Prentarinn - 01.09.1999, Qupperneq 19

Þýtt og endursagt: ÓIEm
Næstu uppfærslur með mis-
munandi bæklinga og skýrslur lfta
út fyrir að heppnast ágætlega.
InDesign leiðréttir sjálfvirkt liti
og form. Samt er einstaka sinn-
um, að textinn, sem virðist í lagi í
Quark, getur ekki verið í því
textasvæði sem InDesign skapar,
og svo er líka vandamál með
orðaskiptingamar í ensku útgáf-
unni minni. Þetta þýðir jú að um-
brotið verður ekki alveg eins það
upprunalega var. Og skipun eins
og „nýr textadálkur" í Quark er
ekki heldur uppfærður rétt.
Þannig krefst það dálítillar handa-
vinnu að Iaga til verkefni sem eru
flutt úr Quark yfir í InDesign.
Bæklingur með meira en 2 síð-
ur í opnu - t.d. 12 síðna harmon-
ikkubrot gert með stökum síðum
- gengur ekki heldur nógu vel. í
þessu tilfelli meðtekur InDesign
ekki sex síður samsíða í opnu, en
skapar þess í stað fleiri opnur sem
að sjálfsögðu er þá ekki pláss fyr-
ir. Þetta er dálítið skrýtið af því
að það er hægt að gera svona
harmonikkubrot í InDesign. Það
er þó ekki eins auðvelt og í Quark
með „Draga“ og „Sleppa“.
En uppfærslumar eru samt að
mestu leyti í lagi, þar sem við
opnum gömul skjöl mest til gefa
sýnishorn af nýju verkefni. I þeim
tilfellum höfum við jú full not af
hönnun, litum og lögun.
Útlits eða teikniforrit
Nú verður það spennandi - því
að nú gerum við tilraunir. Það
verður þó ekki nákvæm skoðun á
öllum aðgerðum - til þess er for-
ritið alltof fjölhæft. Og það eru
örugglega aðgerðir til, sem ég í
þessari skoðun hef ekki uppgötv-
að. En ég veit líka að hrifningin
eykst með þjálfuninni.
En það eru nokkur atriði sem
koma einkennilega fyrir sjónir. f
fyrsta lagi líkist forritið Illustrator
með mörgum sömu valmyndun-
um og litaspjöldum. Og það kem-
ur líka í ljós að ég get einfaldlega
afritað Illustrator-skjal yfir í
InDesign og unnið með það þar
áfram, þ.e.a.s. ef ég þá ekki vel
að teikna beint í InDesign, þar
sem eru öll algengustu teikniverk-
færin, m.a. samsetning svæða
„compound path“, en að sjálf-
sögðu ekki hin sérhæfðari verk-
færi og filterar í Illustrator.
Hér er því brugðið út af vanan-
um með því að teikni- og hönn-
unarforrit séu samhæfð - og þar
að auki með óendanlegum afturá-
bakfærslum „undo“!
Að geta unnið í þrepum (layer)
hefur tilfinnanlega vantað í Qu-
arkinn í mörg ár, og það er orðið
að venju að klikka sig niður
gegnum mynd- og textasvæði af
mikilli leikni. Þrepin gera vinn-
una fyrst og fremst léttari - en
það hefur krafist mikillar reynslu
að skapa rétta umgjörð reita í Qu-
ark.
En þrepin gefa ýmsa mögu-
leika, t.d. að gera breytilegar þýð-
ingar í sama skjali. Hugsanlegar
hönnunartillögur er hægt að
geyma í sjálfstæðum þrepum og
gefa þannig möguleika á alls kon-
ar tilbrigðum. Og svo er hægt að
gera orginalsíðu InDesign þannig,
að það er hægt að leggja þá til-
lögu sem varð fyrir valinu ofan í
frummyndina.
Fleiri gluggar
Enn annað, sem er tekið með
frá teikniforritinu, er möguleikinn
að hafa marga glugga með sama
skjalinu opna samtímis. Hugsið
ykkur hvað mikill tími hefur farið
í að „zooma“ inn og út endalaust.
