blaðið - 21.03.2007, Blaðsíða 18

30 MIÐVIKUDAGUR 21. MARS 2007
blaöiA
neytendur
neytendur@bladid.net
Jafnréttisnefndum fjölgar
Þrjú af hverjum fjórum sveitarfélögum eöa 75% eru með jafnréttisnefnd eða
aðra nefnd sem er ábyrg fyrir jafnréttismálum samkvæmt upplýsingum frá
Jafnréttisstofu. Árið 2001 voru aðeins 30% sveitarfélaga með slíka nefnd.
Hættulegir lampar innkallaðir
Neytendastofa hefur innkallað hættulega lampa sem
seldir voru af Geymslusvæðinu ehf. (sölu varnaliðs-
eigna) á síðari helmingi síðasta árs. Lamparnir eru frá
varnarliðinu á Keflavíkurflugvelli og voru til dæmis
seldir í gamla Blómavalshúsinu við Sigtún í Reykjavík.
Skoðun Neytendastofu hefur leitt í ljós að af viðkom-
andi lömpum getur stafað hætta á raflosti.
Um er að ræða borðlampa en hugsanlega einnig stand-
lampa fyrir skrúfaðar perur. Lamparnir eru af mörgum
gerðum sem flestar eru illa eða ekki merktar nafni fram-
leiðanda eða vörumerki hans og gerðarmerkingu. Sum-
ar gerðir bera strikamerki merkt varnarstöðinni í Kefla-
vík („US Naval Air Station Keflavik Billeting").
Af lömpunum stafar hætta á raflosti enda eru þeir
gerðir fyrir amerískan markað og rafkerfi og henta ekki
hér á landi eða annars staðar í Evrópu. Peruhöldur lamp-
anna eru öðruvísi en í lömpum fyrir evrópskan markað
og af þeim sökum er leiðandi hluti perunnar (skrúfgang-
ur) snertanlegur við venjulega notkun til dæmis við peru-
skipti. Þessi hluti perunnar getur orðið spennuhafa og
því er hætta á raflosti við venjulega notkun lampanna.
Neytendastofa gerir reyndar fleiri athugasemdir við ör-
yggi viðkomandi lampa en þetta er sú alvarlegasta.
Ert þú að flytja innanlands?
Mundu að tilkynna um breytt heimilisfang þitt og altra
fjölskyldumeðlima á postur.is eða næsta pósthúsi. Einnig
þarf að tilkynna um breytt heimilisfang til Hagstofu ístands.
viðskiptabanka og allra sem senda þér bréf. Pósturinn sér
ekki um slíkar tilkynningar.
Áframsending er í boði fyrir þá sem flytja innanlands.
Almennar bréfasendingar sem stílaðar eru á gamla heimilis-
fangið eru þá áframsendar á nýja heimilisfangið.
Biðpóstur er í boði fyrir þá sem eru ekki heima hjá sér
tímabundið. Pósturinn þínn áframsendir á umbeðið pósthús
þar sem þú getur nálgast hann þegar þér hentar.
Sækja þarf um ofangreinda þjónustu á postur.is eða næsta
pósthúsi. Áframsendingargjald fyrir þrjá mánuði er 990 kr.
og mánaðargjald fyrir biðpóst er 580 kr.
Að sjálfsögðu er hægt að tilkynna um flutning án þess að
greiða þjónustugjald en þá mun áframsending ekki taka
gitdi og endursenda verður þau bréf sem berast á gamla
heimilisfangið.
Þjónustuver | sími 580 1200 | postur@postur.is | www.postur.is
Fasteignakaup Islendingar
eru ekki nógu meðvitaöir um
réttindi sín og skytdur þegar
kemur að fasteignakaupum.
Fólk í fasteignahugleiðingum
Brýnt að spyrja
réttu spurninganna
Mikilvægt er að fólk
sem hyggur á fast-
eignakaup þekki
vel rétt sinn og
skyldur og kunni
að spyrja réttu spurninganna að
mati Guðfinnu J. Guðmundsdótt-
ur, lögfræðings hjá lögmannastof-
unni Fasteignamálum. Guðfinna
hefur starfað við fasteignalögfræði
undanfarin ár og veitir meðal ann-
ars fasteignakaupendum ráðgjöf
og aðstoð.
