
gangi heimsmála, og væri það
mat ástæðan til þessarar ákvörð-
unar. Hafi þeir vei'ið margir, er
þá trúðu því að svo væri, þá
munu slíkir vart fyi'irfinnast
nú. Miklu fremur veit öll þjóð-
in það, að þessi ólöglega sam-
þykkt var beint gerð að fyrir-
mælura Bandai'íkjastjórnar til
þess að bjarga henni frá þeim á-
litshnekki, er hún hlaut að vei’ða
fyrir um heim allan við að
beita okkur 'ódulbúnu valdi.
m
Ásmundur Sigurðsson
Hinn illi málstaður var líka
fulÍKomlega viðurkenndur, með
því að láta þingmenn stjórnar-
flokkanna eina fjalla um málið
og láta heita svo að þeir væru
löglegt Alþingi. Stjórnarand-
staðan — Sósíalistaflokkui'inn
— var ekki til kallaður, af því
að ;öruggt þótti, sem líka var
rétt, að hann mundi þegar hefja
liöx’kubaráltu móti ’ þessu fx’á-
leita afsali íslenzks sjál'fstæðís.’
Hernámsríkisstjórnin og hennar
lylgilið var hrædd um það, að
sú barátta, sem Sósíalistaflokk-
urinn hafði aðstöðu til að heyja
á íullskipuðu Alþingi, myndi
vekja þjóðina svo til skilnings
ó hættunni, að komið yrði í veg
fyrir áform þeirra. Þess vegna
var Sósíalistaflokkurinn ekki
til kvaddui'. En aðfei’ðin lýsir
fullkomlega hinum inni’a manni
þeirra stjórnmálamanna, er
þannig fóru að því að smeygja
nýjum fjötri á þjóð sína.
II
í nokkurri alvöru, að herstöðv-
arnar og hersetan sé okkur til
varnar ef styrjöld hæfist. 1 þess
stað er komið óljóst orðaskvald-
ur um að við séum og eigum að
vei’a þátttakendur í vesti’ænni
samvinnu, og hennar vegna
verðum við að færa þessa fórn,
þrátt fyrir þá hættu, sem hún
leiðir yfir okkur. Það hefur líka
komið fram að þeir hika ekki
við að láta okkur fæi’a fleiri
fórnir ó altari þessarar sam-
vinnu.. 1 útvarpsumræðum fi’á
Alþingi á s.l. vetri var einn af
þingmönnum Sjálfstæðisflokks-
ins svo hreinskilinn að játa, að
svikin í landhelgismálinu væru
gerð til þess að vernda hina
„vestrænu samvinnu". Að ís-
lendingar vildu eignast 12
mílna landhelgi var hi'æðileg
ógn við þá göfugu hugsjón.
Sem betur fer er vaxandi sá
hluti íslenzku þjóðarinnai’, er
sér nú í gegnum þá gei-ninga-
þoku, sem reynt hefur verið að
sveipa um öll þessi viðkvæmu
málefni. Gleggsta dæmi þess eru
hinar ágætu undirtektir er
stofnun og starfsemi Samtaka
hei’námsandstæðinga hefur feng-
ið.
Keflavíkurgangan fyrri, sumar-
ið 1959 — stofnun héraðsnefnd-
anna sumarið 1960, Þing-
vallafundui’inn haustið 1960
og hin geysifjölmenna kröfu-
ganga frá Keflavík á s.l.
vori; allt eru þetta at
burðir vitnandi um vakningu
hins óbi’eytta alþýðufólks til
varnar sjálfri líftaug þjóðarinn-
ar, sem sífellt er meira og
meira ógnað af undanlátssemi
misviturra stjórnmólamanna,
svo ekki sé fastara að orði
kveðið. Undanlátsscmi við sí-
vaxandi ágang og frckju er-
lcndra scrhagsmunaafla, og
raunar innlcndra líka. Það mun
ekki of mælt að allt þetta hafi
vakið allmikla skelfingu í röð-
um hernámsvinanna og stjórn-
málaflokka þeiri’a, er gert hafa
málstað þess að sínum. Við-
bi’ögð blaða þeirra á s.l. vori
sýndu bað, að þeim bauð í grun
að þjóðarsálin væri farin að
vakna, að þeim fannst óþægi-
lega.
