Nýi tíminn - 16.05.1963, Blaðsíða 4

4 SÍÐA
NÝI TÍMINN
2961 '2Z anSnprqnran^
Ctg. Sameiningarflokkur alþýðu — Sósialistaflokkunnn.
— Vikaútgá|a Þjóðviljans. —
Prcntsmiðja Þjóðviljans h.f.
Afgreiðsla Skólavörðustíg 19. — Beykjavík.
Verðkr.lOO.OOáári.
Ný fyrlrmæli
■JVTýjustu atburðir í landhelgismálunum hafa orð-
^ ið til þess að athygli manna hefur síðustu daga
beinzt mjög n* utanríkismálum tslands og með-
ferð þeirra. ií öll hernámsblöðin reyna að ein-
angra þessar umræður við örfáar staðreyndir og
þá fyrst og fremsf framkomu ríkisstjórnarinnar
í landhelgismálinu og innlimunarstefnu hennar í
Efnahagsbandalagsmálinu. Tíminn hamast nú á
því dag eftir dag, að hér sé fjallað um „megin-
stefnur í utanríkismálum“. Og þar sem Tíminn
hafi upp á síðkastið gagnrýnf stjórnarflokkana
fyrir meðferð þeirra á þessum málum, þá sé þar
um að ræða allt aðra utanríkisstefnu, en núver-
andi stjórnarflokkar fylgja! Morgunblaðið reynir
líka að hjálpa Framsóknarflokknum sem mest það
má í þessum áróðri. En bæði blöðin þegja sem
vandlegast um það, að sfefna núverandi ríkis-
stjórnar í landhelgismálinu og Efnahagsbandalags-
málinu, er bein afleiðing af þeirri utanríkisstefnu,
sem hernámsflokkarnir allir þrír hafa fylgt allt
frá stríðslokum; stefnunni að reyra ísland í hern-
aðar- og efnahagsblakkir vesturveldanna.
f^að er á allra vitorði, að hin raunverulega utan-
* ríkisstefna, sem Framsóknarflokkurinn fylgir,
er sú hin sama og félagið Varðberg hefur efst á
stefnuskrá sinni, en þá stefnu þarf vissulega ekki
að kynna frekar fyrir íslenzkum kjósendum. For-
maður þessa félags um þessar mundir er einmitt
úr hópi ungra framsóknarmanna, og hefur hann
fengið sérstakt lof hjá Bjarna Benediktssyni fyr-
ir dugnað sinn. Að vísu taldi Bjarni sig eitt sinn
í vetur tilneyddan til þess að gefa þessum unga
manni áminningu fyrir vanrækslu í starfi. Og
árangurinn lét heldur ekki á sér standa: Það var
í skyndi boðað til veizlufagnaðar hjá Varðbergi,
þar sem Bjarni Ben var aðalræðumaður um utan-
ríkismál, enda mun Framsókn hafa þótt mikið við
liggja að sanna, að afstaða flokksins til utanrík-
ismála væri óbreytf með öllu. Hinu hefur Bjarni
Benediktsson skýrf frá opinberlega, að Framsókn
vilji ekki ræða þá afstöðu sína nú fyrir kosningar.
Cfjórnarflokkunum er það vel ljóst, að þeir hafa
^ glatað meirihlutaaðstöðu hjá þjóðinni. Eina von
Sjálfstæðisflokksins til þess að geta haldið sömu
stefnu áfram eftir kosningar, er að fá Framsókn í
lið með sér. Þess vegna vill Sjálfstæðisflokkurinn
gjarnan að Framsókn takist að blekkja sem mes’t
af vinstri kjósendum til fylgis við sig í kosningun-
um til þess að hún eigi hægara með að semja sig
inn í „stjóm með okkur“ eins og Bjarni Bene-
diktsson orðaði það á alþingi í vetur. Og á sama
tíma og íhald og Framsókn eru að reyna að búa
tn ágreining, sem ekki er til milli hernámsflokk-
anna í utanríkismálum, gefur Bjarni umboðsmanni
sínum í Framsóknarflokknum nú fyrirmæli. Morg-
unblaðið er reiðubúið til að reyna að hjálpa Fram-
sókn — jafnvel með því að búa til ágreining um
utanríkismál — en þess í stað eiga Varðbergs-
mennirnir í Framsókn að kjósa íhaldið „í þess-
um kosningum". eins og segir í leiðara Morgun- !
blaðsins í gær. — b.