„Ég býð fólki að koma í viðtal til
mín þar sem ég fer með því yfir
helstu atriðin þannig að fólk sé með
meira sjálfstraust í kaupunum. Það
veit hvað það á að spyrja um. Það
kann að lesa út úr söluyfirlitunum
vegna þess að það kemur yfirleitt
mjög lítið fram í söluyfirlitum. Þar
er ekkert um galla eða neitt slíkt,“
segir Guðfinna.
Meðal þess sem fólk þarf að gefa
gætur eru því atriði sem ekki eru til-
greind í söluyfirlitinu og þess vegna
er mikilvægt að fólk kunni að lesa á
milli línanna.
„Ef það kemur til dæmis ekkert
fram um að það sé búið að endur-
nýja lagnir þá liggur nokkuð ljóst
fyrir að það er ekki búið að endur-
nýja þær. Það fer mjög mikið eftir
aldri hússins hvað fer að koma á
tíma,“ segir Guðfinna.
Leita frekar aðstoðar eftir á
„Við bjóðum líka fólki aðstoð við
að mæta með því í kaupsamning-
inn eða aðstoð við tilboðsgerðina og
hvaða fyrirvara það þarf að gera því
að fólk áttar sig oft ekkert á þvi að
með samþykki kauptilboðs er kom-
inn á kaupsamningur,“ segir hún.
Að sögn Guðfinnu er nokkuð um
að fólk nýti sér þessa þjónustu. „En
við íslendingar erum yfirleitt meira
fyrir að leita okkur aðstoðar þegar
allt er komið í óefni hjá okkur," bæt-
ir hún við.
„Mín skoðun er sú að hægt væri að
koma í veg fyrir stóran hluta af þess-
um málum ef fólk væri meðvitaðra
um réttindi sín og skyldur þegar
það er að kaupa.“
Lögum samkvæmt hefur seljandi
upplýsingaskyldu gagnvart kaup-
anda og ber honum því að gera hon-
um góða og ítarlega grein fyrir öllu
sem hann veit um eignina. Hann
skal greina honum frá göllum og
getur seljandi verið gerður ábyrgur
fyrir því að bæta galla ef hann van-
rækir þessa upplýsingaskyldu.
Gallará húsnæði
Guðfinna segir einmitt að helstu
vandamál sem koma á hennar borð
tengist göllum á húsnæði. „Það er
af því að söluyfirlitið er ekki nógu
skýrt. Fólk fær ekki nógu góðar upp-
lýsingar um kaupin. Upplýsingar
eru ekki réttar eða ekki nógu góðar,“
segir hún og bendir jafnframt á að
vandamálin einskorðist ekki við
gamalt húsnæði.
„Fólk er líka að leita til okkar varð-
andi nýbyggingar vegna þess að það
er verið að draga afhendinguna þeg-
ar það er ekki búið að klára allt á
réttum tíma. Það er verið að draga
að ljúka frágangi á eignum. Það er í
rauninni svo flókið fyrir kaupendur
að framfylgja rétti sínum því að ef
seljandinn er ekki tilbúinn að fara
samningaleiðina þá þarf að fá dóm-
kvadda matsmenn og fara með mál-
ið fyrir dóm og þetta tekur eitt og
hálft ár,“ segir hún.
Gætir hagsmuna beggja
Samkvæmt lögum ber fasteigna-
sala að liðsinna bæði seljanda og
kaupanda og gæta réttmætra hags-
muna þeirra. Verður hann hugsan-
lega látinn sæta ábyrgð ef hann van-
rækir þær skyldur sínar. Guðfinna
er ekki sátt við þá tilhögun mála og
finnst þörf á því að lögunum verði
breytt. „í Danmörku er til dæmis
skylda að kaupandi sé með óháðan
sérfræðing með sér, lögmann eða
annan löggiltan fasteignasala. Þar
er það sagt í lögum að fasteignasali
geti ekki gætt hlutleysis," segir Guð-
finna J. Guðmundsdóttir að lokum.