austri og vestri,
þessu yfir þjóðina með blekk-
ingum. En bezt er þessum
storkunum svarað með því sem
kom fram í ræðu hins aldna
sýslumanns Skagfirðinga, Sig-
urðar Sigui'ðssonar, á Þingvalla-
fundinunx í fyri’a, að því mætt-
um við cinmitt sízt gleyma, að
þcssi barátta gæti orðið bæði
hörð og löng. Þessi maður man
sjálfstæðisbaráttuna fx’á því um
s.l. aldamót, og því glöggskyggn
á þann sannleika, að hér er ekki
aðeins við að etja hin óþjóðlegu
innlendu öfl. sem fyrst og fremst
miða afstöðu sína við hags-
munavon, heldur einnig ki’öfur
eins af stórveldum veraldar,
sem beitir þessum öflum fyrir
sig og styður þau á allan þann
hátt, sem það getur.
En svo má heldur ekki
'málum.
" íeikúr
anna _ , .
þeirra Ki’ústjoffs og Kennedys, í
til þess að beita áhrifum sínum * gleyma öðrum þætti málsins.
í þá ótt að fá friðsamlegum ! Og það er sá vinuingur sem
leiðum beitt og ólguna lægða j fólginn er í gildi baráttunnar
í kalda stríðinu. Þetta sýnir að _ sjálfrar meðan við eru neydd
þær þjóðir, er að ráðstefnunni t'* aö húa við hersetuna. Það
stóðu og samtals telja á sjötta er jafnframt bai’áttan móti hin-
hundi’að millj. manna ætla að um spillandi og afsiðandi áhrif-
beita áhi’ifum sínum til hins 5 um hersetunnar á þjóðlífið. Sú
ýtrasta til að fyrii’byggja styrj- stund mun koma fyrr eða síðar
aldarótök. Hér er tvímælalaust ®ð v*ö losnum við þessa her-
að skapast afl, sem á eftir að
hafa mikil áhrif á allan gang-
heimsmála. En hér á Islandi
sitja ráðheri’ar, þingmenn, út-
varpsfyrirlesarai’, ritstjórar og
blaðamenn í hundraða tali og
æpa út yfir landslýðinn þær
fullyrðingar, að það sé van-
sæmandi fyrir þjóð, sem ekki
er fjölmennari en ein gata í
erlendri stórborg, að skipa sér
í þessa fylkingu. I ríkisútvai’p-
inu hefur hugmyndin um það
verið nefnd ræfildómur. En
mun ekki þessari íslenzku hei’-
áróðux-sfylkingu reynast erfitt
að sanna það með rökum, að
allir fulltrúar þeirra millj-
óna, sem mættu á Belgradráð-
stefnunni, séu bara dulbúnir
þjónar heimskommúnismans,
tilbúnir að vega aftan að lýð-
ræðinu eða þeir hafi minna vit
á gangi heimsmálanna en t.d.
ritstjórar Morgunblaðsins og
Alþýðublaðsins.
setu, ef við aðeins höfum sjálf
þolinmæði til að berjast fyrir
því. Hættan er x' því fólgin að
spillíngaráhrifin verði of sterk
og takist að deyfa þjóðernisvit-
iind og þjóðarstolt okkar um of,
og það er líka miskunnari^ust
unnið að því að svo fari. Það
er því höfu.ðatriði að þjóðin
haldi menningarlega velli gegn
þessum áhrifum, og geti ó eftir
sagt með stolti að hún hafi ekki
glatað neinu af þjóðmenningu
sinni og þjóðernistilfinningu
vegna þeirx’a.