Lyfsaia og viðreisn
Með því að bjarga skipstjóranum af Milwood
undan íslenzkum iöggæzlumönnum hefur brezka
stjórnin sjálf brotið landhelgissamning þann sem
hún gerði við íslenzku ríkisstjórnina 1961. Brezka
stjórnin hét þá að virða ákveðna landhelgislínu,
en með framferði sínu nú hefur hún svikið það
loforð á ósvifnasta nátt.
Framhald a£ 5. siöu.
inu Lancet 26. janúar 1963. Þar
er greint frá tillögu stjórnskip-
aðrar nefndar til neilbrigðis-
málaráðuneytisins um slofnun
sérfræðingaráðs, er hafi það
hlutverk að ganga úr skugga
um skaðleg áhrif nýrra lyfja.
Á ráðið að láta uppi álit sitt
um lyf, áður en tilraunir með
það hefjast á mönnum, og aft-
ur skal leitað álits þcss að til-
raunum loknum, áður en al-
menn sala þess hefst.
Þessarj tillögu fagnar brezka
læknablaðiö að sjálfsögðu og
veitir henni eindreginn stuðn-
ing.
Viðreisnarþáttur
Á meðan frumvarp til lyf-
söluleyfa var til umræðu á
þingi, var rækilega á það bent,
að tímabært væri að setja í lög
ákvæði, sem torvelduðu sölu
lítt reyndra lyfja, og var flutt
breytingartillaga, er miðaði í
þá átt. Var hún ó þá leið að
ekki mætti hefja hömlulausa
sölu nýs lyfs hér á landi, fyrr
en „reynsla er fcngin um, að
hættulegar aukavcrkanir lyfsins
í tilgreindum skömmtum komi
ekki til greina," að dómi lyfja-
skrámefndar.
Þessa breytingartillögu felldi
stjómarliðið í efri deild eins
og það lagði sig, auðvitað i
samráði við æðstu heilbrigðis-
yfirvöld landsins.
Hversvegna var þessari til-
lögu um aukið aðhald hafnað
á Alþingi? Eru íslenzk stjóm-
arvöld svo hirðulaus um vel-
ferð almennings, að þau láti
fella slíka tillögu fyrir það
eitt, að stjómarandstæðingur
ber hana fram, eða eru hags-
munir lyfjasala ekki taldir
tryggðir nógu vel með ákvæði
eins og því, sem í tillögunni
fellst? Þessu skal ekki svarað
hér, en hitt er augljóst. að
löggjafinn ætlast til þess, að
Framhald af 5. síðu
dag. öllu þessu fólki var það
sameiginlegt, að það skildi
stéttabaráttuna eins og hún var
fyrir fjörutíu árum. en því virt-
ist fyrirmunað að skilja hana.
eins og hún er í dag.
Fyrir fjörutíu árum stóðum
við augliti til auglitis við stéttar-
andstæðinginn. En nú kemur
þessi andstæðingur ekki beint
framan að okkur. nema míkið
liggi við. Hann sækir gjama
að okkur frá hlið. eða beint
aftan frá.
Þetta virtust hinir gömlu
baráttumenn verkalýðsins ekki
skilja. Þeir voru ánægðir með
það, sem áunnizt hafði, og virt-
ust jafnvel álíta, sumir hverjir.
að stéttabaráttunni væri í raun
og veru lokið. Þó að lífskjör
alþýðu hafi batnað mikið síð-
astliðin fjömtíu ár. hefur þó
máttur fjármagnsins og öll
baráttutækni aukizt margfalt
meira, eins og dagskrá ríkis-
útvarpsins og allur aðdragandi
hennar þann 1. maí á því herr-
ans ári 1963 ber kannski einna
gleggstan vottinn um.
Ræða sú er Hallgrímur Jóns-
son flutti yfir hinni fyrstu
kröfugöngu. er raunar merkileg
sem sögulegt plagg og fór bvi
ekki illa á að flytja hana i
bessari dagskrá. enda var hún
alveg hættulaus og lítið af
henni hægt að læra um bar-
áttuaðferðir nú á dögum. Þá
var lesin mjög léiðinlegur kafli
úr endurminningum Ágústs
Jósefssonar.
Heldur tók þó að létta bok-
unni er líða fór að lokum dag-
ný lyf megi setja á markaðinn,
enda þótt reynsla sé ófengin
um nættulegar aukaverkanir
þess i verjulegum skömmtum.
Sú meining fellst í þeim verkn-
aði að fella breytingartillögu
um hið gagnstæða.
Kaldrif jað vald
Margur mun viðurkenna
þann sannleika, að Mammons-
valdið sé miskunnarlaust. Menn
vita einnig, að það er öflugt
í okkar heimi og að það teygir
sína anga víða. Hitt hlýtur að
vekja undrun, þrátt fyrir allt,
að ekki skuli umyrðalaust fást
skotið inn í islenzka löggjöf á-
kvæði um sjálfsagða varúðar-
ráðstöfun, — ákvæði, sem byggt
er á sárri reynslu síðustu ára.
