Læknablaðið - 01.08.1951, Blaðsíða 7

LÆKNABLAÐIÐ
35
Almenn atriði.
Tilgangur þessarar greinar
t er að skýra i höfuðdráttum frá
helztu svæfingarlyfjum og
svæfingaraðferðum, sem nú
tíðkast, þar sem vel er til svæf-
inga vandað. Síðustu tíu til
fimmtán árin hafa orðið marg-
víslegar breytingar til bóta á
tilhögun svæfinga. Ef benda
ætti á hið markverðasta, yrði
fyrst fvrir að gela hinnar full-
komnu tækni við svæfingar
með pentóþali og notkunar cu-
rare i samhandi við svæfingar.
Auk þess eru frásagnarverðar
endurbætur á aðferðum við
notkun eldri og þekktari svæf-
ingarlyfja.
Langflest lyf eru sem kunn-
ugt er gefin í fyrir fram ákveðn
um, mældum skömmtum. Öðru
máli gegnir um svæfingarlyf.
Svæfingum þarf að haga ná-
kvæmlega eftir þörfum hvers
einstaks sjúklings, og því er
ekki unnt að ákveða fvrir fram,
hversu stóran skammt svæfing-
arlyfs skuli nota í hverju ein-
stöku tilfelli. Þar kemur til at-
hugunar eðli aðgerðarinnar,
sem fyrir höndum er, svo og
það, hvernig sjúklingurinn
hi-egzt við því lyfi, sem notað
er. Þar sem engir tveir sjúkling-
ar eru eins i þessu lilliti og
skammtur sá, sem nota þarf,
i er venjulega svo mikill, að
hann gæti auðveldlega orðið
hættulegur, ef fyllstu varúðar
væri ekki gætt, er ljóst, að eft-
irlit með hverjum sjúklingi í
svæfingu verður að vera mjög
nákvæmt. Það hefir og sýnt
sig, að enda þótt ákveðnum
grundvallarreglum sé fylgt,
eru aðferðir við svæfingar því
nær eins margar og mismun-
andi og mennirnir, sem beita
þeim. Oft er spurt, hver sé
bezta svæfing eða deyfing við
ákveðna aðgerð. Svarið er, að
engin sérstök svæfing eða devf-
ing sé bezt í sjálfu sér. Bezta
aðferðin er sú, sem sá, er fram-
kvæimir hana, hefir mesta
reynslu og æfingu í að nota,
að því tilskildu, að skilyrðum
góðrar svæfingar eða deyfing-
ar sé fullnægt. Þau skilyrði eru
tvenn: í fyrsta lagi að veita
sjúklingnum eins mikið ör-
yggi og þægindi og framast er
unnt og í öðru lagi að trvggja
liandlækninum sem bezt
vinnuskilyrði.
Hvað örvggi sjúklingsins
snertir, er það fyrst og fremst
súrefnisskortur sem varast
verður. Það er hlutvérk þess,
er svæfir, að koma í veg fyrir
hann eftir beztu gelu, en vera
við því búinn að ráða bætur á,
ef hann skyldi reynast óum-
flýjanlegur. Súrefnisskortur i
svæfingu á sér margar orsakir,
en algengastar eru: þrengsli
eða stífla í öndunarveginum,
of djúp eða of létt svæfing,
loftbrjóst við brjóstholsaðgerð-
ir, blóðskortur á háu stigi og
lost.
L