Fjarðarpósturinn - 03.12.1987, Page 14

14
FJARÐARPÓSTURINN
„BÆR í BYRJUN ALDAR“
endurútgefin af Skuggsjá
Árið 1967 gaf Magnús Jónsson,
minjavörður, út bók sem hann
nefndi BÆR í BYRJUN ALDAR,
og fjallaði um byggð í Hafnarfirði
í byrjun þessarar aldar, eða nánar
tiltekið árið 1902. Magnús hand-
skrifaði texta bókarinnar og birti
auk þess fjölmargar ljósmyndir af
fólki og húsum í bænum frá þessum
tíma. Hér var að sjálfsögðu um að
ræða heilmikinn fróðleik og ómet-
anlega heimild um íbúa bæjarins og
híbýli þeirra á upphafsárum aldar-
innar. Það fór líka svo að bók
Magnúsar vakti athygli og seldist
fljótlega upp. Svo fór einnig um
aðra útgáfu bókarinnar sem kom út
árið 1970, og hefur bókin verið ófá-
anleg um nokkurt skeið. En nú hef-
ur Bókaútgáfan SKUGGSJÁ
ákveðið að gefa „Bæ í byrjun ald-
ar“ út á nýjan leik og af því tilefni
báðum við Magnús Jónsson um að
rifja upp tilurð bókarinnar.
„Mér finnst sjálfum hálfhjákát-
legt að miða þetta einkum við árs-
lok 1902, í stað þess að miða það við
aldamótin, en þar er því til að svara
að það sem fyrst hvatti mig til þessa
verks var kort af Hafnarfirði sem
mér barst í hendur. Þetta er grunn-
flatarteikning þar sem hver bygging
er sýnd sem örlítill svartur ferhyrn-
ingur og matjurtagarðar sýndir sem
skástrikaðir fletir. I hornunum
stendur að þetta sé mælt 1902, en
teiknað 1903.
Fljótlega fór ég að koma með til-
gátur, sem að ég bar undir móður
mína, um hvaða byggingu hver fer-
hyrningur táknaði. Þótt móðir mín,
Halla Magnúsdóttir, væri ekki inn-
fæddur Hafnfirðingur, var hún
komin hingað á barnsaldri með for-
eldrum sínum og hún var mjög
minnug.
Skrif frá mér um þetta birtust svo
í jólablöðum Alþýðublaðs Hafnar-
fjarðar 1958 - 59 og 60, en miklu
ítarlegra var það þegar það kom út
1967 sem bókin BÆR í BYRJUN
ALDAR. Þar voru líka myndir af
húsráðendum og af nokkrum hús-
um, en myndirnar komu skýrar út í
útgáfunni frá 1970.
Þessar útgáfur báðar seldust
fljótlega upp og nú er ætlunin að
þetta komi í þriðja sinn sem bók, en
nú gefur Skuggsjá út. Þetta verður
fullkomnara en áður, m.a. lagði Jó-
hannes Oliversson í það mikla verk
að vélrita upp öll nöfnin og koma
þeim í stafrófsröð með tilvísun um
hvar í bókinni hvern einn er að
finna. Þetta held ég að hljóti að
vera fagnaðarefni fyrir grúskara“
Við þökkum Magnúsi fyrir upp-
lýsingarnar og hvetjum þá sem ekki
eiga eldri útgáfurnar af „Bæ í byrj-
un aldar“ að tryggja sér nú eintak
af þessu merka heimildarriti.
Verður bitaboxið óþarft
í framtíðinni?
Matur í sjálfhit-
andi dósum
Verslunin Kostakaup á Reykja-
víkurveginum hefur hafið sölu á til-
búnum réttum í sjálfhitandi dósum.
Dósirnar eru tvöfaldar og í milli-
rúmi er komið fyrir kolefnissam-
bandi sem hitar dósina upp á um
það bil 10 mínútum. Lokið er tekið
af dósinni. Við það verður kolefnis-
sambandið virkt og innihald dósar-
innar verður að heitri máltíð.
Nokkrir réttir eru fáanlegir í þess-
um umbúðum og bragðaði blm.
Fjarðarpóstsing kalkún í karrí hjá
verslunarstjóra Kostakaups.
Þessar umbúðir geta skapað mik-
il þægindi, sérstaklega fyrir þá sem
eru á ferðalögum eða eru að vinna
úti og hafa ekki aðstöðu til að nálg-
ast heitan mat. Bitaboxið virðist því
verða óþarft í framtíðinni.
