Fjarðarpósturinn - 15.09.2011, Side 6

6 www.fjardarposturinn.is Fimmtudagur 15. september 2011
Helga Þráinsdóttir lækna­
nemi, Magnús Árni Magnússon,
fv. rektor á Bifröst og eigin­
mað ur forseta bæjarstjórnar og
Skarphéðinn Orri Björnsson,
fv. varabæjarfulltrúi verða
fulltrúar Hafnarfjarðar í spurn­
ingaþættinum Útsvari.
Karl mennirnir koma nýir inn
í liðið en þess má geta að
Skarp héðinn Orri keppti í liði
Flensborgar í Gettu betur fyrir
mörgum árum síðum þegar
liðið komst í sjónvarpskeppnina.
Liðið hittist í fyrsta sinn í
Bungalowinu á mánudag og
stillti saman strengi sína og
bæjarstjóri færði þeim bókagjöf.
Hófu keppendur æfingar,
stað ráðnir í að standa sig vel í
keppninni á föstudagskvöld.
Deilan um fiskimiðin brimar
stöðugt á eyrum landsmanna og
ákall um sérstakt auðlinda­
ákvæði í stjórnarskrá sterkt. Þó
þjóðareign á fiskimiðunum sé
áréttuð í fyrstu grein fiskveiði­
stjórnunarlaga hefur yfirstjórn
þessara mála verið annarsstaðar.
Einstaka ráðherra hefur haft
breytingar að mark­
miði sínu en ávallt
hefur slíkum þreif ing­
um verið hrundið.
Sam hliða fær þjóðin
reglu legar til kynn­
ingar um hagkvæmni
sjáv ar útvegsins og
allar breytingar á
ríkjandi fisk veiði­
stjórn unar kerfi sagðar
skaðlegar. Samt blasir
annað við fólki. Nægir að nefna
geigvæn legar skuldir sjáv ar­
útvegsins, yfirveðsetningu,
af skriftir, sjálf töku, byggða­
röskun og yfirráð annarra en
réttkjörinna stjórn valda yfir
sjávarauðlindinni.
Ágreiningur um auðlinda­
ákvæði var því enginn í stjórn­
lagaráði og fór svo að neðan­
greint ákvæði var samþykkt
með 23 atkvæðum, tveir sátu
hjá.
34. gr. Náttúruauðlindir
Auðlindir í náttúru Íslands,
sem ekki eru í einkaeigu, eru
sameiginleg og ævarandi eign
þjóðarinnar. Enginn getur feng­
ið auðlindirnar, eða réttindi
tengd þeim, til eignar eða var­
anlegra afnota og aldrei má
selja þær eða veðsetja.
Fyrsta málgreinin áréttar
ævar andi þjóðareign allra nátt­
úru auðlinda og bann við sölu
og veðsetningu. Þetta gild ir þó
ekki um auðlindir sem eru í
einkaeigu, t.d. vötn, ár, eignar­
lönd eða landsævi. Slíkt nýtur
eignaréttarverndar og ekki hægt
að taka eignarnámi nema fullar
bætur fáist fyrir. Rétt indi tengd
auðlindum getur enginn eignast
né varanleg afnot. Ein mitt þetta
síðastnefnda er þungamiðja
deil unnar um fiskimiðin.
Afstaða stjórnlagaráðs er sú að
koma í veg fyrir árlega áskriftar­
úthlutun að auðlindum og færa
nýtingarréttinn í átt til
markaðssjónarmiða.
Með því vill ráðið
tryggja að þjóðin njóti
afraksturs auðlinda
sinna án milligöngu
sem og hins að varð­
veita óskorað umboð
þjóðkjörinna stjórn­
valda þegar kemur að
ákvarðanatöku tengdri
auðlindanýtingu.
Til auðlinda í þjóðareign
teljast náttúrugæði, svo sem
nytjastofnar, aðrar auðlindir
hafs og hafsbotns innan
íslenskr ar lögsögu og upp­
sprettur vatns­ og virkjunar­
réttinda, jarðhita­ og náma­
réttinda. Með lögum má kveða
á um þjóðareign á auðlindum
undir tiltekinni dýpt frá yfir­
borði jarðar.
Önnur málsgrein skýrir sig
sjálf, tiltekur hvaða auðlindir
teljast í þjóðareign og markar
þannig undirstöður lífskjara
framtíðarinnar.
Við nýtingu auðlindanna skal
hafa sjálfbæra þróun og
al manna hag að leiðarljósi.
Stjórnvöld bera, ásamt þeim
sem nýta auðlindirnar, ábyrgð
á vernd þeirra.
Þriðja málsgreinin er áminn­
ing um að engin auðlind er
ótæmandi og haga ber nýtingu
samkvæmt því.
