Bændablaðið - 12.02.2009, Blaðsíða 6

6 Bændablaðið | fimmtudagur 12. febrúar 2009
Málgagn bænda og landsbyggðar
LEIÐARINN
LOKAORÐIN
Bændablaðið kemur út hálfsmánaðarlega. Því er dreift til allra bænda landsins og fjöl margra annarra er tengjast land búnaði.
Bændablaðinu er dreift ókeypis til þeirra er stunda búskap en þéttbýlisbúar geta gerst áskrifendur að blaðinu.
Árgangurinn kostar kr. 5.400 en sjötugir og eldri greiða kr. 2.400.
Bændablaðið er í eigu Bændasamtaka Íslands.
Bændablaðið, Bændahöll við Hagatorg, 107 Reykjavík. Sími: 563 0300 – Fax: 562 3058 – Kt: 631294-2279 –
Ritstjóri: Þröstur Haraldsson, ábm. th@bondi.is – Sími: 563 0375 – Blaðamenn: Erla H. Gunnarsdóttir ehg@bondi.is – Margrét Þ. Þórsdóttir mth@bondi.is –
Freyr Rögnvaldsson fr@bondi.is – Sigurður M. Harðarson smh@bondi.is – Matthías Eggertsson me@bondi.is
Auglýsingastjóri: Eiríkur Helgason eh@bondi.is – Sími: 563 0303 – Myndvinnsla og frágangur: Prentsnið ehf.
Netfang blaðsins (fréttir og annað efni) er bbl@bondi.is Netfang auglýsinga er augl@bondi.is Vefsíða blaðsins er www.bbl.is
Prentun: Landsprent ehf. – Upplag: sjá forsíðu – Íslandspóstur annast dreifingu blaðsins að mestu leyti. ISSN 1025-5621
Íslandssagan
hlýtur verðlaun
Eyrarrósin sem veitt er fyrir
merkilegt menningarstarf á lands-
byggðinni kom í réttan stað niður
að þessu sinni. Það er á engan
hallað þótt því sé haldið fram að
Landnámssetrið í Borgarnesi sé
eitthvert best heppnaða dæmið
um menningartengda ferðaþjón-
ustu sem komið hefur verið
upp hér á landi á síðustu árum.
Fyrir það eiga þau hjónin Kjartan
Ragnarsson og Sigríður M. Guð-
mundsdóttir allan heiður skilinn.
Starfsemin í Landnámssetr-
inu er fjölbreytt en eflaust á það
hvað stærstan þátt í að vekja
athygli og laða gesti að setrinu
hversu vel hefur tekist til með
þær leiksýningar sem settar hafa
verið upp á Söguloftinu. Eins og
vera ber er það helsta fornhetja
Borgarfjarðar, Egill Skalla-
grímsson, og hans fólk sem er í
forgrunni og snjallir leikarar hafa
fært áhorfendur nær þeirri sögu
sem Borgarfjörður getur státað
af. Ekki nóg með það heldur
hefur höfundur sýningarinnar um
Brák, Brynhildur Guðjónsdóttir,
sett fram athyglisverða kenningu
sem íslenskur fræðaheimur hefur
tekið eftir, sem sé að ástæða þess
hversu rík sagnahefðin er hér á
landi sé ekki vegna hins norræna
uppruna. Það er írska skáldaæðin
sem þar brýst fram og hún var
flutt yfir hafið af konum sem
komu oftar en ekki gegn vilja
sínum hingað til lands.
Næsta verk á dagskrá Sögu-
loftsins er ekki síður forvitnilegt
en þá ætlar Einar Kárason rithöf-
undur að túlka Sturlungu á sinn
hátt. Einar hefur leitað aftur í tíma
Sturlunga í skáldsagnagerð sinni
að undanförnu og það var á marg-
an hátt í fullkomnu samræmi við
atburði í þjóðlífinu að hann skyldi
fá bókmenntaverðlaunin fyrir
bók sína Ofsa um níðingsverkið
þegar bærinn að Flugumýri var
brenndur. Svona er sagan stöðugt
að minna á sig, að ekki sé sagt að
hún endurtaki sig.
Breyttur útgáfu-
dagur Bændablaðsins
Nú þurfa lesendur Bændablaðs-
ins að snúa eilítið upp á tímann
og venja sig við nýjan útgáfudag
því frá og með þessu tölublaði
kemur blaðið út á fimmtudögum
í stað þriðjudaga eins og verið
hefur um langa hríð.
Fyrir þessu eru ýmsar ástæður
sem einkum snúa að verklagi
og vinnutíma á ritstjórn, auk
hagræðingar í prentsmiðju.