JÓLAFÖNDURí
LÆKJARSKÓLA
12. DESEMBER
Laugardaginn 12. desember
nk. gengst Foreldra- og kenn-
arafélag Lækjarskóla fyrir jóla-
föndri með nemendum skólans.
Stjórn félagsins vill hvetja sem
flesta foreldra að mæta í skól-
ann með börnum sínum þennan
dag, kl. 14, og taka þátt i þessum
skemmtilega þætti jólaundir-
búningsins.
Gvendur gaflari skrifar:
Um áróður og gott hugarfar
Fyrir skömmu fór undirritaður, Gvendur gaflari, nokkrum orð-
um umfjáröflunarleiðirhinnaýmsu félagasamtaka. Þæraðferðir
eru vægast sagt fjölskrúðugar og af mörgu tagi, meinlausar
flestar, sumar hvimleiðar en mismunandi árangursríkar eins og
gefur að skilja. Sumar fjáröflunaraðferðirnar eru svo frumlegar
að þær hljótaað vekjaathygli eins og að trillabaðkerinu úr Borg-
arnesi til Reykjavíkur sællar minningar.
Vegna þess að minnst var á peru- og jólapappírssölu með þvl
að knýja dyra, þá sendi Lionsmaður kveðjur til Gvendar gaflara
og var ekki sáttur við að þessi söluaðferð skuli vera gagnrýnd.
Það breytir ekki skoðun Gvendar gaflara. Öll sala I heimahúsum
er hvimleið þótt hún sé orðin of algeng með alls konar varning.
Það er gengið I hús til að selja jólakort, trúarrit, gulrófur, egg og
jafnvel frystar rækjursvo að eitthvað sé nefnt. Um góðan tilgang
þarf ekki að efast, en góður árangur af sölumennskunni segir
ekki alla söguna. Sjálfur hef ég látið til leiðast að kaupa eitt og
annað jafnvel, jóladagatal fyrir skömmu, líklega af Lionsmanni,
þóslíksölumennskaþyki mérheldurhvimleið vegnaþesshve al-
menn hún er orðin.
Þaö þarf enginn að efa góðan tilgang, og undir það get ég tek-
ið með Lionsmanni að sjúkir og hrjáðir eru margir en liklega er
kominn tlmi til að breyta um söfnunaraðferðir.
Ekkert færmig heldurtil að breytaþeirri skoðun minni að mér
finnst hinar klassísku myndir, þarsem afhendingarathafnir fara
fram af gefendum og þiggjendum, eru heldur hégómlegar, en
skaðlaust er þetta með öllu. Leitt að Lionsmanni skuli sárna
þessi athugasemd min, en vart má við því gera þó ekki hafi allir
sömu skoðanir á málefnum og athöfnum.
Aðeins örfáum dögum eftirað skrifað varum söfnunaraðferðir
til styrktar góðum málefnum leit dagsins Ijós nýstárleg og
óvenjuleg áróðurs- og fjáröflunarleið. Ekið var með barnavagna
frá Reykjavik til Selfoss með vænan skammt af smokkum eða
verjum til að vekja athygli á hinum válega sjúkdómi, eyðni. Ný-
stárleg og jafnvel brosleg áróðursaðferð sem vonandi hefur lika
verið ábatasöm fyrirmarkvert málefni. Allavegavakti uppátækið
nokkra athygli.
Ekki er þó hægt að slá því föstu að þeir hafi verið stórtækastir
kaupendur sem brýnast þurfa á þessum bráðnauðsynlega varn-
ingi að halda. Hætt er því við að eitthvert magn af marg um-
ræddum smokkum hafi lent, notaðir eða ónotaðir, í Ölfusá að
leiðarlokum, því ekki er víst að greiðviknir og áhugasamir kaup-
endur, unnendur góðs málefnis, hafi viljað verða staðnir að því
að ganga með þessar varúðarráðstafanir upp á vasann, hafi not-
kun dregist. Ölfusá er þvl líklegur geymslustaður fyrir notaðan
og ónotaðan varning af þessu tagi sem auk þess virðist I fljótu
bragði þagmælskan sjálf.
Ég sé fyrir mér laxveiðimenn næstasumars á bökkum Ölfusár
I tregfiski draga úr botni minningaráróðursherferðar góðgjarnra
manna sem enn einu sinni minna á vágestinn eyðni. Þetta er þvi
að líkindum varanlegur áróður. „ ,. .
Gvendur gaflari.