Læknablaðið - 01.05.1941, Blaðsíða 9

LÆKNAB LAÐIÐ
35
20 sinnum meiri en í blóSi. ViS
þvag iníektionir ætti h<á konsen-
tration kemoþerapeutisk verkandi
efna aíS vera indiseruS, en liins l)er
ög afi gæta, aS lítil diuresa eykur
toxiditet sulfanilamidsamhanda.
S.ulfanilamidsambönd, einkuni
Sulfapyridin og Acetyl-sulfapyri-
diri falla stundum út i tuhuli og
])elvis renis, sem nýrnasandur eða
steinar og valda hlæ'Singum. Þess
þekkjast dæmi, aS vegna þessara
útfellinga hafi þvagsekretion
,stöSvast, og sjúklingar dái'S úr
uremia. Þó sjást stundum nýrna-
hlæKingar af völdum þessara sam-
handa án steinmyndunar. Jafn-
framt kemoþerapiu sulfanilamid-
samhanda þarf ætíh a8 sjá fyrir
ríkulegrf diuresis.
Sulfanilamid-samhönd verka
betur í alkalisku þvagi en súru.
Toxiditet:
Venjulcg tilraunadýr þola sulf-
anilamid og derivöt þess mjög vel,
jafnvel svo skifti grömmum pr. kg.
líkamsþyngdar. Menn þola þau
miklu ver. án þess afi segja megi,
aiS þau séu mjög toxisk, borin sam-
an við fjölda annara lyfja.
Alvarlegar og jafnvel hanvænar
eiturverkanir af völdum þessara
efna geta þó kontiS fyrir, og viríi-
ast oft stafa af ofnæmi sjúklings
(Idiosynkrasia).
Sjúklingar, sem fá þessi lyf,
þurfa því, ef mögulegt er, aö vera
undi’r daglegu lækniseftirliti.
(Couneil of Pharmacy and Chemi-
stry i New and Nonofficial Reme-
dies 1940.)
Einkenni frá centraltaugakerfi
eru all tíö. Menn fá höfuöverk,
svima, ógleöi, uppköst, verða
deprimeraöir eöa létt éxalteraöir.
Vegna svimahættunnar þarf aö
vara ambulant sjúklinga viö híl-
akstri eða öörum störfum, þar
sem slíku ástandi fylgir mikil
hætta. Alvarlegar toxiskar psyc-
'hosur sjást einstöku sinnum.
Cyanosis er algeng, sést venju-
lega á vöruin og nöglum. Orsakir
ekki fyllilega kunnar. Oft virðist
um methemoglobemiu aö ræöa,
stundum um sulfhemoglohemiu.
Sjaldan þarf aö hætta lyfjagjöfum
vegna þessarar komplikationar, og
hún talin meinlaus af flestum.
Lyfjahiti (Drugfever) getur
komiö fyrir og sést venjulega á 5.
—9. degi kemoþerapíu, getur orö-
ið hár, 39—40°. Venjulega hefir
sjúklingur veriö sótthitalaus siö-
ustu daga á undan. Talið er sjálf-
sagt aö hætta lyfjagjöfum, eí
lyfjahiti kemur fram, því aö hann
getur verið fyrirhoöi alvarlegra
komplikationa.
Útþot sjást ekki sjaldan. Venju-
lega eru þau makulópapulös eöa
svipuö mislingaútþotum, hrún aö
lit eöa hárauð. Þau geta veriö um
mikinn hluta líkamans, eöa tak-
markast viö húk, fótleggi eða jafn-
vel einungis lófa eða iljar. Þeim
fylgir hvorki kláöi né önnur ó-
þægindi. Útþotin stafa ekki sjald-
an óbeint af sulfanilamid-sam-
böndum, þ.e.a.s. lyfin framkalla
sérstakt ljósnæmi (pho.tosensiti-
zation) fyrir ultrahláum geislum.
Rétt er því, aö sjúklingar, sem slik
lyf fá, varist aö dvelja í sólskini,
og ultrahláar ljóslækningar eru
kontraindiseraðar meöan þau eru
gefin. (Viö sulfapyridingjafir sjást
þessar komplikationir sjaldan).
Acidosis kemur sjaldan fyrir og
varla, ef jafnframt sulfanilamidi
er gefið natrium-hikarbonat.
Gula og hepatitis er sjaldséö, en
getur oröiö hanvæn.
Akut hemolytisk anemia getur
komiö fratn á 3.—5. degi þerapiu.
Leukopenía hefir og komiö fyrir,