Litli Bergþór - 01.05.2001, Blaðsíða 25

sama húsi var þá starfrækt netagerð. Vill nú svo til að
hann fer dyra villt og lendir inn í netagerðinni. Þar sér
hann hóp ungra kvenna að störfum og ein í hópnum var
móðir okkar. Erlendur hefur sjálfsagt hugsað, að nú beri
vel í veiði og kallar yfir hópinn: „Er hér einhver sem vill
gerast kaupakona í sveit?“.
Mamma sló til og þar með voru örlög hennar ráðin.
Þegar hún fór um haustið voru þau leynilega trúlofuð
einsog kallað er, en opinberuðu vorið 1922 og flutti þá
mamma alkomin að Vatnsleysu. Þau gengu í hjónaband
18. nóvember 1922, ásamt Kristínu systur pabba og
Erlendi Bjömssyni frá Brekku
Og það var sannarlega ekki tjaldað til einnar nætur,
því þar átti hún heima í 64 ár.
Pabbi hóf búskap þetta vor. Ekki verður sagt að
efnin hafi verið mikil er hann hóf búskap. Eignir voru 30
ær, 2 hestar og 2000 kr. í peningum.
1928 kaupa svo foreldrar okkar jörðina af Einari
Guðmundssyni, en hann var afkomandi Halldórs
Halldórssonar ríka, en eins og viðurnefnið bendir til, var
hann sterkefnaður og mun hafa átt jarðir víða um sveitir.
Foreldrar okkar höfðu haft Vatnsleysu á leigu, en nú vildi
Einar selja jörðina og gaf pabba kost á því að kaupa hana.
Á þessum krepputímum var erfitt að fá lánsfé til
jarðarkaupa og þessvegna ekki sýnt hvernig foreldrar
okkar gætu fest kaup á jörðinni. Einar hafði gefið föður
okkar ákveðin frest til þess að ganga frá kaupunum, og nú
virtist ekkert annað blasa við en að þau yrðu að leita sér
að jarðnæði annars staðar, þar sem bankar höfðu hafnað
því að veita honum fyrirgreiðslu um kaupin. Faðir okkar
var því farinn að huga að jarðnæði utan Biskupstungna,
m.a. á Vesturlandi og best leist honum á jörðina Staðarfell
í Dölum en hann átti kost á því að fá hana til búsetu.
En á þessum tímapunkti tóku örlögin í taumana og
spunnu foreldrum okkar undarlegan gæfuvef. Þegar öll
sund virtust lokuð og ekki annað sýnna en að þau væru að
missa búsetu á Vatnsleysu, vinnur faðir okkar stóran
vinning í happdrætti Háskóla Islands, hvorki meira né
minna en kr. 7.500.-. Ásett verð á Vatnsleysu varkr.
6.000.-. Með þennan happavinning í hendi fer hann á
fund Einars Guðmundssonar og gengur frá kaupunum á
Vatnsleysu. Pabbi hafði orð á því að svipurinn á Einari
hafi verið kostulegur þegar hann staðgreiddi jarðarverðið.
Það verður ekki annað sagt, en forsjónin hafi verið
foreldrum okkar hliðholl í þetta skipti eins og reyndar oft
fyrr og síðar.
Við systkinin erum einnig þakklát örlögunum fyrir
að hafa fengið að alast upp hjá okkar góðu foreldrum og
að eiga ræturnar í þessari fallegu sveit. Þrátt fyrir þessa
velgengni, að eignasl jörðina, tóku nú við erfið ár í
kreppunni eftir 1930, en þá lagðist allt á eina sveif;
sílækkandi verð á framleiðsuvörum bænda, skuldir jukust
og heimilið fór stækkandi. Einnig má taka til, að
gestagangur var mikill þar sem þinghús sveitarinnar stóð
í túninu heima og fjölmörg trúnaðarstörf höfðu
sveitungar falið föður okkar. Þarf því ekki að fjölyrða
um það, að starf móður okkar var geysi mikið og þægindi
engin.
Allt var saumað heima, smátt og stórt einsog ég
kom að áðan. Einnig átti mamma prjónavél sem hún
prjónaði í öll ullarföt á fjölskylduna, yst sem innst. Hún
var afar hagsýn og fór vel með alla hluti og hafði lag á að
gera mikið úr litlu.
Til sanninda um þessa eiginleika móður okkar, þá
sagði Grímur á Syðri Reykjum við tengdaforeldra mína,
þá nýflutta í Tungurnar, að það væri að þakka hversu
mikil búkona Ágústa á Vatnsleysu væri, að þau hefðu
getað haldið jörðinni.
Eitt var það enn sem jók störf húsmóðurinnar, en
það var hinn brennandi áhugi föður okkar á að vinna að
framfaramálum og öllu sem til heilla gæti orðið íslenskri
bændastétt. Þetta útheimti mikla fjarveru hans frá
heimilinu og jók það hennar hlut að líta til með störfum
úti auk húsmóðurstarfanna.
Á þessum frumbýlingsárum var farið með allan
þvott á hestvögnum suður í Reykholt og þvegið á
brettum við hverinn. Elstu systkinin fóru gjarnan með í
þessar ferðir og var það tilbreyting í tilverunni á þessum
tíma. Afkoma bænda batnaði almennt til muna, þegar
þeir fóru að selja mjólk og átti þetta einnig við um
Vatnsleysuheimilið. Á fimmta áratugnum urðu miklar
breytingar, búið stækkaði og jafnframt tún þ.e. ræktað
land og nýtt íbúðarhús var reist sem tók við af gamla
bænum.
Urðu það mikil viðbrigði fyrir alla, ekki síst
mömmu, að koma í ný og rúmgóð húsakynni og AGA
vélin góða var hreinasta bylting á þeim tíma.
Mamma hafði mjög gaman af að hafa fallegt í
Raflagnir - Viðgerðir
Tek að mér nýlagnir, hönnun raflagna og alla
almenna rafvirkjavinnu ásamt tækjaviðgerðum.
Efnissala og varahlutaþjónusta.
Fljót og góð vinna.
Jens Pétur Jóhannsson
Sumarbústaðaeigendur athugið að ég sæki
um öll leyfi fyrir heimtaug að
sumarhúsum og lagningu raflagna.
LÖGGILTUR RAFVERKTAKI
Heimasími 486-8845
Verkstæði sími 486-8984
Bílasími 853-7101
Litli - Bergþór 25