Bændablaðið - 13.03.2001, Qupperneq 19
Þriðjudagur 13. mars 2001
BÆNDABLAÐIÐ
19
Þorleifur Jóhannesson garðyrkjubóndi á Hverabakka li:
Stórmðl ið hafi göða
leHbeiningaþjönuslu
Þorleifur Jóhannesson hefur
starfað sem garðyrkjubóndi á
Hverabakka II í tæp tuttugu ár
og er nú með umfangsmikla
rækt bæði á gúrkum og
útigrænmeti. Hann er þessa dag-
ana að ljúka við byggingu nýs
gróðurhúss og hefur í hyggju að
auka gúrkurækt nokkuð í
kjölfar þess.
Hvenœr byrjaðirðu búskap-
inn ?
Konan mín, Sjöfn Sig-
urðardóttir, er héðan frá Hvera-
bakka og foreldrar hennar, Sig-
urður Tómasson og Svava Svein-
bjarnardóttir, voru garðyrkju-
bændur. Ég byrjaði síðan að vinna
hér á sumrin á meðan við vorum í
námi í Reykjavík og við ræktuðum
þá útigrænmeti. Við fluttum svo
hingað 1981 og þá fór þetta smám
saman að vinda upp á sig. Við
byrjuðum með eitt gróðurhús og
núna er ég að ljúka við að glerja
það fjórða. Þegar það verður
komið í notkun verðurn við með
2.600 m2 undir ylrækt, þá
eingöngu gúrkur.
Eru gúrkumar eina grœnmetið
sem þú rœktar íhúsunum?
Já. Svo rækta ég hvítkál,
kínakál, spergilkál, sellerí, púrrur
og ýmislegt fleira úti.
Og hvað af þessu er vanda-
samast að rœkta?
Gúrkuræktin er vissulega
vandasömust. Þar má ekki mikið
út af bregða. Munurinn á ræktun á
tómötum og gúrkum er sá að
gúrkuplöntur endast mun skemur.
Eg skipti þeim út fjórum sinnum á
ári en í tómötunum eru sömu
plöntur notaðar allt árið. Hér áður
fyrr voru aðeins tvær uppskerur á
ári, en eru fjórar nú eftir að
raflýsing kom til sögunnar.
Nú ert þú kennaramenntaður
og kenndir lengi í Flúðaskóla.
Hver er nú helsti munurinn á því
að vera kennari og
garðyrkjubóndi ?
Hann er nú allmikill. Maður er
sjálfs síns herra sem
garðyrkjubóndi og ber ábyrgð á
öllu ferlinu sjálfur þó að vissulega
sé ábyrgðin mikil í kennara-
embættinu. Mér fannst hins vegar
mjög gaman að kenna og hefði ef-
laust haldið því áfram ef launin
hefðu verið betri. Aðstæður voru
hins vegar þannig að þegar við
vorum að byggja íbúðarhús var
lítill möguleiki á mikilli vinnu í
kennslu og maður hefði aldrei
vera svipuð hjá okkur og í
hefðbundnum búskap að því leyti
að einingar verða færri og stærri.
Við það losnar kannski um eitt-
hvað vinnuafl. Við á Hverabakka
erurn hins vegar svo heppin að
hafa mjög gott starfsfólk. Ég er
með fimm til sex krakka í vinnu á
sumrin og svo eru tveir starfsmenn
í fullu starfi allt árið sem einnig
eru sauðfjárbændur.
eingöngu á kennaralaunum. Konan
mín er reyndar kennaramenntuð
líka og kennir enn.
Hvaða grœnmeti fmnst þér nú
annars bragðast best?
Það er gúrkan að sjálfsögðu!
Þó finnst mér allt útigrænmetið
mjög gott líka. Blómkál og sper-
gilkál er t.d. í miklu uppáhaldi hjá
mér og ég elda töluvert mikið af
því.
Nú ernokkuð af erlendu vinnu-
afli í garðyrkjunni. Sérðu þá þróun
breytast?
Mér sýnist allt benda til þess
að erlendu vinnuafli eigi eftir að
fjölga. Þróunin virðist þó ætla að
mörgum ársverkum ?
Trúlega um fjórum með sum-
arvinnunni.
Hver er lielsti óvissuþátturinn í
framtíð garðyrkjubœnda þessa
dagana?
