Dagfari - 01.02.1979, Blaðsíða 20

20
Rafn Gudmundsson:
ISLAND GEGN NATÓ
Það er ekki langt síðan forseti Banda-
ríkjanna hét Johnson. Hann er nú dauður
og flestum gleymdur þótt hann sé einn af
mestu illvirkjum okkar tíma. Hann tók
hundinn sinn upp á eyrunum og varð
frægur af en lét ekki þar við sitja, hann lét
með köldu blóði myrða tugi af ekki hundr-
uð þúsunda varnarlausra Víetnama og
varð af enn frægari, hann klappaði Bjarna
Benediktssyni forsætisráðherra íslands á
kollinn, en án þess að það yrði þeim félög-
um til nokkurs verulegs vegsauka.
Þetta tvennt siðasttalda: að steypa log-
andi napalm yfir vamarlaust fólk í þeim
tilgangi að steikja það lifandi og sýna það
lítillæti að gefa gaum að íslenskum for-
sætisráðherra, kann í fljótu bragði að virð-
ast óskylt, en er það alls ekki, ef nánar er
að gáð. Hvort tveggja tjáir einlæga um
hyggju forsetans fyrir hinu kapítaliska
markaðskerfi sem hann var einskonar for-
stjóri yfir. í fyrra tilfellinu örvæntingar-
fullar tilraunir til þess að kúga til undir-
gefni þá fátæku og réttlausu sem sáu
sínum málum betur borgið með öðrum
hætti en þeim, að vera þrælar umboðs-
manna heimskerfis auðvaldsins, í seinna
tilfellinu sennilega alveg einlæg velþókn-
un á því sem Bjarni Benediktsson hafði
unnið sem sýslumaður þessa sama kerfis.
Ég nefni þetta hér í byrjun til þess að
undirstrika við hvað er að eiga þegar reka
skal herinn úr landi. Það er samá hernað
ar- og auðvaldsófreskjan og vopnað hefur
Shan af tran, styður Sómósa í Níkaragúa
með ráðum og dáð, heldur lifinu i Smith
stjórninni í Zimbabwe, beitir öllum ráðum
til þess að létta Suður-Afríkustjórn róður
inn, stendur að baki górillustjórnanna í
Suður-Ameriku og þannig mætti lengi
telja.
1 baráttunni gegn hersetunni á íslandi
hefur trúlega alltof litill gaumur verið gcf-
inn að þessum staðreyndum og margir
herstöðvaandstæðingar beinlínis gengið
með mynd Moggans af „vamarliðinu”
sem meinleysis greyjum sidragandi skip-
brotsmcnn úr sjó um borð í þyrlur sínar
ætlaðar til manndrápa.
Þó hefur skilningurinn á eðli bandaríska
hersins sem alþjóðlegs kúgunartækis alltaf
verið einn af snörustu þáttum herstöðva-
andstöðunnar og baráttunnar gegn Nato
aðildinni.
Þótt margir hafi trúað þvi og trui því
enn að bandaríska hernum sé dreift um
allar jarðir, eða bandalög gerð við ein-
hverja þorpara um að hlaupa í skarðið
fyrir hann, vegna Rússa þá er það aöeins
yfirskyn og réttlæting. Fremsta og raunar
eina hlutverkið er að viðhalda markaðs-
kerfi auðvaldsins. En það heitir ekki svo;
— af Rússum stafar hættan og reyndar
einni og annarri óþjóð í þróunarlöndun-
um, en þar er nú oftast vaskur flokkur
málaliða vopnaður og reiðubúinn að sjá til
þess að ekkert fari úrskeiðis. Oft eru þar
Rússar með í spilinu. Þess vegna er um þá
njósnað, fylgst með, eftir þeim hlustað um
þá spurt, athugaðir, stúderaðir, á þeim
tékkað — og menn passa sig á þeim.
En herinn er á Islandi af fleiri ástæðum
en þessum heimspólitísku sem minnst er á
hér að framan, sjálft hernaðarbáknið lýtur
eigin lögmálum og aflar sér tckna. Þótt
mörg skip rússneska flotans sigli hvergi
nema á skrifstofum Pentagon þá er hann
einn af mjólkurkúm báknsins og henni og
beitt á íslandsmiðum. Frá Keflavík er
skyggnst um eftir þessum flota — ekki fá
þeir annað séð sem það gcra en að flotinn sé
bæði mikill og illvigur. Svo er Nato ráð-
herrum hóað saman og þeim sýnt hve al-
varlegt ástandið er og þcim sagt að þeir
vcrði nú að skaka fram peninga. Annars
geti hann staðið á bæjarhellunni, þegar
minnst varir; — Rússinn skítblankur,
Ijótur og leiðinlegur, illa skæddur og
klæddurgömlum móði.
Enn er það eitt scm stuðlar að hersct
unni á Islandi og það er yfirstéttin i land
inu, sem auðvitað vill fyrir Itvern mun
standa í skjóli bandaríkjahers, nteð þær
stofnanir sem notaðar eru til þess að hirða
afraksturinn af striti alþýðunnar: Inn og
útflutningsverslunina, álverið, Coldwatcr,
Flugleiðir, Eimskip, Aðalverktaka og allt
hvað þeir heita máttarstólpar efnahagslífs-
ins. Auk þess sem vel hefur gefist að
tvinna saman andófið gegn hinum „vitis-
rauðu klóm i austri” og óaflátanlegri varn-
arbaráttu „vinnuveitenda” gegn þeim
óvinum samfélagsins, sem heimta meira
kaup en það sem hagrannsóknarstjóri og
seðlabankastjóri hafa reiknað út með vin-
samlegri aðstoð sérfræðinga Alþjóðabank-
ans og Alþjóðagjaldeyrissjóðsins.
Ekki skulum við loka augunum fyrir
þeim möguleika að Rússar bruggi okkur
launráð — þótt ekkert bendi til þess nema
álit bandariska hersins. Þá vaknar spurn-
ingin hver varnarmáttur Keflavíkurstöðv
arinnar sé — „ef til styrjaldar kemur” eins
og frasinn hljóðar, rétt ewins og ekki sé
styrjaldarástand í í Libanon, Namibiu, Ar-
gentínu eða á Norður-lrlandi: ég minnist
þess ekki að hafa heyrt neinn halda því
fram að kanar í Keflavik geti varið landið
fyrir árás Rússa enda Ijóst af frantansögðu
að það er alls ckki hlutverk þeirra. Hins
vegar er herstöðin ógnun við heimsfriðinn
sem svo er nefndur. Þvi þótt Einar
Ágústsson vilji ekki öðru trúa en því að
engin kjarnorkuvorp séu í Keflavik, þá er
eins vist að Rússar trúi því ekki og bcini
þvi hingað sinum varnar-, gagnárásar og
árásarvopnum. Þetta er ástæða nóg til
þess að gera allt til þess að koma hernum
úr landi en hitt er þó mikilvægara og gcrir
hersetuna að þvi hápólitíska máli sem hún
er, að hersctan hindrar eðlilega þróun ís-
lcnsks samfélags. Mest ber á þvi á sviði
efnahags- og menningarmála. Þetta er
öllum Ijóst og illur grunur hægri manna
um að eitthvað voðalegt gerist (Stalin!
Gúlag! Prag!), ef herinn fari er auðvitað
tjáning á óttanum um að yfirstéttin missi
forréttindi sín.
Af þessu hygg ég að baráttan gegn her-
setunni og baráttan fyrir alþýðustjóm
verði að haldast í hendur og að sigur verði