Þriðjudagurinn var að því leyti
önugur að þá þurfti að ljúka
vinnslu blaðsins að mestu leyti á
föstudögum, svo beið efnið yfir
helgina þar til blaðið fór í prent-
un snemma á mánudegi. Nú er
lokið við blaðið upp úr hádegi á
miðvikudegi svo fréttir þess ættu
að vera talsvert ferskari en áður.
Tilgangur breytinganna er að
sjálfsögðu sá að bæta þjónustuna
við lesendur blaðsins. Vonandi
tekst það.
–ÞH
FRAMKVÆMDUM VIÐ nýja nautastöð
Bændasamtaka Íslands er lokið og hún hefur
formlega verið tekin í notkun. Fjölmenni
kom á opinn dag stöðvarinnar. Sérstakar
þakkir eru færðar bændum sem fjölmenntu
til hátíðarinnar. Heimsókn þeirra sýndi hve
kraftmikill áhugi er á starfsemi nautgripa-
ræktarinnar. Bygging á nýju nautafjósi er
eitt stórátakið sem ráðist hefur verið í til að
styrkja innviðina í faglegu starfi nautgripa-
ræktarinnar. Með tilkomu nýju aðstöðunnar
hefur rekstur BÍ sameinast á einum stað. Með
breyttum kröfum um aðbúnað nautgripa var
nauðsynlegt að ráðast í endurbætur.
Endurbætt skýrsluhaldskerfi hefur einn-
ig verið smíðað. Vafalaust er með það eins
og öll önnur tölvukerfi að þróun þess heldur
áfram. Þó framþróun verði er forsenda fyrir
innleiðingu á slíkum verkfærum alltaf gott
samband við Netið. Því miður hafa upp-
byggingaráform á háhraðatengingum ekki
gengið eftir. Þar er nokkur seinkun frá því
sem búið var að lofa dreifbýlisbúum. Sem
aftur verður til þess að markvissri notkun á
nútíma bústjórnartækjum seinkar.
Ástæða er til að hvetja bændur til þátttöku
í skýrsluhaldi. Í útfærslu á mjólkursamningi
eru nú lagðir fjármunir til þess að hvetja til
skýrsluhalds. Þá væri ekki úr vegi að taka
upp þráðinn og skoða sambærilegt skýrslu-
form vegna kjötframleiðslu á nautgripum.
Nauðsynlega vantar meiri og betri gögn til
að undirbyggja ráðgjöf í þeirri búgrein.
Þá hafa Bændasamtökin undanfarin ár
verið þátttakendur í samnorrænu starfi við
uppbyggingu á nýju fóðurmatskerfi, Norfór.
Þar er þróað enn eitt tækið til að gera bænd-
um kleift að nýta aðföng betur. En til að nýta
sem best kosti þess þarf að huga að öðrum
þáttum. Taka heysýna og greiningar á þeim
verða mikilvægur grundvöllur. Því verður
að komast í betra horf sá þáttur er snýr að
greiningu fóðursýna og upplýsingagjöf. Ekki
verður hjá því komist að taka alla þá ferla til
endurskoðunar svo árangur verði sem bestur.
Nautgriparæktarráðunautar og aðrir
starfsmenn BÍ í ræktunarstarfinu stóðu fyrir
vel sóttum námskeiðum á meðal kúabænda
sl. haust og fram yfir áramót. Lifandi skoð-
anaskipti beint við bændur eru nauðsynleg.
Nautastöðin á Hesti getur tekið á móti bænd-
um og öllu áhugafólki um nautgriparækt
og landbúnað. Við hönnun hennar var sér-
staklega horft til þess að geta aukið sýnileika
starfseminnar og veitt góða þjónustu.
Þessi uppbygging er eðlileg í ljósi
þeirra miklu breytinga sem nautgriparækt-
in hefur tekið á undanförnum árum. Ekki
leikur vafi á því að efling á faglegu starfi
Bændasamtakanna í nautgriparækt getur og
á að leggja grunn að góðum búrekstri bænda.
Þannig verður öll starfsemi á vegum bænda
að vera í stöðugri mótun og endurskoðun.
Tilgangurinn er að hún komi félagsmönn-
um BÍ, bændum, að sem mestum og bestum
notum. Rétt eins og td. Bændablaðið er gefið
út sem málgagn bænda og á að bera fram
hagsmuni þeirra fyrir lesendur sína.
NÚ HEFUR sest ný ríkisstjórn að völdum.
Við embætti landbúnaðarráðherra hefur
tekið Steingrímur J. Sigfússon. Fráfarandi
landbúnaðaráðherra Einari K. Guðfinnsyni
er þakkað samstarf undanfarinna ára.
Steingrímur hefur áður gegnt embættinu og
situr nú líka sem fjármálaráðherra. Verkefni
nýrrar ríkisstjórnar eru ærin og honum fylgja
góðar óskir í starfinu. Þessu stjórnarsamstarfi
er ætlaður lítill tími fram að kosningum.
