Bændablaðið - 04.05.1999, Blaðsíða 19

Þriðjudagur 4. maí 1999
BÆNDABLAÐIÐ
19
Hjarðstíur
Vélaval -
Varmahlíð HF
Sími: 453 8888 Fax: 453 8828
Sveinbjörn Eyjólfsson, fram-
kvæmdastjóri Nautastöðvar Bl.
í kynbótaskipulaginu er gert
ráð fyrir að bændur noti til helm-
inga reynd og óreynd naut. A
þann hátt nýta bændur best þær
upplýsingar sem fengist hafa við
dóm á reyndum nautum og stuðla
jafnframt að áframhaldandi fram-
förum í stofninum. Það verða eng-
ar framfarir ef við ekki nýtum
óreynd naut. Það skyldu bændur
hafa í huga þegar þeir velja naut.
Þegar vinnuhópur fagráðs vel-
ur reynd naut til áframhaldandi
notkunar er í raun verið að leggja
grunninn að þamæstu kynslóð
nautgripa. 3 til 5 bestu naut í
hverjum árgangi eru valin sem
nautsfeður og þau ráða mestu um
væntanlegar kynbótaframfarir
vegna nauta sem undan þeim
koma, ekki vegna kvígna sem
undan þeim koma. Hafið það í
huga, bændur, þegar þið veljið
reynd naut. Önnur naut sem valin
eru til almennrar notkunar hafa
umtalsverða erfðayfirburði og því
líkleg til að gefa góðar mjólkur-
kýr. Nautin eru valin með tilliti til
kynbótamats og á nautaspjaldi má
sjá einkunnir þeirra fyrir þá þætti
Sænskir mjflikurtramleidenilur
geta ekki seH kvótann
í löndum Evrópusambandsins
er mjólkurframleiðslu stjórnað
með kvóta hliðstætt og hér á
landi. Framkvæmd t.d. varðandi
kaup og sölu á kvóta er mis-
munandi eftir löndum.
í Svíþjóð er framkvæmd t.d. á
þann veg að kaup og sala fer fram
um kvótamarkað þar sem seljend-
ur leggja inn rétt og væntanlegir
kaupendur einnig óskir sínar.
Landinu er í þessari verslun skipt í
tvö svæði til að koma í veg fyrir að
mjólkurframleiðslan flytjist frá
Norður-Svíþjóð vegna þessa.
I sænskum blöðum má þessa
dagana lesa að framboð á mjólkur-
kvóta er miklu meira en eftirspum-
in, þannig að þeir sem eru að draga
sig út úr framleiðslu geta ekki selt
nema hluta af kvótanum. Þannig
var við söluna nú í lok janúar
boðnir til sölu 217 miljónir lítra en
eftirspum eftir kvóta var aðeins 82
milljónir lítra.
Þetta leiðir síðan til að hjá
framleiðendum sem þannig em að
hætta er kvótinn sem þeir fá ekki
selt felldur niður. Samkvæmt þess-
um heimildum er reiknað með að
um 500 framleiðendur verði fyrir
því að felldur verði niður án bóta
kvóti á þessu ári sem nemur 15-20
milljónum lítra.
Þess má geta að í Svíþjóð
hefur stöðug og hraðfara fækkun
mjólkurframleiðenda staðið lengur
en á nokkm hinna Norðurland-
anna. Um leið hafa búin stækkað
umtalsvert og fóðmn kúa þykir
betri í Svíþjóð en líklega nokkra
öðra landi og meðalafurðir þar því
hærri en í annars staðar í Evrópu
og era á síðasta ári nokkuð yfir
8000 kg eftir hveija kú í
skýrsluhaldi þar í landi. /JVJ/
Nýr og gjörbreyttur Zetor
...fyrir hagsýna bændur!
Nýr Carraro
framöxull með
diskabremsum í
olíubaði.
Breyttur gírkassi
með 40 km
hámarkshrac a og
bremsur á öllum
hjólum.
