Tónlistin - 01.03.1947, Page 24

70
A
TÓNLISTIN
tónlistarvina, sem hittist einu sinni
á viku. Einn maðurinn, sem átti
stóra íbúð og ágætan flygil, léði
heimili sitt til þessara músikfunda.
Það var sungið og leikið á hljóðfæri,
á meðan allir höfðu ánægju af, og
síðan setið við tedrykkju og skemmti-
legar samræður. Á öðrum stað, þar
scm ég kom oft, léku húsmóðirin og
tvær dætur hennar á píanó, fiðlu og
celló, og þar var tónlistin stunduð
af ást og kappi. Og allt þetta fólk
stundaði tónlistina mcð músikgleði,
sem ég held, að maður hitti óvíða
fyrir annars staðar en í Vínarborg.
Eins og nærri má geta, var mikið
um opinher hljómleikahöld í l)org-
inni, og þangað komu allir lielzlu
hljómlistamenn heimsins á hljóm-
leikaferðum sínum. Borgin átti
mörgum fögrum hljómleikasölum á
að skipa, og fólkið streymdi þang-
að prúðbúið á kvöldin eða sunnu-
dagsmorgna lil að hlýða á þekkta
snilliuga leika á hljófæri eða stjórna
hljómsveitum.
Á sumrin, þegar veður var gott,
var hægt að heyra fagra tónlist úti
undir berum himni. Hljómleikar voru
þá oft haldnir í fegurstu skemmti-
görðum borgarinnar. Var þar bekkj-
um raðað fyrir áhcyrendur, settir
upp pallar fyrir hljómsveit og sóló-
ista og seldur aðgangur eins og að
hvcrjum öðrum hljómleikum. Og
nutu tónverkin sín ckki síður i svo
fögru umhverfi. En það kom auð-
vitað fyrir, að veðurguðirnir gerðu
hlustendum og leikendum grikk. Ég
minnist eins kvölds, cr liætta varð
hljómsveitarleik í miðju kafi, því
að það hafði skyndilega dimmt í
lofli, og dropar voru farnir að falla,
sem brátt urðu að ausandi rigningu,
svo að bæði hljómsveit og áheyr-
endur urðu hið skjótasta að leita sér
skjóls. En hljómleikunum var þá
haldið áfram innanhúss. — Oft var
leikin hin léttari Vínartónlist, sem
einnig hefur gert borgina svo l'ræga
og vinsæla, Vínarvalsarnir, hinir
töfrandi Straussvalsar, sem auðvitað'
hvergi cru leikuir eins og í Vínar-
borg, því að hverjir aðrir cn Vínar-
búar hafa hið rétta hljóðfall, sem
varla cr hægt að læra, en verður að
vcra í blóð borið. Hver kannast ekki
við valsinn „An dcr schönen blauen
Donau“, og hvcr hefur ckki lieillazt
al' honum? Það gerir auðvifað ckk-
ert lil og enginn liugsar nokkuð um,
að „hin fagra bláa Dóná“ er aldrci
blá. Ég hef séð hana bæði græna,
gráa og skollita, cn aldrei bláa, en
það gcrir ekkert til, hún cr fögur
fyrir því, Jjcgar maður horfir á hana
frá Kahlenberg cða Lcoi)oldsberg,
hæðum í útjaðri borgarinnar, og sér
hana liðast og renna, hæga og hrciða,
utarlega í borginni, og skilur það
vel, að Strauss gamli liafði gcrt liana
bláa og ódauðlcga með því að gefa
einum fegursta valsinum sínum nafu
eftir hcnni.
En maður þekkir ekki alla Vínár-
tónlist, cf maður þekkir ekki líka
gömlu, alþýðlegu sönglögin, sem
sungin eru við gítar og heurigenvín
á haustkvöldum, þegar Vínarbúar
leita uppi vínbændurna til að
skcmmla sér eina kvöldstund. Þessir
söngvar, sungnir á klingjandi Vínar-
mállýzku, geta oft verið hrífandi, og
í þeim er svo mikið af eðli þessa