Það mun ekki laust við að
ýmsum þeim, er af heilum hug
vilja losna við hersetuna, sjáist
yfir þennan sannleika og finn-
ist til of lítils bai’izt ef ekki
næst fullur árangur strax eða
því sem næst. Þetta er hinn
mesti misskilningur þegar at-
hugað er það sem sagt er hér að
fx’aman.
IV
Stundu.m er okkur hernáms-
andstæðingum brugðið um það,
að enn þá sé lítill órangur af
starfi okkar. Hei’inn sitji sem
fastast, þrátt fyrir okkar starf.
Víst geta þeir hernámsvinir
hælzt um enn, bæði af því og
einnig hinu að hafa smeygt
Sýnilegt er að nú fer í hönd
önnur hætta, sem ki’efjast mun
enn sterkai’i þjóðfylkingar ef
henni á að vei’ða afstýrt. Það
er nú greinilega komið í ljós,
að núvei’andi í’íkisstjói’n og
flokkar hennar vinna að því af
kappi að gei’a okkur þátttak-
endur í Efnahagsbandalagi Ev-
rópu. Og henni virðist liggja
mikið á, því hún virðist ætla að
koma þessu í kring áður en
reglulegar kosningar fax’a fram,
svo þjóðin standi frammi fyrir
gerðum hlut, þegar hún loks
gengur að kjöi’borði. Þetta ét
í fullu samræmí við allai’ fyrri’
aðgerðir í þessum
Fi’amsöknái’flokkurinn
tveim skjöldum í þessu máíi,
ef dæma skal eftir máíflútningi
Tímans. Er það líka í samræmi
við í’eynsluna. Hér er ekki rúm
til að rekja atriði Római’samn-
ingsins, sem bandalag þetta
byggist ó. Um hann hefur nú
kornið út bæklingur eftir Hax*-
ald Jóhannsson, hagfi’æðing og
skulu lesendur hér með hvatt-
ir til að útvega sér hann og
kynna sér í-ækilega.
Ýmsar upplýsingar hafa kom-
ið fi’am í umræðum um þetta
mál, sem greinilega sýna, að
við undirritun þessa samnings
munum við afsala okkur bæði
stjórnmálalegu og atvinnulegu
sjálfstæði og verða eins og kom-
izt hefur verið að orði minnsti
hreppurinn í nýju ríki, nyju
Evrópustórveldi, sem verið er
að reyna að skapa. Það sem
almenningur á íslandi mun
þegar hafa lagt eyru við af
þeim takmörkuðu upplýsingum
sem opinberlega hafa komið
fram ,um þetta mál, er það að
við mundum bæði verða að
opna landhelgina fyrir fiski-
flota allra bandalagsþjóðanna,
ekki aðeins u.pp að sex mílum
heldur upp að þi’em mílum, og
ennfi’emur að heimila auðhring-
um þeirra ótakmarkað athafna-
frelsi í landinu og þar með tal-
ið innflutning fólks eftir geð-
þótta. En þessi atriði ein nægja
líka til að sýna hve geigvæn-
leg hætta er fólgin x' aðild að
þessu bandalagi fyrir okkar
þjóð.
Þessi fáu atriði sýna því hve
nauðsynlegt það er að þjóðin
haldi nú vöku sinni og láti
reynsluna fx’á fyrri árum kenna
sér að taka í taumana áður en
það er of seint. Á stjórnmála-
sviðinu mun Alþýðubandalagið
eins og áður hafa aðalforustuna
gegn í’éttindaafsali, en ái’ang-
urinn getur orðið undir því
kominn. hve stei’k þjóðfylking
skaxxast bak við það til að
tryggja aflið, sem afsalsmenn-
irnir óttast.
Ásmundur Sigurðsson.