Það sem við óttumst mest er
hugsanlegur hömlulaus innflutn-
ingur því að við vitum ekki hvem-
ig við stöndum af okkur þá sam-
keppni. Þó að menn búi sig undir
að þurfa að þola lægra verð í
framtíðinni, er ekki gott að segja
hvort við þolum hömlulausan inn-
flutning. Við ræktum hins vegar
gúrkur hér á veturna í samkeppni
við tollalausan innflutning og þar
Hollvinir Hraunsréttar
stofna söfnunarreikning
Áhugafólk um varöveislu Hraunsréttar í Aðaldal hefur ákveðið að safna fé til enduruppbyggingar á
réttinni og hefur stofnað söfnunarreikning í Landsbankanum á Húsavík af því tilefni.
Á síðastliðnu sumri var hafist handa í Hraunsrétt og byrjað að hlaða upp dilka og skipta um
undirstöður. Áætlað er að verkið taki nokkur ár og er um mjög kostnaðarsama framkvæmd að ræða.
Hraunsrétt í Aðaldal var byggð upp úr 1830 og er hlaðin úr hraungrjóti. Vegna aldurs hennar og
stærðar er hún mjög merkileg í sögulegu Ijósi en hleðslur hennar hafa víða riðlast á löngum ferli og
því þarfnast réttin mikillar viðgerðar.
Hraunsréttardagur hefur ætíð verið stór dagur í lífi Aðaldælinga og allra þeirra sem tekið hafa þátt í
honum og hefur réttin á margan hátt verð tákn sveitarinnar í nær 170 ár.
Þjóðminjasafnið hefur sýnt réttinni mikinn áhuga og lagt á það áherslu að hún verði áfram notuð þar
sem hún sé mikið menningarsögulegt verðmæti. Vegghleðslur beri að varðveita og leggja skulf
áherslu á þá verkmenningu sem þeim fylgir.
Þá telur Þjóðminjasafnið, og það fólk sem að söfnuninni stendur, að gildi Hraunsréttar verði mun
meira ef réttað verður í henni áfram.
Þeir Þingeyingar sem búsettir eru í héraði sem og þeir sem burtfluttir eru og bera góðan hug til
réttarinnar eru hvattir til að leggja málinu lið.
Reikningsnúmer söfnunarinnar er 60643.
Hollvinir Hraunsréttar
hafa íslendingar valið að kaupa
íslenskar gúrkur þó að þær séu eitt-
hvað dýrari. Það gefur okkur
ástæðu til bjartsýni. Við teljurn
okkur vera með gæðavöru bæði í
inni- og útirækt og höfuni unnið
mikið í gæðamálum. Við höfurn
sett stefnuna á að vera með
hágæðavöru frekar en að reyna að
keppast við að vera með lægsta
verðið og ætlum að halda því
áfram.
Hvernig finnst þér leiðbeining-
arþjónusta vera við garðyrkju-
bœndur?
Það er stórmál fyrir okkur
garðyrkjubændur að hafa góða
leiðbeiningaþjónustu. Sú þjónusta
sem við treystum mest á núna
kemur í gegnum þjónustufyr-
irtækin sem við skiptum við. Við
kaupum t.d. áburð og innifalin í
þeim kaupum er heimsókn reyndra
ráðgjafa frá áburðarfyrirtækjunum
tvisvar til þrisvar á ári. Svo hafa
reyndar komið erlendir fyrirlesarar
og/eða ráðgjafar á vegum Sam-
bands garðyrkjubænda, gjarnan frá
Norðurlöndum, og heimsótt
stöðvarnar. Það er mjög gott. Við
bindum hins vegar miklar vonir
við nýju garðyrkjumiðstöðina að
Reykjum og erum bjartsýn á að þar
verði gerðir góðir hlutir.
Hvað með lánamál?
Það er mín skoðun að ef við á
annað borð greiðum í Lánasjóð
landbúnaðarins ættum við að hafa
meira urn það að segja í hvað pen-
ingarnir fara. Reglur um t.d. stærð
eru algjörlega úreltar og ef sjóður-
inn á að nýtast okkur eitthvað
verður að breyta þessum
stærðarmörkum. Þeir sem eru
búnir að nýta sér þessa möguleika í
botn vilja náttúrulega bara hafa
markaðsvexti og láta markað og
banka ráða þessu en þeir sem eru
að byrja sjá sér meiri hag í að
halda í núverandi kerfi. Þessi mál
eru hins vegar alltaf mikið í
umræðunni og það er ekki gott að
sjá hvernig þau þróast eins og
staðan er í dag.
Sturtu-
vagnar og
stálgrinda-
hús frá
WECKMAN
Sturtuvagnar og flatvagnar
Einnig þak
og veggstál
Stálgrindahús.
Margar geróir,
hagstætt
verð.
H. Hauksson ehf.
Suðurlandsbraut 48
Sími: 588-1130. Fax. 588-1131.
Heimasími: 567-1880