Læknablaðið - 01.11.1924, Blaðsíða 12

170
LÆKNABLAÐIÐ
eins og skuröi, þó að þeir hafi ekki mikla tru á því, aö skurðurinn geti
bjargað, þegar sjúkl. er langt leiddur. Því eru líka margir, sem halda
fast við skurðina, þó að þeir viðurkenni hættu þá, sem af þeim getur
stafað, en ýmsar aðferðir hafa verið reyndar til þess að minka þá hættu.
L á w e n* hefir reynt að stöðva bólguna með því, að taka blóð úr sjúkl.
og dæla því síðan inn, alt i kring um bólguna, og mynda þannig þéttan
blóðgarð, sem nær frá húð og alveg inn að beini. Þetta er erfitt að gera,
annarsstaðar en í andlitinu, þar sem nógu grunt er á beinunum. Láwen
hefir gefist þetta ágætlega, og sama segir L i n h a r t,** sem líka hefir
reynt það. Um leið kljúfa þeir furunculus og gera stóra skurði í bólguna.
Hiti fellur mjög fljótt, líðanin verður miklu betri og bólgan fer aldrei
út í blóðgarðinn, og því síður yfir hann. Venjulega nægja 30—40 ccm.
af blóði (Linhart hefir þó notað 80 ccm. viö malign. furunkul), sem
tekið er úr vena cubitalis með dælu, — en holnálarnar þurfa að vera nokk-
uð víðar, til þess að blóðið storkni síður í þeim, og læknirinn fljótur að
dæla. Best er að hafa margar holnálar til taks, láta eina þeirra liggja í
venunni, en dæla inn um hinar. Óvíst er, hvernig á þvi stendur, að bólg-
an færist ekki út yfir blóðgarðinn, hvort um proteintherapi er að ræða,
eða varnarefni í blóðinu gegn bakteríunum. Eins getur hugsast, að blóðið
fylli allar sogæðar og þrýsti saman blóðæöunum, og því geti eiturefni
ekki sogast upp frá veika staðnum. Þegar frá liður, og blóðgarðurinn
er farinn að sogast upp og minka, orsakar hann stasis, þegar þrýstingn-
um léttir af arteríunum en venurnar eru enn þá samanþjappaðar.
Reynt hefir verið að dæla blóðinu inn í sjálfan furunculus, i staðinn
fyrir umhverfið, og eins reynt að nota hestaserum í stað blóðs úr sjálf-
um sjúklingnum. R i e d e r*** klýfur furunculus með krossskurði og flær
upp flipana, en forðast þó að opna nýjar blóðbrautir, fer því ekki alveg
niður í gegn um drepið. Síðan leggur hann inn grisju vætta í hestaser-
um, t. d. antidifteriserum, og segir, að drepið losni við það miklu fyr
en ella.
F r i e d e m a n n, sem fyr er getið, heldur þvi fram, að þótt L á w e n
hafi vel tekist, þá sé konservatíva meðferðin þó betri, og minni séu örin
eftir hana. Hann hefir notað þá meðferð við 24 sjúkl., og höfðu 6 þeirra
sepsis, þegar á spítalann kom. Af þessum 6 dóu 3, og þykir það góður
árangur, en hinum batnaði öllum.
Engin ein aðferð er einhlít við andlits-furunkla, en hvorttveggja, skurð-
irnir og konservatíva meðferðin, eiga ágæta talsmenn, og mun það
fara eftir skapferli lækna og eigin reynslu, hvora meðferöina þeir nota,
meðan ekki má milli sjá, hvor betri sé.
Guðm. Thoroddsen.
* Zentralbl. f. Chir., nr. 26, 1923.
** Zentralbl. f. Chir., nr. 28, 1924.
*** Zentralbl. f. Chir., nr. 26, 1923.