blaðið - 22.11.2005, Blaðsíða 10

10 I ERLEMDAR FRÉTTIR
ÞRIÐJUDAGUR 22. NÓVEMBER 2005 blaðið
Kanna pynt-
ingar í Kína
Sérlegur fulltrúi Sameinuðu þjóð-
anna kom í gær til Kína til að kynna
sér hvernig staðið er að vistun fanga
og yfirheyrslum í landinu. Að und-
anförnu hafa nokkur mál komið
upp í Peking þar sem fólk hefur
verið ranglega sakfellt eftir að hafa
verið þvingað til að játa á sig glæpi.
Mannréttindasamtök hafa kvartað
yfir því að slík tilvik séu of mörg í
landinu. Manfred Nowak, fulltrúi
Sameinuðu þjóðanna, mun dvelja
í um tvær vikur í Kína og meðal
annars fara til Peking, Tíbet og
Xinjiang-héraðs í vesturhluta lands-
ins. Þá eru ennfremur á dagskránni
heimsóknir í fangelsi.
Kínverjar segja að þeir líði ekki
pyntingar eða þvingaðar játningar
og í sumar samþykkti kínverska
þingið frumvarp þar sem gert er
ráð fyrir að lögreglumönnum sem
pynti fanga í varðhaldi verði refsað.
Mannréttindasamtök hafa gagn-
rýnt dómstóla fyrir að kveða upp
geðþóttadóma og segja að yfirvöld
í Peking verði að taka alvarlega
skuldbindingar sinar um að ráðast
af hörku gegn pyntingum. ■
Sharon segir skilið
við Líkúdbandalagið
HyggSt stofna nýjan flokk ásamt nokkrum þingmönnum Líkúd-
bandalagsins ogfleirum. Nokkru fyrr hafði Sharon gengið áfund
forseta ogfariðfram á að þingyrði leyst upp og boðað til kosninga.
Ariel Sharon, forsætisráðherra
Israels, sagði í gær skilið við Líkúd-
bandalagið og lýsti því yfir að hann
myndi stofna nýjan stjórnmálaflokk.
Nokkru fyrr hafði hann gengið á
fund Moshe Katsav, forseta Israels,
og farið fram á að hann leysti upp
þing og boðaði til kosninga. Katsav
sagði að Sharon hefði sagt honum
að stjórnin væri óstarfhæf í því pólit-
íska andrúmslofti sem ríkti í land-
inu. Með afsögninni telja stjórnmála-
skýrendur að Sharon hafi hrundið
af stað pólitískum hræringum sem
eiga eftir að setja mark sitt á stjórn-
mál í ísrael næstu árin.
Nú þegar hafa að minnsta kosti 14
þingmenn Líkúdbandalagsins, þar
af fimm ráðherrar, gengið til liðs
við hinn nýja flokk. Sharon hefur
einnig leitað til háttsettra manna
úr Verkamannflokknum um að
slást í hópinn. Þar á meðal er nóbels-
verðlaunahafinn Shimon Peres sem
nýlega var velt úr sessi sem leiðtoga
flokksins.
Átti þátt í stofnun
Líkúdbandalagsins
Ariel Sharon, sem er 77 ára og fyrrver-
Ariel Sharon, forsætisráðherra
stofna nýjan stjórnmálaflokk.
skilið við Líkúdbandalagið og hyggst
andi herforingi í ísraelska hernum,
tók þátt í stofnun Líkúdbandalags-
ins snemma á áttunda áratugnum.
Ennfremur átti hann stóran þátt
í því að flokkurinn reis úr ösku-
stónni árið 1999 eftir að þáverandi
leiðtogi hans Benjamin Netanyahu
hafði tapað í almennum kosningum
í landinu. Netanyahu hefur verið
helsti keppinautur Sharons um leið-
togasætið í flokknum en hann hefur
verið mótfallinn brotthvarfi Israels-
manna af Gasasvæðinu sem Sharon
fyrirskipaði. ■
Leiðtogafundur Japana ogRússa:
ý komið
uxur.fai
General Motors
dregur saman
seglin
General Motors bílaframleiðandinn
mun segja upp um 30.000 starfs-
mönnum og loka eða draga veru-
lega úr starfsemi í 12 verksmiðjum.
Gert er ráð fyrir að um milljón færri
bílar verði smíðaðir á þessu ári en
því síðasta. Allar þessar aðgerðir
miða að því að draga úr kostnaði
um 7 miljarða Bandaríkjadala. Enn-
fremur hefur bílaframleiðandinn
gert samkomulag við verkalýðsfélög
sem gerir honum kleift að draga úr
heilsugæslukostnaði um sem nemur
3 milljörðum árlega. General Mo-
tors hefur átt í fjárhagserfiðleikum
að undanförnu og hefur tapað um
fjórum milljörðum Bandaríkjadala
það sem af er árinu. Þá hefur gengi
hlutabréfa í fyrirtækinu fallið um
meira en 40% og hefur það ekki
verið jafnlágt í 14 ár. g
Efnahagsleg tengsl
þjóðanna efld
Japanir samþykktu í gær að styðja
umsókn Rússa um aðild að Heims-
viðskiptastofnuninni. Leiðtogar
þjóðanna heita að vinna að því leysa
ágreining um landssvæði sem hefur
hamlað samskiptum þeirra í 60 ár.
