Bændablaðið - 01.12.1993, Blaðsíða 8

4. TBL. 7. ÁRG. JÓLABLAÐ 1993
BÆNDABLAÐIÐ &
LANDSBYGGÐIN
Davíð Oddssyni hafi ekki verið
stætt á öðru en verða við óskum
hans.
Um
pólitískt Iff að ræða
í viðtali við Steinar J. Lúðvíksson
ritstjóra, í tímaritinu Mannlífi,
Qallaði Halldór Blöndal um að-
draganda þessara útstrikana og
einnig aðdragandann að því að
hann gerðist ráðherra. Hann kvað
margt hafa orðið til þess að hann
var strikaður út - harrn vilji ekki
grennslast fyrir um það og erfi það
ekki við nokkum mann. Þó hafi sú
ákvörðun að viðhafa ekki próíkjör í
kjördæminu fyrir þingkosningamar
verið lögð út á versta veg fyrir sig.
Einnig hafi bygging álvers við
Eyjafjörð blandast inn í kosninga-
baráttuna, þar sem hann hafi lýst
því yfir að álver á Reykjanesi væri
skárri kostur en ekkert álver. Þá
hafi sér heldur ekki almennt tekist
að skapa nauðsynlegt andrúmsloft í
kringum sig til hrifa fólk með sér í
pólitík.
í viðtalinu við Steinar
viðurkenndi Halldór að um
pólitískt líf sitt hafi verið að ræða
og að hann myndi hafa orðið að
endurmeta stöðu sína hefði ráð-
herradómurinn ekki gengið eftir.
Hann neitaði því heldur ekki að
formaður flokksins hafi í fyrstu
ætlað sér aðra ráðherraskipan en
raunin varð á.
Halldór hafði stutt Þorstein
Pálsson í formannsslagnum á lands-
fundi skömmu fyrir kosningamar
en kvaðst hafa gert Davíð Oddssyni
ákveðna grein fyrir stöðu sinni og
sjónarmiðum hvað stjómar-
myndunina varðaði. Þannig var
Halldór Blöndal orðinn land-
búnaðar- og samgönguráðherra og
íslenska bændastéttin beið í ofvæni
eftir því á hvem hátt húmanistinn,
sem sjaldan hafði hreyft við land-
búnaðarmálum en því oftar látið að
sér kveða í umræðum um önnur
málefni á Alþingi, myndi taka á
málefnum landbúnaðarins. Myndi
hann láta til sín taka í starfmu og
þá á hvem hátt, eða myndi hann
aðeins njóta ánægjunnar af þeim
frama sem fylgir ráðherradómi?
Búvörusamningurinn
haldreipi
Halldór Blöndal tók við ákveðnu
búi af forvera sínum í embætti,
Steingrími J. Sigfússyni, og fyrri
ríkisstjóm. Þetta bú fólst í búvöm-
samningnum sem undirritaður hafði
verið í febrúar 1991 og var að
miklu leyti byggður á undir-
búningsvinnu og ályktunum Sjö-
mannanefndar. Stjómvöld vom í
raun bundin af þessum samningi en
með honum hafði verið ráðist í
viðamiklar breytingar á starfsum-
hverfi í landbúnaði.
Tvö af fyrstu verkum Halldórs
Blöndals í landbúnaðarráðuneytinu
vöktu jákvæð viðbrögð hjá
bændum. Hann lýsti því fljótlega
yfir að staðið yrði við gerðan bú-
vömsamning en Alþýðuflokkurinn,
sem stutt hafði búvömsamninginn
með hangandi hendi í ríkisstjóm
Steingríms Hermannssonar, taldi að
í hinu nýja stjómarsamstarfi myndi
skapast samstaða um að gera á
honum umtalsverðar breytingar.
Rikisstjóm Davíðs Oddssonar gekk
raxmar svo langt að láta gera lög-
fræðilega úttekt á því hvort stætt
væri á að breyta þessum samningi
eða rifta honum með öllu. Halldór
lét þó engan bilbug á sér fmna á
þessum tíma og stóð fast gegn hug-
myndum um að víkja ætti írá
ákvæðum búvörasamningsins.