Byltingarstjomin í Sýrlandi segist
munu tryggja framkvæmd sésíalisma
iii
DAMASKUS 30/9 — Byltingarstjórnin í Sýrlandi, sem ! grundveiii og leita eftir bróður-
• Mamoun Kuzbari veitir forstöðu, gaf í dag út stefnu- legri samvinnu við þá.
.skrá í átta liðum og er það lögð á það áherzla að hún
ætli að tryggja framkvæmd sósíalismans í landinu.
ir að það hafi verið megn
Hlutleysi er orð, sem íslenzk-
um hernámsvinum er illa við.
Frá byi’jun höfúm við, and- , , , .
stæðingar hernámsins, haldið ^rien^u Þioðannnar
fast fram þeirri skoðun, að hlut- með stefnu og starf íorseta Sam'
rn smáþjóðar bandslyðveldis araba, Nassers,
í yfirlýsingu stjórnarinnar seg- almenn lýðréttindi, m.a. prent-
S.l. vor voi’u 10 ár liðin frá
þessum atburðum. Á þeim ói’a-
tug hefur mai’gt breytzt. For-
mælendur hersetunnar eru
steinhættir að halda því fram
leysi væi’i eina vörr
eins og okkar. Dg alltaf er það
að skýx’ast betur að þessi skoð-
un er rétt. Á síðustu ái’um hef-
ur hlutleysisstefnunni vaxið
fylgi svo mjög, að fyrir fáum
vik.um var haldin í Belgrad
fjölmenn ráðstefna, með full-
trúum þeii’ra ríkja, er fylkja
sér um þessa stefnu. Af Evrópu-
ríkjum er Svíþjóð fremst í
flökki hlutlausra ríkja, af As-
íuríkjum Indland og af Afn'ku-
sem leitt hafi til byltingai’innar.
frelsi. Hei’lög verða þegar num-
in úr gildi.
5. Hún vill af einlægni leita
samstarfs við allar arabaþjóðir á
grundvelli jafnréttis innan vé-
Stefnuskrá byltingai-stjórnarinn- banda Ai’ababandalagsins
ar er í átta liðum:
íran viðurkennir
6. Sýi’Jand mun vinna að því
1. Hún skuldbindur sig til að að arabískir Palestínubúar fái
verja landamæri ríkisins.
2. Flún gerir sér vonir um að
geta komið á stöðugu og traustu
stjórnarfari í landinu á næstu
fjórum mánuðum.
3. Hún segist sannfærð um að
njóta stuðnings allrar þjóðar-
innar og geti hún því tekið upp
ríkjum Ghana. Þessi ráðstefna sanna sósíalistíska stefnu, ekki
sendi helztu leiðtoga sína á aðeins í orði heldur í verki.
'fund stærstu stjórnmálaleiðtog- 4. Stjórnin mún fyrst tryggja
aftur réttindi sín og styðja bar-
áttu Serkja í Alsír fyrir sjálf-
stæði sínu.
7. Sýi’land mun hlíta ákvæð-
um sáttmála Sameinuðu þjóðanna
og vinna að bætti’i sambúð við
öll ríki.
8. Byltingarstjórnin mun
tryggja réttindi verkamanna og
bænda á sönnum sósíalistískum
byltingarstjórnina ,
Frá Bagdad bei-st sú fx-egn að
stjórn Irans hafi ákveðið að við-
urkenna byltingai’stjói’nina í Sýr-
landi og var búizt við tilkynn-
ingu þai-aðlútandi á hvei’ri
stundu,-
Stj’órn Libanons hefur ekki
veitt hinni nýju stjórn viðui’-
kenningu, en hún féllst á að taka
við egypzkum fallhlífahermönn-
um sem sendir höfðu verið til
Sýriands og teknir höndum og
koma þeim áleiðis aftur til Eg-
yptalands.
Byltingai'stjói’nin hefur hvatt
alla iandsmenn til að sýna still-
ingu og varast öll fundahöld,
einnig til að fagna byltingunni.
gx _ NÝI TlMINN — Fimmtudagur 5. október 1961