Fréttabréf Ættfræðifélagsins - 01.03.1996, Blaðsíða 6

Af aðalfundi Ættfræðifélagsins 22. febrúar 1996
Aðalfundur Ættfræðifélagsins var haldinn fímmtudaginn
22. febrúar s. 1. að Hótel Lind. Fundarstjóri var Arngrímur
Sigurðsson og leitaði hann eftir samþykki fundarins fyrir
því að fundurinn væri löglegur, þar sem fundarboð hafði
ekki borist í tæka tíð. Var það samþykkt mótatkvæðalaust.
Formaður minntist látinna félaga og flutti síðan skýrslu
fyrir árið 1995. Gjaldkeri skýrði reikninga félagsins og
greindi fránokkuð slælegri innheimtu félagsgjalda. Sagðist
hann nú verða að útskrá um 50 félagsmenn sem ekki hefðu
staðið í skilum í 4 ár. Reikningar voru samþykktir
mótatkvæðalaust. Akveðið var að hækka félagsgjaldið um
100 kr og verður það 1500 kr fyrir árið 1996. Síðan fór
fram stjórnarkjör og var tillaga stjórnar samþykkt
mótatkvæðalaust. Tveir nýir menn komu í stjórn þeir
Halldór Halldórsson í aðalstjórn og Sigurður Magnússon
í varastjóm. Sigurður þakkaði fundinum stuðning við kjör
sitt. Úr stjóminni gengu þau Guðmar Magnússon og Klara
Kristjánsdóttir og þakkaði formaður þeim vel unnin störf
í þágu félagsins.
Þuríður Kristjánsdóttir lét í ljósi ánægju sínameð Manntalið
1910 og sagði það mikinn dugnað að koma út bók á ári og
þakkaði mikið starf í þágu þess.
S íðan var rætt um fréttabréfið og kostnað við það. Þórarinn
Guðmundsson vildi skoða hvort ekki væri hægt að gefa
það út á ódýrari hátt, kvað prentunina helmingi dýrari en
áður, eftir að farið var úr ljölritun í prentun, og gæðin ekki
endilega mun betri. Hann vildi líka skoða hvort ekki væri
hægt að komast af með minni kostnað við pökkun, t.d. með
því að nota aðeins límmiða og ekki umslög. Margir tóku til
máls um blaðið og sagði m. a. Þórhallur Tryggvason að
blaðið væri gott og ekki mætti mikið til þess spara. Eggert
Th. Kjartansson sagði límmiða skemma blaðið og svo yrði
það óhreint í póstinum umbúðalaust. Gísli Kolbeins spurði
hvort ekki væri hægt að setja það í plast í stað umslags en
Jóhannes Kolbeinsson talaði á móti því. Sigurður
Magnússon vildi hafa blaðið pakkað.
Eftir kaffihlé talaði Björk Ingimundardóttir um starfsemi
Þjóðskjalasafns og geymslu skjala. Hún færði félaginu
boð Þjóðskjalavarðar um að þeir væru velkomnir að skoða
ffumgögn í safninu og vísaði þessu boði til stjómar.
Sigurður Magnússon spurði um geymslu tölvugagna og
sagði Björk þau vandmeðfarin og þau mál væru í biðstöðu.
Ýmislegt var síðan rætt um geymslu skjala og endingu
pappírs og bleks. Björk sagði blek hafa verið mun betra
fyrir 1850 og þau skjöl því varðveist betur en seinni tíma
skjöl. Fundi var slitið um kl. 23.
Guðfinna Ragnarsdóttir ritari.
framhald af fyrrí sióu
verkefnum, fengið afnot af gögnum, ef þeir hafa sótt
um það, gert grein fyrir verkefni sínu og undirritað
trúnaðarheit um meðferð upplýsinga, sem þeir kunna
að afla sér. Heimild til afnota er yfirleitt veitt í
samráði við viðkomandi stjórnvöld. Þessi 90 ára
frestur verður styttur í 80 ár, ef lagafrumvarp um
upplýsingaskyldu stjómvalda, sem liggur nú fyrir
Alþingi, verður samþykkt.
Eins verðum við alltaf að hafa í huga, að skjölin
í safninu eru frumskjöl eða jafngildi þeirra og ein
sinnar gerðar. Því verðum við að kappkosta, að þau
varðveitist sem best, verði ekki fyrir óþarfa hnjaski
og í raun handljölluð senr allra minnst. Við hugsum
yfirleitt ekki rnikið út í það, að handsviti og húðfita
sest í pappír, að ekki sé talað um munnvatn. Pappír,
sem inniheldur tréni, gulnar í birtu og verður mjög
stökkur með tímanum og brotnar niður. Að ekki sé á
það minnst, að trénisríkur eða súr pappír skemmir út
frá sér. Sömuleiðis má minna á það, að blekblettir og
prennastrik verða með engu móti fj arlægð af skjölum,
ef þau eru einu sinni komin í þau.
Ekki verður sagt, að ljárveitingavaldið sé mjög
skilningsríkt á þennan þátt. I mörg ár hefur verið sótt
um ijárveitingu til ljósmyndastofu fyrir safnið, en
því alltaf synjað. Lj ósmyndun er æskilegasti kosturinn
við að gera skjöl aðgengileg og hlífa frumgögnunum.
Um nokkurt skeið hafa t.d. verið á markaði
filmulesvélar, sem Ijósrita eftir filmum. Vandaðar
vélar hafa hins vegar verið mjög dýrar og Qárveitingar
ekki fengist. Hins vegar er ljósritun á frumskjölum
mjög óæskileg. Ljósritunarvélar gefa frá sér mjög
mikinn hita. Ég hef heyrt, að líftími pappírs geti styst
um allt að 100 ár vegna ljósritunar, að ekki sé minnst
á það, hvernig það fer með band og pappír innbundinna
bóka, þegar verið er að reyna að ná skýrum ljósritum.
Lokaorð
Hlutverk Þjóðskjalasafns íslands erþví margþætt:
Söfnun og varðveisla heimilda þjóðarsögunnar,
ráðgjöftilþeirra, sem skapaheimildimarogvarðveita
þær á fyrstu stigum, og að gera heimildirnar
aðgengilegar með einum eða öðrum hætti.
Megináhersla er lögð á varðveisluna, endahafa skjölin
í Þjóðskjalasafni jafnmikið gildi fyrir íslendinga
nútíðar og framtíðar eins og þau höfðu fyrir forfeður
okkar. Afkomendur okkar eiga þá kröfu, að skjölin
varðveitist óskert, líka vegna afkomenda þeirra.
6