Læknablaðið - 15.04.1950, Síða 15

L Æ K N A B L A Ð I Ð
5
Ég hygg, að félagiö hafi ekki
brugðizt peim vonum, sem hœgt
var að gera sér um það.
En ég hygg, að í framtíðinni
eigi verkefni þess eftir að breyt-
ast.
Þegar L. R. var stofnað, var
þjóðfélag okkar á tiltölulega
frumstæðu félagslegu þróunar-
stigi. Sjúkdómarnir höfðu tals-
vert aðra félagslega þýðingu
en nú. Það virtist þá oft ekki
muna svo mikið um, þó einn
maður félli frá, um lengri eða
skemmri tíma. Heimilin voru
svo mann mörg, að þegar gekk
maður í manns stað. Um fé-
lagsheimili þjóðarinnar átti
sama við. Það hafði ekki svo
mörg verk, sem vinna þurfti, að
vandfundinn væri maður til
hvers starfs. Og ef eitthvað út-
af brá, hljóp þegar maður í
skarðið.
Nú horfir þetta öðruvísi. Fá
heimili mega við því, að einn úr
fjölskyldunni fatlist eða falli
frá. Þjóðfélagið sjálft hefir nú
svo mörg járn í eldinum, að
tæplega er til sá maður, sem
ekki þarf að gæta fleiri járna
en eins, og sumir margra. Þjóð-
arbúið verður oft að láta sér
nægja menn, sem hafa nasa-
sjón af mörgu, fremur en grund
vallarþekkingu á fáu. Bregðist
einhver á búinu, þá er oft vand-
fundinn maður í hans stað, og
margt getur farið aflaga við
mannaskipti eða forföll.
Af þessum sökum hafa sjúk-
dómar nú allt aðra og víðtæk-
ari þýðingu en fyrir svo sem
hálfri öld.
Það viðhorf, sem skapast af
þessu, er nauðsynlegt að lækn-
arnir geri sér ljóst. Þjóðfélags-
leg ábyrgö lækna nútíðarinn-
ar og framtíðarinnar er ennþá
meiri en hún var áður.
Lœknafélagið — L.R. — áað
hafa frumkvæðið um próunina
á nœstu árum í heilbrigðismál-
um að þessu leyti. —
Hin félagslega framvinda
hefir ekki þær einu afleiðing-
ar, að þýðing sjúkdómanna er
víðtækari en áður — hún veld-
ur einnig stundum sjúkdómum
og vanlíðan. Maðurinn er fé-
lagsvera, en til þess að um-
gangast aðra, verður hann oft
að aðlaga sig þeim, oft „að
brjóta odd af oflæti sínu“, en
slíkt veldur vanlíðan, — ó-
þreyju, sem leitar útrásar, með
góðu eða illu. Því flóknara sem
þjóðfélagið verður, því minna
svigrúm, sem einstaklingurinn
hefir til þess að lifa lífinu eins
og hann vill, því meiri há-
spennu sem hann lifir við, því
hættara er honum við að
kikna undir sambúðinni við
aðra — að verða veikur, grípa
til nautnalyfja, drykkjufanga,
skemmtana, ferðalaga, upp-
reisnar, landflótta eða sjálfs-
morðs.
Læknafélagið — L. R. — á