Ný og stærri
kúpling 310 mm í
öllum gerðum.
Nýtt og gjörbreytt
ökumannshús með
82 db hljóð-
elnangrun.
Ný hllðarskipting.
Nýtt Grammer
ökumannssæti og
farþegasæti.
Nýtt Bosch rafkerfi.
VELAVERf
Lágmúla 7, 108 Reykjavík
Sími: 588 2600, fax: 588 2601
Þetta er aðeins
sýnishorn af því
sem einkennir
nýjan og gjör-
breyttan Zetor.
Dreifing sæfiis úr
reyndum nautum
íWf*
Nautgriparækt
sem þar telja. Rétt er að minna á
að afurðir, magn og innihald ráða
nú 60 % af kynbótaeinkunn.
Eftir að val hefur farið fram er
frjótæknum sent sæði úr þeim
nautum og þá er auðvitað reynt að
senda þeim sem mest úrval. Það
getur hins vegar verið erfitt að
senda þau öll vegna plássleysis,
ekki síst á minni og dreifbýlli
svæðum.
Þegar bændur velja naut er rétt
að vega saman kosti og galla kýr-
innar og nautsins. Reynd naut önn-
ur en nautsfeður geta verið mjög
góðir kostir og oft ekkert síðri en
nautsfeður fyrir þá kú sem sæða á
hverju sinni. Nautsfeður era tak-
mörkuð „auðlind“ ef þannig má að
orði komast. Af hverju reyndu
nauti era til ráðstöfunar 5.600
skammtar af sæði. Ef eitt eða tvö
naut hafa mikla yfirburði í árgangi
þá er ljóst að eftirspurn verður
mun meiri en framboðið. I landinu
era nú rúmlega 30 þús kýr. Ef við
einföldum þetta og segjum að
hvert bú telji 30 kýr þá era búin
1.000. Með þeim árangri sem við
höfum í sæðingum duga 5.500
skammtar til að fijógva 3 kýr á
búi. Frjótæknar era ekki í góðri
stöðu að neita bændum um sæði úr
ákveðnum nautum en þeir verða
auðvitað að halda vel utan um
brúsann sinn. Þeir bændur sem
„ætlast til“ að fá fleiri skammta en
þeim ber úr ákveðnu nauti era
auðvitað að ganga á rétt ná-
grannans.
Bændur geta einir og sér eða í
samráði við sinn ráðunaut skipu-
lagt fram í tímann hvemig notkun
á nautum verður háttað á búinu.
Nú er að koma í gagnið tölvuforrit
sem aðstoðar við nautaval enda
séu fyrirliggjandi upplýsingar úr
skýrsluhaldi. Verði þetta skipulag
unnið þarf að kynna það frjótækni
á viðkomandi svæði sem þá reynir
hvað hægt er til að uppfylla óskir
bóndans. Það er ekki eingöngu við
frjótækninn að sakast ef nautin era
ekki til þegar á að nota þau. Fyrir-
vari og fyrirhyggja bóndans geta
sparað mörg óþægindi í þeim
efnum.
Niðurstaða. Nota skal til
helminga reynd og óreynd naut.
Öll reynd naut era líkleg til að gefa
góðar mjólkurkýr, ekki bara nauts-
feður. Vinnið skipulag til lengri
tíma og kynnið það fijótækninum
á svæðinu.
Allt í heyskapinn
Hágæða rúlluplast
ilotite rúlluplAstið er
firamleitt í stærðinni
500 og 750 mm
ilotite rúllurnar eru
framleiddar úr sterku
hágæða plasti,
ilotite rúlluplastið
hefur verið notað af
bændum á íslandi
með mjög góðum
árangri.
Við ábyrgjumst
okkar plæst.
Pantið timanlega-það borgar sig
C L O B U S
VÉLAVERf
Sími Reykjavík 588 26 00 - Akureyri 461 4007