Þá komust Vladimir Putin, forseti
Rússlands, og Junichiro Koizumi,
forsætisráðherra Japans, einnig að
samkomulagi um sameiginlegar
aðgerðir gegn hryðjuverkum og að
auka samvinnu á sviði orkumála,
samgöngu- og ferðamála. Fundur
leiðtoganna hófst í Tókíó á sunnu-
dag og lýkur í dag.
Gamall ágreiningur um landssvæði
Á fundi leiðtoganna var megin-
áherslan lögð á efnahagsleg tengsl
Megináhersla var lögð á efnahagsmál á fundi Vladimirs Putins, forseta Rússlands, og
Junichiros Koizumis, forsætisráðherra Japans.
þjóðanna sem leiðtogar þeirra telja
að muni greiða götuna fyrir því að
samkomulag náist í deilu um eign-
arhald á fjórum litlum og fábýlum
eyjum í Kuril-eyjaklasanum. Sú
deila kom í veg fyrir að þjóðirnar und-
irrituðu friðarsamninga sín á milli
við lok seinni heimsstyrjaldarinnar.
Sovéskar hersveitir lögðu undir
sig eyjarnar á lokadögum styrjald-
arinnar og hefur síðan verið deilt
um yfirráð þeirra. Eyjarnar eru
umluktar gjöfulum fiskimiðum og
einnig er talið að þar sé að finna
jarðgas.
„Við munum auka efnahagssam-
vinnu okkar enn frekar og styrkja
þar með gagnkvæmt traust þannig
að við getum síðar meir undirritað
friðarsamkomulag," sagði Koizumi
á sameiginlegum blaðamannafundi
með Putin. Sjálfur sagðist Putin
vera staðráðinn í að vinna að því
að leysa öll þau mál sem þjóðirnar
standi frammi fyrir. ■
Grímsbæ við Bústaðarveg • Ármúla 15 • Hafnarstræti 1061
600 Akureyri • Sími 588 8050. 588 8488.462 4010
emailr smartgina@simnet.is
„Engar samningaviðræður - sjálf-
stjórn" stendur skrifað á vegg í Prist-
ina, höfuðborg Kosovo-héraðs en
skiptar skoðanir eru um hvaða stöðu
héraðið mun hafa í framtíðinni.
Athisaari í
kynnisferð
til Kosovo
I gær var von á Martti Ahtisaari,
sáttasemjara Sameinuðu þjóð-
anna, til Pristina, höfuðborgar
hins umdeilda Kosovo-héraðs
í Serbíu. Athisaari mun dvelja
í tvo daga í Kosovo og meðal
annars funda með samninga-
nefnd undir forsæti Ibrahim
Rugova, forseta, og Bajram
Kosumi, forsætisráðherra.
Athissari sagði að markmið
ferðarinnar væri að kynna
sér skoðanir beggja aðila og
hvort grundvöllur væri fyrir
frekari viðræðum um framtíð
héraðsins. Tíminn verður svo
að leiða í ljós hvenær stjórn-
völd í Belgrad og Pristina geta
sest að beinum samningavið-
ræðum um hvort að héraðið,
sem nú er í umsjá Sameinuðu
þjóðanna, hljóti sjálfstæði eða
verði áfram innan landamæra
Serbíu. Kosovo er formlega enn
hluti af Serbíu en hefur verið
í umsjá Sameinuðu þjóðanna
og friðargæsluliða Atlantshafs-
bandalagsins í meira en sex
ár síðan hersveitir Slobodans
Milosevic þáverandi forseta
voru hraktar út úr hérðaðinu
í loftárásum bandalagsins.
Athisaari sem er fyrrver-
andi forseti Finnlands kom á
friðarsamningi við Milosevic
í júní 1999 eftir árásir NATO.
Hann hefur einnig í hyggju
að heimsækja Belgrad, Skopje
og Tirana í ferðinni.
Yfir 40 millj-
ónir HIV-
smitaðir
Árangur hefur náðst í barátt-
unni gegn útbreiðslu HlV-veir-
unnar í noklcrum ríkjum Afríku
samkvæmt nýrri skýrslu sem
Sameinuðu þjóðirnar kynntu í
tilefni Alþjóðaalnæmisdagsins
sem haldinn verður þann 1.
desember næstkomandi. Engu
að síður hafa 5 milljónir ný
smit verið skráð í heiminum
það sem af er ári og hafa þau
ekki verið jafnmörg síðan á
fyrstu árum faraldursins. Þar
með er fjöldi þeirra sem talið
er að séu haldnir sjúkdómnum
kominn yfir 40 milljónir. Þá
hefur sjúkdómurinn kostað 3,1
milljón manns lífið á árinu, þar
af rúmlega hálfa milljón barna.
Verslunartækni
Dragháls 4 110 Rvk
S:5351300
verslun@verslun.is
Handkörfur
1
Salatbar
Blómastandar
Kælar