Við þær aðstæður sem nú eru í þjóðfélag-
inu þurfa bændur ekki á því að halda að gefa
eftir af afurðaverði. Miklar aðfangahækk-
anir, skerðing búvörusamninga og önnur
inngrip í rekstraraðstæður sverfa verulega
að afkomu bænda. Garðyrkjubændur hafa
rækilega vakið athygli á kostnaðarhækkun á
raforkukostnaði. Enn er beðið eftir áburðar-
verðinu. Það er bændum – og afurðastöðvum
þar sem það á við – umhugsunarefni hvernig
hlutur bænda er í þessu ástandi. Gæta þarf
sanngirni, en veita aðhald og bændur verða
að muna að engir aðrir en þeir sjálfir, hver
og einn, mega gæta þessara hagsmuna. Þar
verður að standa vaktina. HB
Ný nautastöð
Ríkisstjórnar-
skipti
Pekka Pesonen, finnskur fram-
kvæmdastjóri evrópsku bænda-
sam takanna COPA-Cogeca, heim -
sótti Ísland í byrjun febrúar og hélt
erindi á fundi Sam fylk ingarinnar
um Evrópu sam bandið og íslensk-
an landbúnað. Hann heimsótti
einnig Bændasamtökin sem eiga
aðild að COPA og átti fund með
forsvarsmönnum þeirra.
Pesonen sagðist ekki vera kom-
inn til Íslands til þess að hafa áhrif
á það hvort Íslendingar sæktu um
aðild að Evrópusambandinu eður
ei, það væri ákvörðun Íslendinga
sjálfra. Hins vegar benti hann á að
ef til umsóknar kæmi væri ákaflega
brýnt að stjórnvöld gleymdu ekki
hagsmunum landbúnaðarins í aðild-
arviðræðunum, það myndi reynast
þjóðinni dýrt.
Samtök 15 milljóna bænda
Höfuðstöðvar COPA-Cogeca eru í
Brussel og meginstarfsemi þeirra
er að stunda lobbíisma á vettvangi
Evrópusambandsins og vera stjórn-
endum ESB til ráðgjafar í landbún-
aðarmálum. Þótt Pesonen sé Finni
vildi hann ekki láta hafa mikið
eftir sér um finnskan landbúnað og
afdrif hans í ESB, hann væri tals-
maður allra aðildarfélaganna í álf-
unni, 60 bændasamtaka og 35 sam-
vinnusamtaka í landbúnaði.
COPA eru regnhlífarsamtök evr-
ópskra bændasamtaka. Þau voru
stofnuð árið 1958 og telja innan
sinna vébanda um 15 milljónir
bænda sem vinna í fullu starfi eða
hlutastarfi að landbúnaði. Cogeca
eru hins vegar samtök 40.000 sam-
vinnufélaga í landbúnaði. Þessi
samtök sameinuðust undir einni
yfirstjórn árið 1962 en kjósa samt
hvor sinn forsetann.
Erfiðar spurningar
Á fundinum með forystumönnum
BÍ ræddi Pesonen um stöðu land-
búnaðarmála í ESB og sagði meðal
annars að COPA-Cogeca væru and-
víg þeirri þróun sem nú er í gangi
varðandi breytingar á stuðningi
ESB við landbúnað, þ.e. að fjar-
lægjast framleiðslutengdan stuðn-
ing en taka í staðinn upp greiðslur á
land, gripi og til byggðamála. Hins
vegar gætu samtökin ekki breytt
stefnu ESB svo þau beittu sér að
því að laga sig að henni.
Hann sagði eitthvað á þá leið að
samtökunum líkaði ekki að styrkir
sem gagnast ættu landbúnaði rynnu
til annarra en bænda. Hins vegar
væri það erfið spurning hvort rétt
væri að beita sér gegn því að bænd-
ur, sem hætta að starfa við landbún-
að og snúa sér að öðru, nytu styrkja
til þess.
Töluverðar umræður urðu um
stuðningskerfi landbúnaðarins og
lagði Pesonen áherslu á að hvort
sem Ísland yrði aðili að ESB eður
ei væri mikilvægt að halda því fyr-
irkomulagi að styrkirnir renni til
bænda en ekki til fyrirtækja í land-
búnaði. Stuðningurinn væri ætlaður
bændum en ekki iðnfyrirtækjum,
jafnvel þó þau séu í eigu bænda og
samtaka þeirra.
–ÞH
Pekka Pesonen framkvæmdastjóri COPA-Cogeca
Forystumaður evrópskra bænda í heimsókn á Íslandi
Pekka Pesonen útskýrir starfsemi ESB fyrir Jóni Baldvin Hannibalssyni á
Evrópufundi Samfylkingarinnar. Mynd │TB