Faglærður aðstoðar-
maður með rætur i
landbúnaði
Halldór Blöndal réð sér einnig
aðstoðarmann. Sá er Sigurgeir Þor-
geirsson, sem starfað hafði hjá
Búnaðarfélagi íslands sem ráðu-
nautur í sauðfjárrækt. Sigurgeir er
menntaður búvísindamaður og á
sterkar rætur í íslenskum land-
búnaði. A þessum aðstoðarmanni
landbúnaðarráðherra fengu margir
bændur fljótt ákveðið traust því
ýmis málatilbúnaður, sem hann
hafði lagt hönd á í ráðaneytinu,
reyndist ígnmdaður og vel unninn.
Þá gerði Halldór Blöndal sér einnig
strax far um að ræða við ýmsa aðila
í landbúnaði, þar á meðal forsvars-
menn afurðastöðva, og hirti þá ekki
alltaf um hvort þeir væm flokks-
bræður hans.
Landbúnaðurinn sigldi fremur
lygnan sjó fyrstu mánuði Halldórs
Blöndal í ráðherrastól þótt ýmsir
erfiðleikar væm framundan. Margir
bændur vom þó hvergi sáttir við
búvörusamninginn - töldu að
gengið hafi verið of langt í að af-
nema hina opinbera tryggingu sem
þeir höfðu búið við og einnig
horfðu þeir til áframhaldandi niður-
skurðar á framleiðslurétti - einkum
í sauðfjárrækt þegar framleiðslu-
rétturinn yrði markaðstengdur.
Halldór hugðist þó ekki sitja
auðum höndum og á meðal fyrri
verka hans var að losa um þann
hnút sem tilfærsla á framleiðslu-
rétti var komin í því bændum var
óheimilt að stunda viðskipti með
hann sín í milli. Samkvæmt
ákvörðun Halldórs Blöndal sem
landbúnaðarráðlierra var sala á
hinu nýja greiðslumarki, sem var
arftaki fullvirðisréttarins, heimiluð
á milli lögbýla, þó með ákveðnum
takmörkunum.
GATTmálið reynir á
Segja má að fyrst reyni alvarlega á
landbúnaðarráðherra í ársbyrjun
1992 þegar drög að nýju GATT-
samkomulagi um landbúnaðarmál
em kynnt hér á landi. í skemmstu
máli ganga þessi drög, sem raunar
em enn til meðferðar í GATT-við-
ræðunum, út á frelsi til viðskipta
með búvömr og að afnema verði
alla framleiðslutengda styrki til bú-
vömframleiðslunnar.
Á móti verði framleiðslu-
löndum heimilt að setja tollaígildi á
innfluttar vömr þannig að verð
þeirra verði sambærilegt við inn-
lenda framleiðslu. Ekki þarf að orð-
lengja að bændasamtökin bmgðust
ókvæða við þessum hugmyndum og
létu þau boð út ganga að yrðu sam-
komulagsdrögin að vemleika myndi
það þýða allt að 50% verðlækkun á
afurðaverði til bænda á sex ámm.
Bændasamtökin kröfðust þess að
ríkisstjóm íslands hafnaði þessum
drögum algerlega.
nm Iðfiiá 1 iB 1-f ■s BiÆWK WM mm r A

Sauðaneshreppur Sveinsstaðahreppur
Broddaneshreppur Barðastrandarhreppur Þingvallahreppur
Lundareykadalshreppur - Skorradalshreppur Kjötvinnsla Sigurðar Olafssonar Þökkum góða samvinnu við íslenska bændur. Slöndum vörð um íslenskan landbúnað.
Suðurdalahreppur tl
Fellsstrandarhreppur Jólatréssala Landgræðslusjóðs Lífeyrissjóður bænda
Kjósarhreppur Félag hrossabænda
ístex hf. 1 1 i Brunamálastofnun 1 Bændur, hafið 12 kg. duftslökkvitæki á heimilum ykkar. >1
Kolbeinsstaðarhreppur
Dragi Akureyri
Eyjahreppur ' K.Á. Selfossi
Rannsóknarstofnun i'.ndbúnaðarins r\
Biskupstungnahreppur Höfn-Þríhyrningur hf.