Læknablaðið - 01.03.1915, Blaðsíða 10
40
LÆKNABLAÐIÐ
fyrir, aö lifa á holdi sínu, eru teknar fastar af lögreglunni, rannsakaöar
af lækni, og ef þær reynast veikar, lagöar á sjúkrahús. Ef þær aftur
eru teknar fastar fyrir sama brot, þá er þeim refsaö. En ef þær látá
innrita sig sem „opinberar lauslætiskonur", þá sleppa þær við refsingu,
ef þær fylgja þeim reglum, sem gilda um prostitution og mæta reglulega
til lækniseftirlits. Það fer fram venjulega vikulega.
Agnúarnir á þessu fyrirkomulagi eru auðsæir. Konurnar gátu sýkt
marga á einni viku, þær mættu óreglulega til rannsókna o. s. frv. Þaö
urðu því margir frá öndveröu fráhverfir þessu fyrirkomulagi (aboli-
tionistar) og fundu prostit. það til foráttu, aö hún viðurkendi siöleysi
sem réttmætt og verndaði þaö með lögum. Og svo voru áhrif heil-
brigöiseftirlitsins lítil og vafasöm. Það skorti heldur ekki á viöleitni
til þess að fara í kringum þessi lög. Það risu upp ýmiskonar stofnanir og
fyrirtæki: hotel, danssalir og veitingahús, þar sem konur stóðu fyrir
beina o. s. frv., sem höfðu sama takmark: lauslæti, en lögreglueftirlit
var þar nær því ómögulegt. Einnig heilbrigöiseftirlitið varð ómögulegt.
Afnámsmönnum (abolitionistum) hefir því stöðugt fjölgað og í nokkrum
löndum hefir því prostit. verið numin úr lögum. I staðinn hefir svo
komið ókeypis lækning á kynsjúkdómum. Þessi aðferð var fyrst tekin
upp í Lyon á Frakklandi (um miðja 19. öld). Árið 1887 var prostit. hafin
í Kristjaníu, og nokkru síðar í öðrum borgum i Noregi. í Danmörku var
prost. numin úr lögum 1906.
Prostitution í sinni upphaflegu merkingu hefir aldrei þekst hér á landi
og þekkist ekki, svo eg viti, enn, Má þakka það því, hvað kjör manna
til þessa hafa verið jöfn, og engin fátækt til í samanburði við önnur
lönd. Og þessu má svo aftur þakka, aö við svo lengi höfum sloppið við
kynsjúkdómana. Prostitution í nútíðarmerkingu er ekkert keppikefli, og
auk þess óframkvæmanleg hér á landi, aö því er eg fæ bezt séð.
í hinu fyrirkomulagiuu, með ókeypis læknishjálp, er aðalkjarninn þessi:
Allir sjúkl. með kynsjúkd. eru skyldir að leita sér lækninga. Þeir mega
fara til hvaða læknis sem er, en ef þeir ekki hafa efni á að borga lækni,
þá eru í öllum stærri bæjum sérstakar klinikur, sem veita þeim ókeypis
læknishjálp — og meðul, ef þeir hafa ekki heldur efni á að borga þau.
í sveitum og smábæjum eru það héraöslæknarnir, sem veita ókeypis
hjálp. Ef sjúkl. þurfa sjúkrahúsvist, er hún einnig ókeypis. Sjúkl. eru
svo skyldir aö mæta, þegar þeim er sagt, og ef þeir ekki mæta,': má
senda lögregluna eftir þeim. Ef þeir fara burt, eiga þeir að tilkynna
þaö, og senda vottorð frá lækni, urn að þeir séu þar til lækninga, hafi
þeir ekki verið albata. Ef sjúklingarnir sýkja, vitandi að þeir eru sjúkir,
geta þeir sætt refsingu. Þeir mega ekki giftast meðan þeir eru veikir,
og ef um syfilis er að ræöa ekki fyr en eftir vissan árafjölda frá sýk-
ingunni o. s. frv,
Eg ætla ekki að fara frekar út í þetta hér. Það var, eins og eg tók
tram áðan, aldrei ætlun mín að koma fram með neinar ákveðnar tillögur
um varnir, en vildi að eins vekja athygli minna háttvirtu stéttarbræðra
á þessu máli, sem mér virðist svo mikilsvert, aö timabært sé að fara
að athuga, hvernig landinu verði forðað frá því böli, sem kynsjúkdóm-
arnir ávalt eru.