Núverandi stjómarvöld hóíðu
ekki reynzt með neinum ágæt-
um og þvi ástæðulaust að
vænta mikils af þeim, en þó
varð ég agndofa á viðbrögð-
um þeirra i því máli, sem hér
er um fjallað. Ég vil gjama
finna heilbrigðisstjóminni af-
sökun og trúa því. að hún geti
fleira gert en að misnota vald
sitt við embættaveitingar. Ef
til vill gaf hún sér aldrei tóm
til að athuga þetta mál, enda
tilhneigir.gin alltaf ríkust til
að fella tillögur andstæðings
umhugsunarlaust.
Lyfsölulöein nýju eru óneit-
anlega mjög hagstæð lyfja-
kaupmönnum, en marga galla
hafa þau í augum þeirra, sem
Iíta fyrst og fremst á hag og
heill almennings. Væntanlega
koma þeir tímar, að umbætur
á þeim fáist fram, þótt enginn
viti nú. hvenær það verður. Þá
ætla ég að vona að Læknablað-
ið islenzka fagni heilshugar,
líkt og hið brezka gerði, jafn-
skjótt og það eygði aukna
vemd almennings fyrir ofur-
valdi lyfjaframleiðenda og
lyfjasala.
skrárinnar. Söngfélag verka-
lýðssamtakanna hóf upp raust
sína og klykkti meira að segja
út með því að syngja „Sjá roð-
ann i austri" og „Intemation-
alinn“, og var ekki laust við
að manni finndist sem slík
uppátekt væri í nokkru ósam-
ræmi við allt er á undan var
gengið, sem og upplesturinn á
„Brautinni“ eftir Þorstein Er-
lingsson. Það var næstum eins
og manni fyndist sem hún ætti
ekki heima á þessum vettvangi.
og þvi líkast sem hún væri af
öðru sauðahúsi en hitt. er á
undan var gengið. En skraut-
fjöður er skrautfjöður, jafn-
vel þótt hún sé fengin að láni.
Þannig endaði þetta 1. maí
ævintýri útvarpsins. og mun
eflaust verða haft ) minnum
um langa framtíð.
Þegar saga útvarpsins og saga
verkalýðshreyfingarinnar verð-
ur skráð. af hlutlausum sagn-
fræðingum framtíðarinnar. mun
bað eflaust komast á bækur og
bykja girnilegt til fróðleiks.
Það er meir að segja mjög
sennilegt að eftir fjörutíu ár.
þegar verkalýðshreyfingin minn-
ist áttatíu ára afmælis ninn-
ar fyrstu kröfugöngu. bá muni
hún einnig og jafnframt minn-
ast þess á sérstakan hátt. með
hvaða hætti fjörutíu ára af-
mælisins hafi verið minnzt á
bví herrans ári 1963.
Það er nefnilega einnig hægt
að skapa sögu. með bvi að
minnast sögulegra atburða á
frumlegan og áður óbekktar
hátt.
Skúli Guðjónsson.
Ef einhver manndóm-
ur væri í islenzku ríkis-
stjórninni bæri henni ao
lýsa yiir því að samn-
ingurinn væri þar með
úr gildi fallinn vegna
vanefnda Breta, óskoruð
12 mílna landhelgi væri
kornin til framkvæmda á
nýjar. Ieik, og íslending-
ar væru ekki lengur
bundnir af nauðungará-
kvæðunum um land-
grunnið.
Þessi viðbrögð ættu að vera
þeim mun sjálfsagðari sem ríkis-
stjóm Islands lýsti yfir því að
ávinningurinn við samninginn
væri í því fólginn að Brctar
myndu láta af fyrra ofbeldi sinu,
virða landhelgi Islendinga og
ekki láta herskip sín bjarga ,
veiðiþjófum. öll þessi loforð hafa
Bretar nú svlkið; þeir hafa einn- |
ig neitað að standa við samn-
inginn af sinni hálfu.
Eiga sknldhindingar fslend-
inga eiuar að standa?
Skuldbindingar Islendinga voru
sem kunnugt er margfalt meiri
og alvarlegri. Bretar fengu und-
anþágur til veiða innan íslenzkr-
ar landhelgi í þrjú ár. og land-
helgisráðstefna sú sem Bretar
hafa boðað í London í haust
sýnir að þeir hafa hug á að fá
undanþágumar framlengdar.
