Læknablaðið - 01.05.1941, Blaðsíða 11
LÆKNAD LAÐ IÐ
37
Sökum þess, aö sulfapyridin hef-
ir ekki veriS notaS nema rúmlega
tvö ár, er enn margt óljóst og lítt
rannsakaS um indikationir þess, og
einnig má liúast við því, aS ekki
séu öll kurl til grafar komin í
sambandi viS toxiditet þessa efn-
is. í raun og veru þyrfti þaS ekki
aS konia læknum á óvart, þótt svo
fæ'ri, aS enn vitnaöist aS sulfanila-
mid og þau derivöt þess, sem
lengst hafa veriS notuS, reyndust
hættulegri en nú er taliS aS þau
séu.
Sulfathiazolum var upphaflega
taliS einkar gott viS staphylo
kokka-infektinonum, en virSist
tæplega munu uppíylla vonir
manna í þessum efnum. Sökum
þess, hve þetta efni hefir veriS not-
aS stuttan tíma er ekki ástæSa til
aS fara um þaS mörgum orSum
hér. Verkanir kemoþerapeutiskt
virSast svipa til sulfapyridins, en
toxiditet minna, einkum ber minna
á ógleSi og uppsölu.
Uliron hefir veriS notaS viS
gonorrhoe, þó ekki fyrst eftir aS
symtom kom fram: Neo-uliron er
taliS aS megi nota á akuta stigi
sjúkdómsins. ViS notkun Ulirons
um lengri tíma hafa sést periferir
neuritar.
Notkun sulfanilamids og deri-
vata er fyrst og fremst byggS á
dýratilraunum, og tilraunadýrin
oftast sýkt meS einni tegund hrein-
ræktaSra sýkla. Slíkar tilraunir
hafa oft sýnt ágætar og ótvíræS-
ar kemoþerapeutiskar verkanir, en
þrátt fyrir þaS hafa kliniskar verk-
anir sömu efna viS samskonar in-
fektionum veriS minni, en búast
hefSi mátt viS.
Orsakir þessa munu margskon-
ar. svo seni mismunandi næmi og
ónæmi einstakra sýklastofna fyrir
þessum lyfjum, Irlöndunarinfekti-
onir og ekki sízt þaS, aS víSast þar
sem sulfanilamid og sambönd þess
eru notuS þerapeutiskt, eru indi-
kationir klinisk athugun, jafnvel á-
gizkun, miklu oftar en ábyggileg-
ar bakteriologiskar rannsóknir. —
AfleiSing þessa ástands verSur ó-
hófleg notkun, og ótrú eSa oftrú
á Ivfjunt þessum, allt eftir því
hvort þau eru gefin viS sjúkdóm-
um, sem þau hafa lítil eSa engin
áhrif á, en eru alvarlegs eSlis, eSa
viS sjúkdómum, sem læknast án
lyfjagjafa á skömmum tíma
Öruggur grundvöllur þerapíu
sulfanilamid-sambanda fæst í
mörgum tilfellum ekki án sýkla-
rannsókna. Ekki er og ósennilegt.
aS meS hverju nýju mikilsverSu
kemoþerapotikum af þessum
flokki vaxi þörfin á bakteriolog-
iskri rannsókn sem þerapeutisk-
um grundvelli.
Dýratilraunir ásamt kliniskri
reynslu hafa einnig sýnt, aS mik-
ilsvert er aS hefja þerapíu sulfan-
ilamid-sambanda í byrjun infekti-
onar. f ]iraksis verSur þvi oft aS
hefja kemoþerapiu meS þessum
efnum, áSur en sýklaákvarSanir
hafa fariS fram, þótt gerSar séu.
í stuttu máli má segja, aS sul-
fanilamidum hafi reynzt vel viS
sjúkdómum orsökuSum af Hemo-
lytiskum streptokokkum, svo sem :
Lokal infektionum
Septikemiu
Pneúmoníu
Empyem
Meningitis
Erysipelas.
ViS öSrum infektionum, svo sem:
Lymphogranuloma venereum
Trachoma
vissum þvag-infektionum (coli.
proteus).
Prontosil solubile vel viS Colit-
is ulcerosa
Sulfapyridinum hefir reynzt vel