Stjórnvöld geta á grundvelli
laga veitt leyfi til afnota eða
hagnýtingar auðlinda eða
annarra takmarkaðra almanna­
gæða, gegn fullu gjaldi og til
tiltekins hóflegs tíma í senn.
Slík leyfi skal veita á jafn­
ræðisgrundvelli og þau leiða
aldrei til eignarréttar eða
óafturkallanlegs forræðis yfir
auðlindunum.
Fjórða málsgreinin fjallar um
nýt ingarleyfi auðlinda og
úthlut un þeirra. Í fyrsta lagi skal
þess gætt að slík leyfi séu veitt
á jafnræðigrundvelli, þessa var
ekki gætt í árdaga kvótakerfisins
enda oft kallað gjafakvótakerfið.
Auðlindagjald eða leiga er
áskilin sem á að tryggja ríkinu
markaðsverð fyrir afnotin á
hverjum tíma. Í dag eru tveir
verðmiðar í gangi fyrir afnot
fiskimiðanna, eitt fyrir handhafa
aflaheimilda, annað fyrir þá
sem af þeim leigja. Mis mun­
urinn er margfaldur og sér
ríkiskassinn af þeim tekjum.
Tímamörk afnota eru loks
afmörkuð en vitaskuld eru þau
misjöfn eftir atvinnugreinum,
gætu talist í vikum í útgerð en
áratugum í virkjanagerð.
Tillögur stjórnlagaráðs í
auðlindamálum eru skýrar og
miða að því að þjóðin endur­
heimti aftur yfirráðaréttinn yfir
fiskimiðunum sem og tryggja
hag hennar hvað aðrar auðlindir
varðar. Öllum er ljóst að stjórn­
völd hafa ekkert taumhald á
þessum málaflokki og æ ofan í
æ gerð afturreka með sín
stefnu mál. Tillögurnar tiltaka
ekki nákvæmlega hvernig
auðlindastjórn skuli háttað yrði
henni breytt og er það vísvitandi
gert. Stjórnlagaráð gerir hins­
vegar rammatillögu um auð­
lindalöggjöf sem byggir á leið­
réttingu framtíðarskipan þess­
ara mála, leiðréttingu sem
miðar að heildarhagsmunum.
Höfundur er læknir og fyrr um
fulltrúi í stjórnlagaráði.
Fróðleikur um tillögu að nýrri stjórnarskrá – 5 af 10
Auðlindaákvæði í nýrri stjórnarskrá
Lýður
ÁrnasonUpplýs ingar gefur Guðrún H. Eir ík sdótt ir,
íþróttakennari í s íma: 897 5395
eft ir k l . 15.00
Vatnsleikfimi
Get bætt við nokkrum
konum á haustönn.
Kennt er í sundlaug DAS
á Hrafnistu í Hafnarfirði.
Kennsla verður á þriðju- og
fimmtudögum kl. 18.00 - 18.50.
Æfa sig fyrir Útsvar
Tveir nýir keppendur í liði Hafnarfjarðar
Bæjarstjóri færði hverjum
þeirra bókin um Hrafna­Flóka
Skarphéðinn Orri, Helga og
Magnús Árni.
Fimleikafélagið Björk
Klifur
www.fbjork.is/klifurdeild
Íþróttamiðstöðin Björk, Haukahrauni 1
Það eru nokkur laus pláss
í vetur í byrjendahópa
fyrir yngri og eldri iðkendur.
Fjölbreytt og styrkjandi íþrótt þar sem
allir fá að njóta sín.
Nánari upplýsingar
hjá yfirþjálfara deildarinnar
Sjöfn Jónsdóttur í síma 867 8906
Lj
ós
m
.:
G
uð
ni
G
ís
la
so
n
Skógræktarfélag Hafnar­
fjarðar efnir til gróður setningar­
dags á laugardaginn kemur, 17.
september, í Vatnshlíð við
Hval eyrarvatn milli kl. 10 og
14.
Félagið óskar því eftir sjálf­
boðaliðum en gróðursett verður
í nýjan minningarreit um hjónin
Hjálmar R. Bárðarson f.v. sigl­
ingamálastjóra og Else S.
Bárðar son. Hjálmar var mikill
áhugamaður um náttúru Íslands
ekki hvað síst fugla. Meðal
ann ars verða gróðursettir berja­
runnar, reynitré og fleiri teg­
undir sem hafa sérstakt gildi
fyrir fugla.
Öllum er velkomið að mæta
og taka þátt. Er það ósk félags­
ins að sem flestir sjái sér fært að
mæta og taka þátt í þessu upp­
byggilega verkefni.
Mæting er við Sandvíkina við
Hvaleyrarvatn. Verkfæri verða
á staðnum.
Nánari upplýsingar eru veittar
í síma félagsins 555 6455.
Gróðursetningardagur
í Vatnshlíð
Minningarreitur um Hjálmar R. Bárðarson og frú