Einnig féllst íslenzka ríkis-
stjómin á að stækka landhelgina
aldrei framar nema með sam-
þykki Breta eða alþjóðadómstóls-
ins. Allt þetta kvaðst ríkisstjóm-
in hafa gert til þess að kaupa
Breta til þess að virða alþjóða-
lög og sjálfstæði íslands.
Er íslcnzka ríkisstjórnin
þeirrar skoðunar að skuld-
bindingar Islendinga eigi að
standa, þótt reynslan sýni að
Bretar virði sínar skuldbind-
ingar einskis?
Aftur á samningastig
Ríkisstjómin hefur haldið bví
fram að undanþágumar innan 12
mflna landhelgi séu léttvægar.
þar sem Bretar hafi heitið því
að virða óskoraða 12 mflna land-
helgi á næsta ári En hverjum
dettur f hug að Bretar virði 12
mílurnar þegar þeir neita að
Er ibsen
absúrá?
Ot er komið 1. hefti þessa
árgangs tímaritsins Birtings.
Að þessu sinni er ritið all-
fjölbrevtt af innlendu og er-
lendu efni Thor Vilhjálmsson
skrifar um Ibsen og spyr hvort
hann sé .absúrd” Einnig skrifar
hann um trúbadora og Kata-
lóníuskáld. hann á líka grein
um fjörkippinn i þýzkum bók
menntum síðustu árln og skrifai
syrpu.
virða sjálfan undanþágusamn-
inginn um veiöar allt upp að 6
mflnm? Margt bendir til þess að
ofbeldi brezka herskipsins Pallis-
ers sé einmitt ráðstöfun til þess
aö koma landhelgismálinu á
samningastigið á nýjan leik fyr-
ir ráðstefnuna í Lundúnum í
haust, þannig að stjómarflokk-
amir geti aftur haldið því fram
að þeir hafi orðið að kaupa sér
írið brezka flotans með nýjum
f ríðindasamn ingum!
J Birtir yfir-
lýsingu frá J
gervifé/agi! J
Tíminn birtir í gær yf- k
irlýsingu frá fjórum mann- |
eskjum i Kópavogi sem k
kalla sig „stjómarmeðlimi 9
i Þjóðvarnarfélagi Kópa- B
vogs“ og lýsa þessar per- "
sónur andstöðu sinni við ■
kosningasamstarf Alþýðu- J
bandalagsins og Þjóðvam- |
arflokksins. Um þessa vfir- *
lýsingu er það að segja að ■
hér er um hreint gervifélag J
að ræða. „Stjórn" þess er I
þannig til orðin, að tveir J
menn, Jafet Sigurðsson og H
Bjami Sigurðsson, komu k
saman ásarnt konum sínum I
og fimmta manni, sem k
aldrei hefur starfað i ^
Þjóðvamarflokknum. kusu k
sjálfa sig í stjórn félags 9
sem ekki er til og skreyta h
sig síðan með nafninu "
„stjóm Þjóðvamarfélags |
Kópavogs"!
Vfirlýsinp þessara sjálf- B
skipuðu „stjómarmeðlima" J
er mnnin undan rifjum ■
Jóns Skaftasonar. fram- |
bjóðanda Framsóknar- ■
flokksins í Reykjaneskjör- 9
dæmi. Hann hefur fundið k
fyrir því að undanfömu að I
vinstrjsinnaðir flokksbræð-. w
ur hans og einlægir her- |
námsandstæðingar hafa k
hina mestu andúð á b.ión- 9
ustusemi hans i Varðbergi b
og öðmm NATO-félögum á "
tslandi. Því á nú að reyna h
að halda því fram að Þjóð- , *
varnarmenn í Revkjanes- ■
kjördæmi muni kjósá fram- J
bjóðanda Varðbergs én ■
ekki Alþýðubandalagið sem J
hefur aðalforystumann 9
Þjóðvarnarflokksins í fyrsta J
sæti í Reykjaneskjördæmi I
Auðvitað munu bessir- k
bamalegu tilburðir engan B
blekkja. . Jón Skaftason k
kjósa þeir einir. sem vilja ^
að Framsókn taki upp op- k
inskáa hægristefnu eftir 9
kosningar, semji- við Sjálf- k
stæðisflokkinn um áfram- “
haldandi hemám og her- b
mang; Hins vegar mun Jón "
Skaftason eflaust verða vt- ■
irheyrður um bað innan J
Varðbergs hvað hann meini I
■ með því að vera að búa tii ?
| upplogin gervifélöe ner- |
| k námsandstæðinga i kjör- k
f dæmi sínu: nóg sé af her- {
-i^mcaridstnp’ainfnim samt' k
1 r «r mm mii ■■ ■ ,n jii .«
Útvarpið 1. maí