Neytendablaðið - 01.04.1971, Blaðsíða 16

gjöf og reglugerS umþyngd-
ar og innihaldsmerkingu
og vilja ekki setja eigin
merkingar á umbúðir vöru
sinnar af ótta viS aS slíkar
merkingar yrSu í ósamræmi
viS lögboSnar merkingar
þegar þær kæmu og væri
þá e.t.v. stór hlutikeyptra
umbúSa og framleiSslukerfi
tengt þeim án nokkurs nota-
gildis. Einkum gætir var-
úSar í sambandi viS þyngd-
ar og innihaldsmerkingu
meSal framleiSenda mat-
vöru og sælgætis. Flestir
framleiSendur hreinlætis-
vöru hafa hins vegar á sl.
ari hafiS þyngdar og inni-
haldsmerkingu vöru sinnar.
ÞaS er því brýn nauSsyn
aS opinber yfirvöld setji
sem fyrst löggjöf og/eSa
reglugerS um þyngdar og
innihaldsmerkingu. VerSi
hún unnin 1 samráSi viS
framleiSendur og Neytenda-
samtökin. AS öSrum kosti er
útilokaS aS þyngdar oginni-
haldsmerking verSi algild
hér á Islandi og jafnvel er
hætta á aS þeir framleiS-
endur sem nýlega eru farn-
ir aS setja þyngdar oginni-
haldsmerkingu á umbúSir
vöru sinnar hætti viS þaS
ef allir hinir komi ekki
meS líka.
En hvernig á þyngdar og
innihaldsmerking aS vera?
Neytendasamtökin eru
sammála ýmsum íslenzkum
iSnrekendum um aS margs
beri aS gæta þegar sett
eru ákvæSi um þyngdar og
innihaldsmerkingu. Ekki
er nóg aS íslenzk framleiS slu-
vara sé merkt viSvfkjandi
þyngd og innihaldi, þess
verSur líka aS gæta aS engu
vægari reglur verSi látnar
gilda um innfluttar vörur.
Og upplýsingar um þyngd
og innihald verSa aS vera
skiljanlegar íslenzkum
neytendum. ÞaS hjálpar
fslenzkum neytendum lítiS
aS hafa upplýsingar aSeins
á erlendu máli og aS þyngd-
in sé aSeins gefin upp í
únsum.
Margs fleira verSur aS
gæta. Þannig mega þyngdar-
einingarnir ekki vera allt
of margbreytilegar. Segjum
aS neytandinn ætli aS kaupa
rúsfnur og hann hafi um
tvo pakka aS velja. Annar
pakkinn er 425 gr. aS þyngd
og kostar 40 kr. Hinn pakk-
inn er 340 gr. og kostar
32 kr. Hvor pakkinn er
ódýrari? Fle stir neytendur
eru ekki svo fljótir í hugar-
reikningi aS þeir sjáiþaSá
stundinni. Bezt væri því aS
hafa ákveSnar þyngdarein-
ingar lögboSnar, t.d. 100
gr. 250 gr. , 500 gr. , 1 kg. ,
- sem sagt ávallt einfalt
margfeldi af 5. Hinar flóknu
þyngdarmerkingar, sem
sjást á sumum pökkum,
stafa fyrst og fremst af þvf
aS annar þyngdarreikningur
(únsur) er þýddur yfir f
grammareikning.
Algeng þyngdarmerking,
340 gr. , þýSir einfaldlega
aS þyngd pakkans hefur
upphaflega veriS reiknuS
í únsum, en 340 gr. eru
12 únsur, sem er algeng
þyngdarmerking f ensku-
mælandi löndum (12 únsur
= 3/4 úr pundi). Þegar
innflytjandi flytur inn
vöru meS þyngdareiningu,
sem er flókin f útreikningi
fyrir neytandann, ætti aS
skylda hann til aS bæta viS
upplýsingum á umbúSir
vörunnar um þaS hvaS
hver 100 gr. (eSa önnur
lögboSin mælieining) af
vörunni kostar.
Vegna innihaldsmerkingar
vöru þarf aS vera opinber
stofnun sem gætifylgzt meS
því aS upplýsingarnar um
innihald seu rettar. Einkum
er þetta nauSsynlegt
þegar um niSur
soSna matvöru er aS ræSa.
Setja mætti lög, sem bannaSi
sölu sumra vörutegunda nema
ákveSin stofnun hefSi viSur-
kennt gæSi þeirra. Slfk lög
gilda í Bandaríkjunum og
flestum Vestur-Evrópulönd-
unum. I reglugerS, sem slfk-
um lögum fylgdi, þyrftu aS
vera ákvæSi eins og þau
hvaSa rotvarnarefni mættu
vera f niSursoSinni vöru.
Einnig þyrftu aS vera
ákvæSi sem gerSu fram-
leiSanda skyldugan til aS
merkja á vöruna hven-
ær væri sfSasti leyfilegi
söludagur hennar.
Æskilegt væri aS sam-
hliSa lögum eSa reglugerS
um þyngd og innihald kæmi
einnig reglugerS um skyldu
um aS lýst verSi viS sölu
eSli vefnaSarvöru. Ymis
alþjóSamerki eru til um
meShöndlun slíkrar vöru
og ætti því aS vera auSvelt
aS koma slfkri reglugerS
á. Sérstök opinber stofnun
þyrfti einnig aS vera til
staSar til aS veita vefnaSar-
vöru þá viSurkenningu aS
upplýsingar framleiSenda
séu réftar.
f STUTTU MALI:
r LÖGUM OG REGLUGERÐ UM ÞYNGD OG INNIHALDS-
MERKINGU VÖRU ÞYRFTU AÐ VERA ÞESSI AKVÆÐI
ALLAR UPPLYSINGAR, JAFNT A INNLENDRI FRAM-
LEIÐSLUVÖRU SEM INNFLUTTRI VÖRU, ÞURFA AÐ
VERA AÐGENGILEGAR NEYTENDANUM TIL UTREIKN-
INGS A VERÐI
SUM EFNI ERU OÆSKILEG I FRAMLEIÐSLUVÖRU.
GERA ÞARF SKRA YFIR SLIK EFNI
FRAMLEIÐENDUR VERÐA AÐ SEGJA TIL UM SlÐASTA
LEYFILEGA SÖLUDAG VÖRU SINNAR
VIÐURKENND (AR) RANNSÖKNARSTOFA (UR) ATHUG-
UÐU FULLYRÐINGAR FRAMLEIÐENDA UM INNIHALD OG/
EÐA GÆÐI VÖRU SINNAR OG VEITTI HENNI VIÐURKENN-
INGU EF FULLYRÐING REYNIST VERA STAÐREYND.
16