Hér get ég haft yfirlitsmynd og
líka hlutamyndir af verkefninu
samtímis á skjánum. Og það sem
er enn betra er að ég get haft yfir-
litsmyndina alveg hreina - án
hjálparstrika og þess háttar.
Fljótandi valgluggar eru líka
kafli út af fyrir sig. Ef allir val-
gluggar eiga að sjást samtímis
verður skjárinn að vera stilltur á
600x800 upplausn (pixel). Sem
betur fer getur maður sjálfur
skipulagt og myndað hópa - eins
og í Photoshop og Illustrator.
Teiknimöguleikarnir og frjáls
notkun texta/myndsvæða (sem
auðvelt er að breyta forminu á)
gerir það að leik einum að skapa
spennandi auglýsingar, forsíður
og önnur krefjandi einnar síðu
verkefni.
En hvernig geng-
ur þá með vinnslu á
blöðum, skýrslum og bókum, sem
frá byrjun krefst mikilla afkasta
við meðhöndlun á texta. Hér er
þó Quark afkastamikill. Með
notkun á „express-forme“ er sótt-
ur texti sem síðan rennur inn á
síðurnar - sem Quark sjálfvirkt
setur upp - í réttu formi með að-
stoð mjög einfaldra typografískra
skipana. Eg get ekki ennþá séð að
þetta sé hægt í InDesign. Ég verð
sjálfur að setja upp þann fjölda
síðna, sem ég held að bókin
verði. Þar næst verð ég handvirkt
að tengja allar síðurnar saman -
og að síðustu verð ég svo hand-
virkt að gefa typografísku skipan-
irnar. Það er reyndar hægt að
forma textann áður en hann er
sóttur, en ekki með jafneinföldum
hætti og unnt er í Quark.
Aftur á móti virðist InDesign
hafa sterkar hliðar þegar skapa á
fallegar typografiskar myndir. Það
er sjónræn (optísk) jöfnun „juster-
ing“ á textablokkum, svo að t.d.
bandstrik í enda línu hafnar örlít-
ið aftar en sjálf blokkin o.s.frv.
InDesign „marglínuraðarinn“
(multiple-line-composer) jafnar
heila kafla svo að þeir sýnast sem
ein heild. Sjónræn „stafþjöppun“
(keming) virðist ráða við lang-
flesta galla „bpffers", sem letrum
geta fylgt.
Skráaflutningur
Geymslu- og flutningseigin-
leikamir gera ráð fyrir PDF,
HTML og EPS. Með EPS-format-
inu verða til stakar síður, og þær
er að sjálfsögðu hægt að vinna
áfram t.d. í Illustrator, en hentar
samt best fyrir lítil verkefni þar
sem „tengsl“ (links) rofna.
HTML-skjöl em með hjálp
taflna, þrepa og „Cascading
StyleSheets“ mjög sambærileg
InDesign-skjalinu, en ættu að not-
ast við mjög smá verkefni - því
annars krefst það mikillar uppröð-
unar á myndum og skipunum.
Venjurnar
I tengslum við þessa prófun á
forritinu hef ég gert nokkur verk-
efni, en að sjálfsögðu með Quark-
vanann í fingrunum. Það tekur
alltaf smátíma að venjast nýjung-
um. Nú er ég kominn með forrit
sem hefur marga kosti sem ég hef
saknað í Quark. Og nokkrir kost-
irnir koma á óvart eins og til
dæmis að koma teiknimöguleik-
unum inn í umbrotsforritið.
Ég hlakka til að fá dönsku út-
gáfuna fullgerða og vona að hún
skili mesta hraða. En ég sakna
Quark-lyklaborðsleiðanna.
Og svo vona ég, - með mína
takmörkuðu reynslu - að mér hafi
yfirsést sá búnaður sem á að nota
við mikinn texta.
Ps. Lágmarkskröfur um búnað:
Intel Pentium II; Windows 98 eða
Windows NT 4.0 með pakka
4; 48 Mb vinnsluminni; laust
pláss á harðdiski 75 Mb.
Til útprentunar: PostScript II
Netfang: http://www.adobe.com/
Það eru margir teiknimöguleikar í
InDesign. Hér eru útlínugerðir stafir
settir saman og svo eru þeir notaðir
sem myndsvæði.