Læknablaðið - 15.11.1947, Blaðsíða 7
LÆKNABLAÐIÐ
117
Fyrst er rannsakað liversu
mikið sæði er i ejaculati. Nor-
malt er lalið yfir 2 ccm.; al-
gengast er 2—6 ccm. en getur
verið allt upp í 10 ccm., án þess
að athugavert sé. Ef minna en
2 ccm. er i glasinu getur ])að
þó verið normalt sæði, ef t.
(1. ekki hefir orðið orgasme
eða það, sem algengara er.
að maðurinn hefir ekki náð
nema siðustu dropunum i
glasið. Þegar raunverulegt sáð-
magn er 2 ccm. er oftast um
ófrjósemi að ræða, og er ejacu-
latið þá slím frá prostata og
vesiculae seminales. Þó hafa
fundizt frjóir menn með að-
eins % ccm. sæði i ejaculatio,
en ])að er undantekning.
Næst er athugað útlit sæðis-
ins. Normalt er ])að mjólkur-
kennt, gul-hvitt að lit, ekki
gagnsætt til að byrja með. en
áður en !4 klst. er liðin frá
sáðfalli á það að vera orðið
þunnt, og verður þá venjulega
gagnsætt. Þó geta hér eftir
fundizt í þvi agnir, líkastar
sagógrjónum, án þess athuga-
vert sé.
Nr. 3: Sæðið er skoðað í smá-
sjá og þá fyrst leitað að óhreyf-
anlegum frjóum. Um þetta at-
riði eru að verða nokkuð skipt-
ar skoðanir. Flestir leitendur
krefjast þess af eðlilegu sæði,
að ekki séu í þvi nema í hæsta
lagi 20% óhreyfanleg frjó
fvrstu 3 klst. eftir sáðfall. —
Weismann (1941) vill ekki
bafa nema 10—15% óhreyfan-
leg frjó. Mazer & Israel sögðu
1940: Ekki meira en 10% ó-
hreyfleg frjó í sæðinu. Hoteh-
kiss rannsakaði 1938 sæði hjá
200 frjóum mönnum og fann þó
kringum 35% óhreyfanleg frjó.
Þessar tölur eru allar tekn-
ar upp úr bók Hammen’s. Ham-
men hækkar þessi takmörk fyr-
ir frjótt sæði og segir: Undir
40% óhreyfanleg er ágætt, 40
—60% er sæmilega gott, lélegt
sæði hefir yfir 80% óhrevfan-
leg frjó.
/ 4. lagi er athugað bve lengi
frjóin lifa. Þau eiga að lifa a.
m. k. 2 daga við 18—20° liita,
til þess að geta kallast góð.
Nr. 5. í eðlilegu sæði eru
vfir 60 millj. spermatozoa per
ccm. og yfir 200—300 mill. per.
ejaculat. Macomber & Saund-
ers rannsökuðu 244 menn i
frjóum og ófrjóum hjónabönd-
um. Þeir fundu aðeins 4 menn,
sem liöfðu minna en 60 millj.
frjó i ccm. sæðis, en böfðu þó
getað frjóvgað. Meaker, sem er
mikið autoritel á þessu sviði,
befir aldrei rekizt á neinn
karlmann með minna en 60
mill. frjó i ccm. sperma, sem
hefir verið fær um að frjóvga
egg. Hinsvegar bafa, sem hrein-
ustu undantekningar, fundizt
menn með allt niður i 10 mill.
i ccm.
Það 6., sem athugað er, er
lögunin á höfðum frjóanna.
Ameríski kvensjúkdómalækn-