Læknablaðið - 01.02.1952, Qupperneq 8

86
L Æ K N A B L A Ð 11)
aruppbót á launin eftir vissum
reglum.
Laun hafa því hælckað, svo
að vísitala þeirra — með laun-
um árið 1908 100 — væri 2400
miðað við meðallaun 1950. Or-
sakir fyrir því að laun lækna
og annarra starfsmanna hins
opinbera hafa hækkað svo að
krónutali á því árahili, er hér
um ræðir, er breyting alls al-
menns verðlags í landinu.
Vísitala framfærslukostnað-
ar hefir hagað sér svo, að úr
100, árið 1914, hækkaði hún í
446 1920, lækkaði svo aftur
niður í 226 1933, en siðan
hækkað óslitið og er nú 1407.
Vísitala kaupgjalds hefir á
sama tíma hækkað í 400 árið
1933 og síðan áfram i 3486 þ.
30. júní sl.
Þegar þessar almennu verð-
lagshreytingar eru bornar sam-
an við hreytingar á kjörum
héraðslækna, sést að launin
hafa nokkurn veginn lialdið í
við almenna kauphækkun i
landinu. Taxtinn aftur á móti
orðið aftur úr. Þegar endur-
skoðun taxtans fór fram 1933,
var kaupgjaldsvísitalan 400.
Þá var taxtinn sumpart ekkert
hækkaður, og sumpart aðeins
um 100% á lægri greiðslun-
um, sem fyrir fjölda héraðs-
lækna eru aðaltekjurnar, og
sumpart um 200—400% á
verkum, sem hærra eru verð-
lögð.
Eftir 1939, þegar allt annað
kauplag varð bundið visitölu,
var taxtinn tekinn út úr öllu
samhengi við annað verðlag,
og ekki látinn fylgja vísitölu.
100% hækkunin frá 1943, sem
enn situr við, var gerð, þegar
vísitala framfærslukostnaðar-
ins var ca. 700 og kaupgjalds-
vísitala ca. 1800. Þá komust
taxtahæklcanir hjá okkur i 200
—400—800%. Nú er visitala
framfærslukostnaðar 1407 og
kaupgjalds 3488 og allar liorf-
ur á því, að þessi þróun haldi
áfram, eða að minnsta kosti
gangi ekki aftur á hak. Verð-
felling krónunnar st 'yrir því.
Kröfur héraðslækna, sem kom-
ið hafa fram í gegnum héraðs-
félög þeirra, ganga állar í þá
átl að fá ósamræmi það, er
myndazt hefir, lagfært. Ilafa
kröfur þeirra verið mjög hóf-
legar. Sumir stungið upp á 10
kr. gjaldi fyrir einfalda klinik
og tilsvarandi á öðru. Það vau-i
10-faldur taxtinn 1908, þegar
annað kaupgjald er 35 faldað.
Aðrir stinga upp á þreföldun
taxtans frá 1933 og svo vísitölu
álagi á það á hverjum tíma.
Mér finnst sú tillaga aðgengi-
legri, þar sem þar væri loks
hundinn endi á hið síaukna
fall taxtans samanhorið við
annað verðlag. Hið opinbera
hefir líka tekið þetta upp um
taxta dýralækna og gefið þar
fordæmi.
Hvað er svo hægt að gera?
Skv. lögum her landlækni að